نخستین چاپ کتاب «هزار نکته شگفتانگیز؛ حیوانات پستاندار» نوشته دون کان بروئر، در 6 بخش از سوی انتشارات سروش منتشر شد.
خرس قطبی، شناگری ماهر و گوشهگیر
در نخستین بخش کتاب در صفحه 24 درباره «خرسهای قطبی» میخوانیم: «خرس قطبی تنها خرس گوشتخوار است، در حالیکه دیگر خرسها گیاه نیز میخورند. جنوبیترین مکانی که خرسهای قطبی مرتب به آنجا میروند، خلیج جیمز در کاناداست که عرض جغرافیایی آن برابر با عرض جغرافیایی لندن است. خرس قطبی شناگری بسیار قابل است. این حیوان هنگام شنا از دستهایش بهعنوان پارو استفاده میکند. خرسهای قطبی حیوانات آرام و گوشهگیری هستند و اغلب ترجیح میدهند با خود خلوت کنند.»
نکاتی خواندنی درباره کایوتها و شیرهای کوهستان
یکی دیگر از پستاندارانی که در این بخش از کتاب معرفی شده «شیر کوهستان یا پوما» از شایعترین پستانداران آمریکایی است که از کانادا در شمال تا جنوب سیلی در جنوب یافت میشود. شیرهای کوهستان بزرگترین گوشتخواران بیابانی آمریکا هستند. اخبار معدودی مبنی بر حمله شیرهای کوهستان به انسان وجود دارد، اما این حملات به دلیل تسلط انسان بر بیشتر قلمروهای این شیرها، افزایش یافته است. شیر کوهستان جانور گوشهگیری است که به جز مواقع جفتگیری، از همدیگر دوری میکنند.
«کایوتها و شغالها» گونهای دیگر از پستانداران و تنها طعمهخوارانی هستند که زیستگاهشان در سراسر آمریکای شمالی در حال افزایش است. کایوتها بیش از 14 سال در حیات وحش و بیش از 21 سال در اسارات زندگی میکنند. این جانوران با تنوع غذایی بسیار متفاوت از موش تا گوسفند، شکارچیان ماهری بهشمار میروند.
خفاش پستانداری با 50 میلیون سال قدمت
تنها پستانداران پرنده واقعی «خفاشها» هستند. در صفحه 70 کتاب درباره این پستانداران پرنده آمده است: «قدمت نخستین فسیل خفاش حشرهخوار 50 میلیون و قدمت نخستین خفاش میوهخوار 35 میلیون سال است. پس به احتمال زیاد، این موجودات از اجداد مختلفی تکامل یافتهاند. گونه خفاش که 22 درصد پستانداران دنیا را تشکیل میدهد، از هر نظر فراوانترین پستاندار جنگلهای استوایی است.
خفاشها صداهای زیری تولید میکنند که انسان یا دیگر حیوانات قادر به شنیدن آنها نیست. امواج صدا به غذای موردنظر از جمله حشرات میخورد و سپس به سمت خفاش منعکس شده و محل غذا را برای او مشخص میکند.»
آشنایی با پستاندار خوابآلوده استرالیایی
«کوآلاها» حیوانات بومی استرالیا هستند. در صفحه 136 کتاب اشاره شده که کوآلا 80 درصد روز را به خوابیدن در کنار و روی درختان میگذراند و اغلب از برگهای اوکالیپتوس تغذیه میکنند. کوآلاها تنها نماینده زنده خانواده خود هستند که نسبت دوری با «ومبتها» دارند.
بیش از 40 هزار سال پیش کوآلای بزرگجثهای که دو برابر حیوانات امروزی بود، در زمین میزیست. کوآلا هنگام تولد نیمگرم وزن دارد و هفت ماه در کیسه مادر خود میماند.
دلفین؛ دوست همیشگی انسان
ممکن است جمعیت دستههای دلفین معمولی که همه با هم حرکت و تغذیه میکنند، به دو هزار دلفین برسد. «اورکاها» یا «نهنگهای قاتل» بزرگترین گونه دلفینها هستند که از دیگر گونههای دلفین تغذیه میکنند.
بیشتر گونههای دلفین با جستوخیز، اطراف خود را میپایند. آنها با بیرون آوردن سر خود از آب، اطراف را از لحاظ وجود طعمهخواران یا غذای احتمالی بررسی میکنند. دیده شده که دلفینها با روی آب نگه داشتن و دور کردن کوسههای مهاجم از انسانها، به کمک آنها شتافتهاند.
زمستانخوابی پستانداران
گونههای معدودی از حیوانات زمستانخواب حقیقی هستند. زمستانخوابها ممکن است بیش از 9 ماه به خواب زمستانی فرو روند. پستانداران زمستانخواب با لرزش شدیدی که موجب ایجاد گرما و انتقال آن به مغز، اندامهای حیاتی و دیگر قسمتهای بدن میشود، از خواب زمستانی بیدار میشوند.
پستانداران عصر یخبندان
چندین گونه از پستانداران عصر یخبندان برای مقابله با سرما به جانورانی غولپیکر تبدیل شدند که از جمله آنها میتوان «اوراکسها» را نام برد که اجداد بزرگ جثه گلههای گاو معاصر هستند.
وجود پوشش ضخیم از موهای تیره در ماموتهای پشمدار و استفاده از عاجهای بزرگ برای کنار زدن برفهای روی علفهای مورد تغذیه، موجب سازگاری آنها با شرایط آب و هوایی عصر یخبندان شد.
نخستین چاپ کتاب «هزار نکته شگفتانگیز؛ حیوانات پستاندار» با شمارگان 500 نسخه در 224 صفحه، به بهای 16 هزار تومان از سوی انتشارات سروش راهی بازار نشر شده است.
نظر شما