به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست «نشر دیجیتال» ظهر شنبه (26 اردیبهشت‌ماه) با حضور مهندس داوود رمضانی، نویسنده، سیامک دری، مدرس دانشکده چاپ دانشگاه علمی و کاربردی، احمد خالصی، پژوهشگر رادیویی و غلامحسین مراقبی، نویسنده و کارشناس حوزه ادبیات فارسی در سالن اهل قلم ناشران کتاب دانشگاهی برگزار شد.
آشنایی با مزایا و معایب نشر دیجیتال
رمضانی در ابتدای این نشست با اشاره به ظهور نشر دیجیتال اظهار کرد: نشر دیجیتال در کشور ما قانونمند نیست. بنابه تعریف، نشر دیجیتال به معنای قرار گرفتن مطالب اعم از متن، فیلم، تصویر و یا صوت در فضای دیجیتال است.
وی درباره مزایای استفاده از نشر دیجیتال افزود: ابزار نشر دیجیتال دارای مزایا و البته معایبی است. دسترسی به منابع در کوتاه‌ترین زمان، انتشار محتوا در قالب‌های چندرسانه‌ای و پیشگیری از آسیب به فضای محیط زیست، از جمله مزایای استفاده از نشر دیجیتال در مقایسه با نشر کاغذی است.
این نویسنده با اشاره به تأثیر استفاده از نشر دیجیتال در حفاظت از محیط زیست ادامه داد: حفاظت از محیط زیست علاوه بر توجه به استفاده ابزار‌هایی مانند نشر دیجیتال، نیازمند تدوین سیاست‌های کلان است.
لزوم بازتعریف قوانین حوزه نشر دیجیتال
رمضانی درباره آسیب‌‌های نشر دیجیتال در انتشار مطالب خلاف واقع گفت: چه بخواهیم و چه نخواهیم با رشد شبکه‌‌های مجازی اجتماعی، شاهد تغییرات گسترده‌ای در ساختار زندگی بشر هستیم. بهترین راه برای انتشار محتوای صحیح در فضای مجازی، انتشار مطالبی براساس محتوای آثار فاخر است.
این پژوهشگر افزود: با توجه به شکل‌گیری نهضت متن آزاد با هدف در اختیار قرار دادن علم برای همه مردم، دسترسی به منابع صحیح ضروری است.
وی با تأکید بر لزوم بازتعریف قوانین حوزه نشر دیجیتال از سوی مسئولان اظهار کرد: حقوق مؤلفان و ناشران در حوزه نشر دیجیتال چندان مورد توجه نیست. تعاریف قانونی این حوزه بیشتر با اهداف درآمد‌زایی صورت گرفته است.
تولید کتاب‌های چاپی در کنار نسخه‌های دیجیتال
سیامک دُری، مدرس دانشکده چاپ دانشگاه علمی و کاربردی، در ادامه این نشست گفت: از جمله ایرادهای نشر دیجیتال در مقایسه با نشر چاپی، سرعت طراحی نسخه‌های دیجیتال مانند epub است که احتمال نابودی متن وجود دارد و این در حالی است که کتاب چاپی از هزاران سال پیش برای ما ماندگار بوده و قابلیت آرشیو دارد. حتی منابعی که 500 سال پیش تولید شده‌‌اند را می‌توانیم در کتابخانهها نگهداری کنیم. بنابراین تأکید می‌شود تا در کنار کتاب‌های دیجیتال، نسخه چاپی آن نیز تولید شود.
وی تصریح کرد: یکی از ویژگی‌های ابزار‌‌‌های دیجیتال، به‌روز بودن کاربرد آن است. بعد از قالب‌های PDF، قالب HTML تولید شد و امروز نیز شاهد قالب epub 3 هستیم که امکان تعامل با دیگران از ویژگی‌های این نسخه است.
بهره‌مندی در حوزه آموزش از راه دور
دُری درباره آخرین دستاورد‌های حوزه نشر دیجیتال افزود: طراحان حوزه نرم‌افزار برای نزدیکی نشر دیجیتال به کتاب چاپی، به طراحی نسخه‌های با ویژگی بوی کاغذ اقدام کرده‌اند.
این کارشناس حوزه چاپ ادامه داد: یکی از نقاط مثبت استفاده از نشر دیجیتال، بهره‌مندی در حوزه آموزش از راه دور است. تبلت امروز می‌تواند در حکم یک کلاس درس باشد.
دگرگونی در ساختار‌ها و فرم‌های فرهنگی
احمد خالصی، پژوهشگر رادیویی نیز در این نشست گفت: ساختار‌ها و فرم‌های فرهنگی در حال دگرگونی است و رشد دیجیتال از جمله عوامل این تغییرات هستند. برخی از نویسندگان بزرگ مانند گونتر گراس با فضای دیجیتال مشکل داشت. وی می‌گفت:«لذت پژوهش ادبی در کتابخانهها را رها نمی‌کنم، هرچند در مقایسه با جستجو در اینترنت وقت‌گیرتر است.» اومبرتو اکو، نویسنده ایتالیایی نیز معتقد است: «کتاب کاغذی هزار سال است که تولید می‌شود و نشر دیجیتال سعی می‌کند به آن نزدیک شود.»
وی در ادامه به مراحل مواجهه با نشر دیجیتال در ایران اشاره کرد و افزود: نخستین برخورد ما با نشر دیجیتال، در ابتدا برخوردی انکاری، و در گام بعد اعتراضی است و بعد شاهد پذیرش همراه با اعتراض هستیم. اگر تغییر در ساختار زندگی و دموکراتیزه شدن علم را بپذیریم، مشکلات برخورد با نشر دیجیتال برطرف خواهد شد.
این پژوهشگر تصریح کرد: مؤلفه‌‌های تغییر ساختار، شامل سرعت و تولید معرفت و علم از سوی مصرف‌کننده محتواست. مهمترین وجه نشر دیجیتال، مولتی‌‌مدیاست. اگر از جریان تغییر ساختار بواسطه نشر دیجیتال جا بمانیم، مانند دایناسور‌ها منقرض خواهیم شد.
شنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۴ - ۱۵:۵۱
نظر شما