به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) آیین تکریم دکتر محمدرضا وصفی و معارفه علی فریدونی به‌عنوان مدیرکل دفتر مجامع، تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی امروز (6 آبان‌ماه) در سالن جلسات شورای فرهنگ عمومی با حضور سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.

دکتر محمدرضا وصفی در این مراسم اظهار کرد: آن‌چه در این مدت (بیش از یک دهه) انجام شد، وظیفه انسانی بود. اگر خدمتی انجام شد، به همت جمعی از دوستان فعال در اداره کل مجامع، تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود.

وی با بیان این‌که آن‌چه در این مدت اتفاق افتاد، همراه با شاگردی و آموختگی بود افزود: همواره در طول مدیریت خود سعی کردم شبیه مدیریت پروژه کار کنم به همین دلیل هیچگاه به جزئیات توجه نکردم. از نظر اخلاقی نیز همواره سعی کردم اخلاق پیغمبر اسلام (ص) را الگوی خود قرار دهم. بنابراین، احساس می‌کنم کار چندانی انجام نداده‌ام جز این‌که به وظایف خود عمل کردم.

فریدونی: توجه به آداب و رسوم قومیت‌ها و مذاهب از اولویت‌های ماست
علی فریدونی، مدیرکل جدید دفتر مجامع تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی در این مراسم اظهار کرد: از جمله وظایف این دفتر، برگزاری جشنواره‌ها، گسترش نشر بین‌الملل و توجه به قومیت‌هاست؛ باید به آداب و رسوم قومیت‌ها و مذاهب مختلفی که در ایران زندگی می‌کنند احترام بگذاریم. به ادیان توحیدی توجه کنیم و بدانیم که ایران متعلق به همه کسانی است که با هر ملیت و مذهبی در آن زندگی می‌کنند. 

مدیرکل دفتر مجامع، تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: تلاش می‌کنم همانند محمدرضا وصفی با یک سلوک فرهنگی ویژه و معتدل حرکت کنم، چراکه نیاز امروز ایران و جهان اسلام در پیشگیری از تندروی‌های مذهبی است.

ربانی: وزارت ارشاد برای رفع معضلات انجمن تلاش بسیاری کرد
علیرضا ربانی، مدیرعامل انجمن ناشران بین‌المللی از دیگر سخنرانان این مراسم بود. وی اظهار کرد: در طول مدتی که در خدمت دکتر وصفی چه در دفتر مجامع، تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی وزارت ارشاد و چه در مدیریت امور بین‌الملل نمایشگاه کتاب تهران بودم، شاهد متحمل شدن زحمات زیاد وی در عرصه بین‌الملل بودم. در این میان به آقای علی فریدونی خیرمقدم می‌گویم.

وی عنوان کرد: انجمن ناشران بین‌الملل با معضلات متعددی مواجه بود؛ در این میان برای رفع این معضلات از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌ویژه معاونت فرهنگی ارشاد تلاش‌های متعددی صورت گرفت. امیدواریم این تلاش‌ها و حمایت‌ها ادامه داشته باشد.

شریعتی: وصفی بسیاری از کتاب‌های افغان را از تنگناهای مجوزی بیرون آورد
ابراهیم شریعتی، مدیر نشر عرفان و رئیس «شرکت تعاونی ناشران کابل» نیز در این مراسم اظهار کرد: واقعیت این است که جامعه مهاجر افغانستانی در ایران، جامعه بی‌زبان هستند. سال‌هاست با صبوری زندگی می‌کنیم. هم رنج‌ها را می‌بینیم و هم کسانی را که دست گره‌گشا دارند. دکتر وصفی از آن دست مدیرانی بود که دست گره‌گشا داشت. نگاهش بیش از آن‌که قانونی باشد، اخلاقی بود.

وی با مخاطب قرار دادن دکتر وصفی گفت: شما مشکلات همزبانان‌تان را درک می‌کردید و با آنها همزادپنداری می‌داشتید. در طول فعالیت‌تان در دفتر مجامع بسیاری از مجامع فرهنگی ما مجوز فعالیت گرفتند، بسیاری از کتاب‌ها و نشریات ما از تنگناهای مالی و مجوزی بیرون آمدند و محافل و همایش‌های بسیاری در تهران برگزار شد که در معرفی فرهنگ مهاجران مفید بودند.

رئیس شرکت تعاونی ناشران کابل ادامه داد: هیچگاه در راه برگزاری چنین محافلی، آیین‌نامه و بخش‌نامه سر راهمان قرار ندادید و تا امکان داشت این‌گونه موانع را از مسیر برداشتید؛ آخرین نمونه بارز این فعالیت‌ها را می‌توان در بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران دید، که کشور افغانستان به عنوان میهمان ویژه این نمایشگاه برنامه‌های متنوعی اجرا کرد.

کاشفی خوانساری: فریدونی، تلاش‌های وصفی را تکمیل کند
سیدعلی کاشفی خوانساری نیز در این مراسم، به نمایندگی از نویسندگان و ناشران حوزه کودک و نوجوان اظهار کرد: اداره‌کل مجامع تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی در زمان وصفی تعامل خوبی با ناشران و نویسندگان حوزه ادبیات کودک و نوجوان داشت.

وی با بیان این‌که در دوره مدیریت دکتر وصفی، شاهد یک درک عمیق و همدلی از سوی ایشان بودیم، گفت: از دیگر ویژگی‌های وصفی می‌توان به درک و علاقه او به فراهم کردن زمینه‌ تعامل بین‌المللی در حوزه ادبیات و تصویرگری کتاب کودک و نوجوان اشاره کرد؛ در نمایشگاه کتاب و در بازار جهانی نشر، شاهد بودیم که چگونه زمینه لازم برای حضور ناشران حوزه کودک و نوجوان، انجمن‌ها و آژانس‌های ادبی را فراهم آورد.

این نویسنده حوزه کودک و نوجوان بیان کرد: آرزوها و تلاش‌هایی در دوران مدیریت دکتر وصفی وجود داشت که متاسفانه محقق نشدند و به سرانجام نرسیدند که امیدواریم آقای فریدونی در راستای تحقق آنها گام بردارند. از جمله این آرزوها می‌توان به طرح برپایی نمایشگاه‌های تخصصی و غیردولتی حوزه کودک و نوجوان اشاره کرد. همچنین در این دوره قرار بود جشنواره بین‌المللی تخصصی کتاب کودک و نوجوان برگزار شود که متاسفانه صورت نگرفت.

وی عنوان کرد: ‌افزودن بخش کودک و نوجوان به جایزه جهانی کتاب سال نیز از دیگر آرزوها و طرح‌هایی بود که متاسفانه محقق نشد. امیدواریم در دوره جدید فعالیت‌های دفتر مجامع، تشکل‌ها و فعالیت‌های فرهنگی وزارت ارشاد شاهد ظهور و بروز آنها باشیم.

صدق: وصفی احاطه کاملی به مسائل اقلیت‌های مذهبی داشت
«مِره صدق» نماینده کلیمیان در مجلس شورای اسلامی در این مراسم با بیان این‌‌که محمدرضا وصفی علاقه و احترام عمیقی برای اقلیت های مذهبی قائل است اظهار کرد: برای نخستین بار که وصفی را دیدم احاطه او بر تاریخ یهودیان برایم جالب بود. با خود گفتم شاید به خاطر علاقه شخصی او به مطالعه در این حوزه است. بعد با دوستان ارمنی، آشوری و زرتشتی هم صحبت کردم و دیدم آنها نیز چنین باوری دارند.

وی با بیان این‌که وصفی هیچگاه تسلیم جوزدگی‌های موجود نشد، گفت: قرائت او از قوانین و بخشنامه‌های موجود در نظام جمهوری اسلامی همواره اخلاق‌مدارانه بود.

صدق اظهار کرد: وصفی در عین حفظ تفاوت‌هایی که میان پیروان ادیان مختلف وجود داشت به رهروان هر دین احترام می‌گذاشت. او از جمله مسئولانی است که با اقلیت‌های مذهبی کنار آمد و ارتباط خود را در جایگاه مدیرکل دفتر مجامع و فعالیت‌های فرهنگی با آنها حفظ کرد.

میرزا بابایی: وصفی، موفق‌ترین مدیر دولتی در ارتباط با بخش خصوصی بود
از دیگر سخنرانان این مراسم، حامد میرزابابایی، عضو انجمن فرهنگی ناشران بین‌المللی ایران بود. وی عنوان کرد: در میان تشکل‌های نشر هیچ تشکل و انجمنی مانند انجمن ناشران بین‌الملل با وصفی ارتباط نداشت. بنابراین، وصفی موفق‌ترین مدیر دولتی در ارتباط با بخش خصوصی بود.  

مدیرعامل نشر بین‌الملل توضیح داد: ممکن است از یک نفر به چند دلیل قدردانی شود؛ نخست این‌که او را دوست داریم، دوم این‌که تملق و چابلوسی می‌کنیم و سوم این‌که گاهی هم ذکاوت ایرانی‌ها در این است که به دَر بگویی تا دیوار بشنود؛ برخی تعاریفی که امروز از آقای وصفی شد از حوزه تملق خارج بود. به نظرم باید دیگر مدیران نیز این موارد را به عنوان نقطه قوت و الگو پیشه راه خود قرار دهند.

میرزابابایی در ادامه سخنانش گفت: باید این موارد سرمشق دیگران باشد چرا که مدارا و سازش، مفاهیم ساده‌ای در کشور ما هستند که متأسفانه دسترسی به آنها سخت شده است.

ساکت: بیش از هر وقت دیگر به خردورزی دینی نیازمندیم
سخنرانی محمدحسین ساکت، از داوران جایزه جهانی کتاب سال بخش دیگر این مراسم را به خود اختصاص داد. وی با بیان این‌که ما در جهانی زندگی می‌کنیم که بیش از هر وقت دیگر به خردورزی دینی نیازمندیم، اظهار کرد: جنبش‌های گَزندمندی که امروز به نام اسلام ظهور کرده‌اند از مغول دهشتناک‌تر و خطرناک‌ترند. بنابراین، وظیفه همه ما به‌ویژه مسئولان فرهنگی سنگین‌تر از گذشته است. 

ساکت افزود: وقتی در جامعه‌ای مطرح می‌شود فلان فرد بدون محاکمه اعدام شود، تفکر داعشی را پایه‌گذاری می‌کنیم؛ متاسفانه همه ادیان دستخوش این کارها هستند، چرا که دو نکته «تفکر» و «مدارا و تسامح» وجود ندارد؛ جهان تشنه چنین چیزهایی است و هر کس به اندازه خود بتواند در این راه گام بردارد، کار سازنده‌ای انجام داده است. 

ساکت توضیح داد: از یازدهمین دوره جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، آقای وصفی وارد این جایزه شد. اکنون که 21 دوره از این جایزه را پشت سر گذاشته‌ایم، شاهد غرض‌ورزی‌های کمتری هستیم. البته در این میان یک نمونه سراغ دارم که آن هم دست ایشان نبود؛ اگر مسئولان برگزارکننده جوایز از داوران دعوت می‌کنند تا آثار را داوری کنند پس چرا نظرشان عوض می‌شود. اگر مترجمی برگزیده می‌شود باید احترام داوران را نگه داشت و همان فرد را معرفی کرد. چرا که فلان کتاب که برنده می‌شود در آخرین لحظه حدف می‌شود؟! گاهی این مشکلات از قدرت افراد خارج است و باید بگویم سخت‌ترین کار داوری است. 

آموزگار: وصفی، دسترسی به منابع خارجی را تسهیل کرد
محمود آموزگار، عضو اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران نیز در این مراسم با بیان این‌که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه کتاب‌های خارجی تاکنون فعالیت‌های فوق‌العاده‌ای انجام داده است، اظهار کرد: برگزاری 27 دوره از نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از جمله این اقدامات است. این نمایشگاه از همان ابتدای شروع به کار، کتاب‌های خارجی را نیز مورد توجه قرار داد و پس از سال‌ها دسترسی نداشتن به منابع خارجی، زمینه‌ای را فراهم کرد تا استادان و دانشجویان بتوانند به آخرین آثاری که در دنیا منتشر می‌شوند، دسترسی پیدا کنند. زمانی که آقای وصفی مسئولیت بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب تهران را در دست گرفت، این مهم به شیوه‌ای پُررنگ‌تر ادامه یافت.

وی با بیان این‌‌که یکی از دلایل تشکیل انجمن ناشران بین‌الملل، پیشنهاد آقای وصفی بود، اظهار کرد: در دوران مدیریت دکتر وصفی شاهد ارتباط نزدیک نشر داخل با نشر خارج بودیم. این در حالی است که در سال‌های پیش از مدیریت وی کتاب‌های خارجی به مدت 10 روز در نمایشگاه عرضه می‌شدند و پس از آن تا سال آینده دسترسی به کتاب امکان‌پذیر نبود!

در پایان این مراسم، از سوی موسسات و نهادهای مختلف هدایایی به پاس قدردانی از زحمات دکتر محمدرضا وصفی ارائه شد. از جمله این موسسات می‌توان به موسسه خانه کتاب، انجمن ناشران بین‌الملل، دبیرخانه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، موسسه انتشارات عرفان، موسسه ویژه نشر، شرکت تعاونی لیتوگرافان تهران و خانه فرهنگ و هنر گویا اشاره کرد.