به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از منتال‌فلاس - رمان کوتاه جوزف کنراد به نام «دل تاریکی» با موضوع آفریقای استعماری و بعد اخلاقی آن، در میان آثار ادبی قرار دارد که اغلب در برنامه‌های تحصیلی دانشگاه‌ها بررسی و تجزیه و تحلیل می‌شود. نویسنده در این رمان انسان و حق انتخاب بین خیر و شر را به چالش می‌کشد.

۱.انگلیسی زبان سوم نویسنده بود
اینکه کنراد کتابی نوشته که برای بیش از یک قرن مطرح بوده، به اندازه کافی تحسین‌برانگیز است. این دستاورد زمانی تاثیرگذارتر می‌شود که متوجه می‌شویم کنراد آن را به انگلیسی، سومین زبان خود نوشته است. جوزف تئودور کنراد کوژینوسکی که در سال ۱۸۵۷ به دنیا آمد، اصالتا لهستانی بود. فرانسوی زبان دوم او بود. او تا سن ۲۱ سالگی اصلا انگلیسی بلد نبود.

۲.دل تاریکی در انگلستان آغاز و پایان یافت
با اینکه این کتاب «سفر دریایی مارلو» از کنگوی بلژیک به جستجوی کورتس را شرح می‌دهد و به قاره آفریقا مرتبط است، رمان کنراد در انگلستان شروع‌ می‌شود و همانجا پایان می‌یابد. در پایان این داستان «آبراه ساکن» که به نظر می‌رسد به دل یک تاریکی بیکران می‌رسد، چیزی جز رودخانه تایمز نیست.

۳.مارلو، قهرمان داستان، خود کنراد است
مارلوی خوش‌سفری که در دیگر آثار کنراد مثل «لرد جیم» هم دیده می‌شود بر اساس شخصیت خود خالق اثر است. در ۱۸۹۰ کنراد ۳۲ ساله به عنوان فرمانده دوم یک شرکت تجاری کشتی بخار به یک سفر دریایی بر رود کنگو رفت. به عنوان یک دریانورد حرفه‌ای، کنراد نه تنها قاره آفریقا را کاوش می‌کند، بلکه به مکان‌هایی از استرالیا گرفته تا هند و آمریکای جنوبی سفرهای مخاطره‌آمیزی انجام می‌دهد.

۴.مثل کورتس و مارلو، کنراد هم در سفرهای دریایی‌اش بیمار می‌شود
بیماری، کورتس را به کشتن داد، یک تاجر عاج که به طور مرموزی دیوانه می‌شود. نزدیک بود مارلو را هم بکشد. و این دو شخصیت هرگز وجود نمی‌داشتند مگر به دلیل مشکلات سلامتی خالقشان. کنراد در کنگوی بلژیک به دیسانتری و مالاریا مبتلا شد و پیش از رفتن به ژنو سوییس برای هیدروتراپی در یک بیمارستان آلمانی بستری شد. کنراد با اینکه جان سالم به در برد، سال‌ها از ضعف جسمانی رنج می‌برد.

۵.در دنیای واقعی، کورتس به افراد زیادی نسبت داده شده است
هویت فردی که کنراد بر اساس آن شخصیت ضدقهرمان را نوشته، حدس و گمان‌های بسیاری را برانگیخته است. کورتس واقعی می‌تواند یک نماینده فرانسوی باشد که در حال سوار شدن به کشتی بخار کنراد جانش را از دست داد، یا یک افسر مستعمره بلژیکی و یا هنری مورتون استنلی، کاوشگر اهل ولز.
 
۶.چینوآ آچه‌به طرفدار این کتاب نبود
اگرچه کنراد مدافع استعمارگری نبود، چینوآ آچه‌به، نویسنده و شاعر نیجریه‌ای‌تبار و از مطرح‌ترین نویسندگان قاره آفریقا، در سال ۱۹۷۵ یک سخنرانی ارائه کرد با عنوان: «تصویری از آفریقا: نژادپرستی در دل تاریکی کنراد» که در آن کنراد را یک نژادپرست تمام عیار و اثر کوتاه کلاسیک او را یک کتاب توهین‌آمیز و تاسف‌آور توصیف می‌کند. با این حال حتی آچه‌به کنراد را برای محکوم کردن استثمار سلطنتی تحسین می‌کند.

۷.این کتاب در ابتدا خیلی مهم و تاثیرگذار نبود
در سال ۱۹۰۲ میلادی، سه سال پس از انتشار سریالی آن در مجله بلک وودز، دل تاریکی در یک کتاب همراه با دو داستان دیگر از کنراد منتشر شد که در میان سه داستان، «دل تاریکی» کمترین توجهات را به خود جلب کرد. در واقع خود کنراد هم آن را یک کار جدی به حساب نیاورد و در طول زندگی‌اش، این رمان کوتاه توجه ویژه‌ای از سمت خوانندگان و خود کنراد دریافت نکرد.

۸.تی.اس. الیوت یک خط مهم را از آن قرض گرفت
با اینکه دل تاریکی موفقیت آنی کسب نکرد، سرانجام در رادار برخی از اهالی جامعه ادبی قرار گرفت. خط معروفی که در آن مرگ کورتس اعلام می‌شود در شعر «مردان توخالی» تی.اس. الیوت به چشم می‌خورد.

۹.داستان دل تاریکی الهام‌بخش «اینک آخرالزمان» بود
هشتاد سال پس از انتشار رمان کوتاه کنراد، فرانسیس فورد کاپولا، فیلم «اینک آخرالزمان» را ساخت. با اینکه فیلم به شدت تحت تاثیر «دل تاریکی» است اما داستان آن در کنگوی بلژیک نمی‌گذرد، بلکه در جنگ ویتنام اتفاق می‌افتد. و ضدقهرمان داستان که نقش آن توسط مارلون براندو ایفا می‌شود، کورتس نام دارد. این کورتس تاجر عاج نیست، بلکه یک افسر ارتش ایالات متحده است که از نظر روانی دچار مشکل شده است.

۱۰.از روی آن یک اپرا ساخته شده است
دل تاریکیِ تاریک اورگان اپرایی در یک پرده است که در سال ۲۰۱۱ آغاز شد. این اولین اقتباس اپرایی از داستان کنراد است که شدیدا تحت تاثیر اینک آخرالزمان هم هست.