حسین اسرافیلی در یادداشتی که برای خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) ارسال کرده است مینویسد: با توجه به اینکه رهبران بسیاری از کشورهای مسلمان دست نشانده امریکا و قدرتهای غربیاند در چنین وضعی نمیتوان انتظار داشت این کشورها در حمایت از جایزهای مانند نوبل جهان اسلام به ایران کمک کنند. هر چند همچنان امیدوارم سران بیغیرت حکومتهای دست نشانده منطقه این غیرت را پیدا کنند.
در فرانسه نیز نشان شوالیه میدهند یا در انگلیس چند جایزه معتبر ادبی به نویسندگان و شاعران اهدا میشود اما متأسفانه همه این جوایز را به پدیدآورندگانی میدهند که مورد تأیید غرب و امریکا باشند و جای یک جایزه بدون شیله پیله که نگاههای سیاسی در آن لحاظ نشود خالی است. در واقع اگر نگاههای سیاسی در چنین جایزهای وجود نداشته باشد میتوان در زمینههای مختلف از جمله، علم، صلح، سیاست نیز به نخبگان جایزه اعطا کنند.
به گمانم به ویژه در زمینه هنری و ادبی نباید نگاههای سیاسی را با چنین جایزهای آمیخت، کاری که نوبل ادبیات هنوز از عهده انجامش در حد شعاری که میدهد بر نیامده. در واقع نوبل ادبیات در پی امیال و غرایزهای سیاسی است. در عین حال کشورهای مسلمان یک دست نیستند.
گروهی تروریستی مانند داعش را اسرائیل و امریکا پیریزی میکنند حتی وزیر امورخارجه امریکا نیز این اعتراف را علناً بیان میکند و میگوید ما داعش را راه انداختیم و به آن پر و بال دادیم تا حکومت بشار اسد را ساقط کند. حتی مجروحان داعش به بیمارستانهای اسرائیل منتقل میشوند و عربستان و کویت و قطر از حامیان اصلی داعشاند. جایزهای مانند نوبل ادبیات نیز همین اهداف و انگیزهها را اما به شکلی به اصطلاح شیک دنبال میکنند.
به گمانم در چنین وضعی نمیتوان انتظار داشت که کشورهای مسلمان که اغلب رهبرانشان دست نشانده و مزدور امریکا هستند در حمایت از جایزهای مانند نوبل در جهان اسلام به ایران کمک کنند. اما همچنان امیدوارم سران بی غیرت حکومتهای دست نشانده منطقه این غیرت را پیدا کنند. اما در عین حال میشود در میان کشورهای غیرمتعهدی که آنها هم به نوعی متعهد نیستند(!) چنین کاری را سامان داد. در واقع میتوانیم برای راه اندازی چنین جایزهای از کشورهای مسلمان به کشورهای غیر مسلمان پناه ببریم.
در سالهای اخیر مصلحت اندیشی کشورهای سیاسی باعث شده وارد چنین عرصههایی نشوند. اگر قرار باشد چنین جایزهای به شکلی باری به هر جهت کار خود را انجام دهد و از داخل پوچ و بی محتوا باشد فایدهای ندارد و نه تنها در جهان بلکه در کشورهای جهان اسلام نیز بازتابی نخواهد داشت.
ایران میتواند برای این جایزه نام زیبایی انتخاب کند. جایزه نوبلی که ایران میتواند آن را تأسیس کند باید ارزشهای مالی و معنوی بالایی داشته باشد و مطمئناً باید با جایزه نوبلی که آکادمی سوئد اعطا میکند از حیث مالی برابری کند. متأسفانه کشورهای مسلمان با یکدیگر متحد نیستند تا نهادهای فرهنگی و علمی این جوامع با یکدیگر ارتباط منسجمی که حاصل خرد جمعی این جوامع است، داشته باشند.
چندی پیش یکی از مسئولان ایران گفت که رهبران حکومتهای کشورهای عربی منطقه وقتی به شکل خصوصی ما را میبینند همت ما را تمجید میکنند و میگویند شما چه جرأتی دارید که در مقابل کشورهای غربی و در رأس آنها امریکا ایستادهاید اما اگر همین رهبران در کنفرانسهای عمومی شرکت کنند باز مجیز غرب را میگویند.
رجب طیب اردوغان وقتی با آن مخالفت سرسختانه نسبت به رییس جمهوری رژیم صهیونیستی جلسه را ترک کرد همه او را تشویق کردند و گفتند او چه روشنفکری است اما فردای همان روز سران هر دو کشور با هم دست دادند و توافقنامهای امضا کردند که مثلاً اسرائیل میتواند از آسمان ترکیه استفاده کند یا ترکیه با آنها مانور مشترک نظامی داشته باشد.
اگر قرار باشد جایزهای مانند نوبل را در جهان اسلام پایهگذاری کنیم میتوانیم از کشورهایی مانند افغانستان، عراق، پاکستان و حتی هند چشم انتظار کمکهای مادی و معنوی بود. در بلوک شرق کشورهایی هستند که در این راه به ایران کمک کنند. میتوانیم در این زمینهها با آنها هم فکر باشیم و به نتایج قابل توجهی دست یابیم.
نظر شما