به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست رونمایی از کتاب دو جلدی «نود سال نوآوری در هنر تجسمی ایران» دوشنبه 24 خرداد با حضور مهدی حسینی استاد عضو هیات علمی دانشگاه هنر، محمدحسن حامدی مدیر نشر پیکره، مرجان تاج‌الدینی پژوهشگر تجسمی و تدوینگر کتاب و دکتر جواد مجابی نویسنده کتاب در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.
در ابتدای این نشست محمد حسن حامدی از دوستی چندین ساله‌اش با مجابی گفت و با اشاره به سفری که چند سال پیش با او به لاهیجان داشته، افزود: ما 7 یا 8 سال پیش به اتفاق آقای محجوبی، هوشنگ ابتهاج و زنده‌یاد منوچهر ستوده به دانشگاه آزاد لاهیجان دعوت شدیم. آقای مجابی از همان ابتدا به بحث و گفت‌وگو با دانشجویان پرداختند و سخن ایشان با علاقه‌مندان به نیمه‌های شب رسید. این گفت‌وگو آن‌قدر ادامه پیدا کرد که دیگر توان من اجازه نداد و مجبور شدم جمع را ترک کنم اما آقای مجابی همچنان به صحبت‌هایش ادامه می‌داد.
حامدی، ذهن روشن، دانش وسیع و تحقیقات گسترده را از ویژگی‌های شخصی جواد مجابی معرفی کرد و گفت: در همان جلسه بحث از کتابی به میان آمد که 4 یا 5 سال بود در دست یکی از ناشران مانده بود. کتاب «نود سال نوآوری در هنر تجسمی ایران» همان کتاب است که وقتی نشر پیکره تأسیس شد، با پیشنهاد شخص دکتر جواد مجابی و ابراز علاقه‌مندی از سوی من منتشر شد و در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفت.
مهدی حسینی، مدرس دانشگاه هنر، در بخشی از این نشست درباره تاریخچه کتاب‌های نقد و تاریخ‌نگاری هنر توضیح داد و گفت: با مطالعه نوشته‌های مستندی که تا امروز به دست ما رسیده متوجه می‌شویم که این سبک از کتاب‌ها از قرن 9 هجری وجود داشته است.
وی با نام بردن از جعفر تبریزی در دربار بایسنقرمیرزا، صادقی بیک در عصر صفویه، دوست محمد در همان دوره و معیرالممالک در دوره ناصری به نمونه‌هایی از چنین کتاب‌هایی در تاریخ ایران اشاره کرد و با این توضیح که یک جمله کوتاه درباره شخصیت و سبک هنری هنرمندان اعصار مختلف در هر یک از کتاب‌های نام‌برده شده می‌تواند اطلاعات زیادی را در اختیار ما قرار دهد، کتاب دو جلدی جواد مجابی را به عنوان منبعی کارآمد برای تحقیق در عصر حاضر و کتابی تاریخی برای آیندگان معرفی کرد.
حسینی در پایان درباره جلد اول و دوم کتاب «نود سال نوآوری در هنر تجسمی ایران»، گفت: جلد اول این کتاب به بیان تاریخی اتفاقاتی می‌پردازد که در بدنه هنرهای تجسمی ایران در طول سال‌ها افتاده است و جلد دوم مربوط به معرفی شخصیت‌هایی است که در هنرهای تجسمی ایران، فعالیتشان را از زمان پهلوی آغاز کرده‌اند، صادق بوده‌اند، حرفی برای گفتن داشتند و آثار تاریخ‌سازی را از خود به یادگار گذاشته‌اند. برخی از این هنرمندان از بین ما رفته‌اند که خداوند آنها را رحمت کند، برخی به نقاط دیگر دنیا مهاجرت کرده‌اند که امیدوارم هر‌جا هستند در راحتی و آرامش باشند و برخی دیگر در بین ما حضور دارند.
نقاشی، قرن‌ها مستعمره ادبیات بوده‌است
مرجان تاج‌الدینی که در تدوین کتاب پیش‌رو همکاری داشته و پژوهشگر هنرهای تجسمی است، در ابتدای سخنانش برای نبود رشته تاریخ هنر در دانشگاه‌های ایران ابراز تأسف کرد و گفت: همیشه رسم بر این بوده که سنت تصویری ایران در خدمت متن بوده و همان‌طور که نوشته‌اند نقاشی قرن‌ها مستعمره ادبیات بوده است.
وی با تأکید بر لزوم توجه بیشتر به نقد و تاریخ هنر در فضای آکادمیک، افزود: تا زمانی که نقاشی هویت مستقلی نداشته باشد، صحبت درباره تاریخ این هنر نمی‌تواند چندان کارکردی داشته باشد.
تاج‌الدینی دهه‌های مختلف قرن حاضر را از نظر توجه به هنرهای تجسمی مورد بررسی قرار داد و به طور اجمالی دراین‌باره گفت: جریان توجه به هنر تجسمی در ایران از سال 30 آغاز می‌شود و با شیب تندی به دهه 50 می‌رسد. رکود در زمینه هنر تجسمی به دلیل تعطیلی گالری‌ها در دهه 60 ره‌آورد تازه‌ای برای هنرهای تجسمی به ویژه نقاشی در ایران ندارد و دهه 70 بازگشتی کم‌رونق برای این هنر در ایران به حساب می‌آید. با این توضیح، دهه 80 را باید دوره رنسانس آثار هنری نام‌گذاری کرد. با وجود این اما در تمامی این سال‌ها مطالب نوشته شده در مطبوعات، کتاب‌ها و دیگر رسانه‌ها بیشتر به سوی نقد هنر است تا نگاه تاریخ‌نگارانه درباره آن هنر.
وی در پایان با ابراز خوشحالی از بیان تاریخ از سوی جواد مجابی گفت: اگر قرار باشد هر کدام از هم‌نسلان من، درباره گذشته هنر معاصر ایران صحبت کنند، بنا به مدارک ثبت شده فقط می‌توانند نظری با تکیه بر همین مدارک ارائه دهند اما کسی چون جواد مجابی تاریخ زیسته نسل خودش را با نگاهی تاریخ‌نگارانه، تحلیلی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ارائه می‌کند.
جواد مجابی نویسنده این کتاب در تکمیل تقسیم‌بندی‌های زمانی تاج‌الدینی به دهه‌های مختلف و شرایط متفاوت هرکدام از این دهه‌ها در ایران برای هنر تجسمی اشاره کرد و گفت: نقاشی ایران یک هنر پیشرفته است. اگر از نقاشی نیز همچون سینما حمایت شود تا این هنر هم بتواند در مقیاس جهانی عرض‌اندام کند، بدون شک هنرمندان فعال ما در عرصه نقاشی می‌توانند آثارشان را به علاقه‌مندان در سطح جهان عرضه کنند.
مجابی در بخش پایانی این رونمایی گفت: خوشحالم که هنوز حمایت شریف و مردمی را داریم. آنچه من در این کتاب به آن همت کردم، از رضای دل بوده و به دلیل عشقم به هنر، آن را به هنرمندان ایران که از شریف‌ترین افراد جامعه هستند تقدیم می‌کنم.
در پایان پرسش و پاسخ انجام شد و دکتر جواد مجابی کتاب‌هایی را که از سوی نشر پیکره در مراسم رونمایی با 30 درصد تخفیف ارائه می‌شد برای علاقه‌مندان امضا کرد.
محمود دولت‌آبادی، علی اکبر صادقی، ایران دَرودی و یغما گلرویی از جمله میهمانان این جلسه رونمایی بودند.
سه‌شنبه ۲۵ خرداد ۱۳۹۵ - ۰۹:۵۳
نظر شما