جابر عناصری اردبیلی، پدر پژوهش تعزیه ایران و پژوهشگر نامی فرهنگ عامه و مولف کتاب «شبیهخوانی کهن الگوی نمایشهای ایرانی» درگذشت.
این پژوهشگر نامی اردبیلی از چند روز پیش بهعلت بیماری در یکی از بیمارستانهای تهران بستری شده بود که پس از تحمل بیماری دارفانی را وداع گفته و در بهشت زهرا(ع) تدفین شد.
بنا بر وصیت وی، آیین تدفین عناصری بهسادگی برگزار شده و هزینههای مراسم برای کارها و امور خیر هزینه شده است.
جابر عناصری در سال 1324 در یک خانواده فرهنگی و مذهبی در محله معمار شهر اردبیل به دنیا آمد و از کودکی به تعزیه و شبیهخوانی علاقهمند بود.
این پژوهشگر برجسته در سال 42 تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته فلسفه و علوم تربیتی در دانشگاه تهران آغاز کرد و در این رشته تحصیلات خود را تا دکتری ادامه داد و در سال 52 برای پژوهش و سبک تخصصی در زمینه ایرانشناسی اجتماعی را در دانشگاه لندن به پایان رساند.
عناصری پس از اخذ درجه دکتری از دانشگاه تهران و گذراندن دوره تخصصی مردمشناسی در انگلستان با تکیه بر پژوهشهای قبلی خود، به تحقیق درباره خاورمیانه، جنوب غرب آسیا و بهویژه مسائل فرهنگی ترکیه و ایران و افغانستان پرداخت.
نخستین استاد جابر عناصری درباره هنر و ادبیات عامه، پدرش علی عناصری بود؛ وی در آثار خود از نگاهی جامعهشناسانه و مردمشناسانه به تئاتر و تعزیه ایرانی مینگریست.
وی استاد ممتاز دانشگاههای تهران بود و در کنار پژوهشهای فراوان بیش از 40 کتاب در زمینه فرهنگ ایران به رشته تحریر در آورده است که از آثار وی میتوان به «شناخت اساطیر ایران بر اساس طومار نقالان»، «شبیهخوانی کهن الگوی نمایشهای ایرانی»، «مردمشناسی و روانشناسی هنری»، «عاشقترین عاشقان فرهنگ»، «فرهنگ و پژوهش» و «نسیم خاطرات» اشاره کرد. مجموعه مقالات نسیم خاطرات در بردارنده 150 مقاله درباره تاریخ شفاهی اردبیل و گریزهایی به فرهنگ محلی ایران است.
پژوهشگر برجسته تعزیه بهدلیل فعالیتهای پژوهشی ارزشمند در عرصه هنر تعزیه و شبیهخوانی لوح ویژه پدر تعزیه دانشگاهی ایران را دریافت کرد.
نظر شما