مزيناني در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در خصوص چالشهای پیش رو در حوزه ادبیات کودک و نوجوان گفت: امروزه یکی از بزرگترین و مهمترین مشکلاتی که در بازار کتاب و به خصوص حوزه کودک و نوجوان در کشور ما وجود دارد، عدم تعادل بین تالیف و ترجمه است تا جاییکه کارهای ترجمه باعث مهجور ماندن و در حقیقت دیده نشدن کارهای تالیفی شده اند.
این نویسنده بیان کرد: کارهای ترجمه به دلیل برخورداری از تصاویر با کیفیت و همچنین تصویرگری خوب نسبت به کتابهای تالیفی که توسط نویسندگان کودک ونوجوان نوشته شده است، قابل اعتنا ست و متاسفانه ناشران ما به دلیل پایین بودن هزینههای ناشی از چاپ، اینگونه کتابها را بیشتر مورد توجه قرار می دهند. باز هم متاسفانه اکثر کارهایی که برای کودک و نوجوان در سالهای اخیر نوشته شده کارهای زرد و با کیفیت پایین است که غنای ادبی آنچنانی برای مخاطب ندارند.
اين نويسنده گفت: مسوولان دولتی و بخصوص وزارت ارشاد باید با اندیشیدن تدابیر کارشناسانه، تعادلی بین کتابهای ترجمه و تالیفی ایجاد كنند و اجازه ندهند سیل انبوه کتابهای ترجمه در حوزه کودک و نوجوان چاپ شوند و یا این تعداد را به حداقل برسانند تا نویسندگان کودک و نوجوان رغبت به تولید و چاپ آثار جدیدتر داشته باشند.
كتاب هايي براي شلوغ كردن بازار
وی چاپ کتابهای بی محتوا و بازاری را از دیگر مشکلات حوزه نشر در کشور دانست و گفت: در حال حاضر در حوزه کودک ونوجوان ناشرانی وجود دارند که به صورت تخصصی در حوزه کودک و نوجوان کار نمی کنند و کتابهایی را که هیچ ارزش ادبی و هنری ندارند چاپ می کنند. می توان گفت تعداد این کتابها به حدی زیاد است که کاری جز شلوغ کردن بازار کتاب ندارند و این ها همه دلیلی شده است که پدر و مادرها برای انتخاب یک کتاب خوب و باارزش برای کودک خود دچار مشکل شوند.
مزینانی یادآور شد: تصویرگری کتاب کودک و نوجوان یکی از مهمترین جنبههای اثرگذار در حوزه کودک ونوجوان است که می تواند بالغ بر 50درصد در انتقال مفاهیم موثر باشد. حتی میتوان گفت یک تصویر خوب در برخی از موارد بیشتر از متن می تواند تاثیرگذار باشد. کار کودک و نوجوان بخصوص در حوزه خردسالان اگر بهترین متن هم باشد ولی تصویر خوب و اثرگذاری نداشته باشد، نمی تواند آنچنان که باید و شاید درجاي خود قرار گيرد زيرا کودک و نوجوان به واسطه تصویر است که با متن ارتباط برقرار می کند.
این نویسنده تعامل بین ناشر و تصویرگر را از الزامات کتابهای کودک ونوجوان دانست و افزود: اگر دست اندرکاران حوزه نشر حرفه ای عمل کنند، یعنی اینکه یک ناشر کار خود را به صورت تخصصی و حرفهای انجام دهد و نویسنده و تصویرگر نیز حرفه ای عمل کنند، کار در سطح بالا تولید خواهد شد و بدون اين عوامل اگر قویترین متن را به یک ناشر غیرتخصصی و غیرحرفه ای بدهند، كتاب با یک کیفیت پایین و حداقلی تولید خواهد شد. این هماهنگیها یعنی تعامل بین ناشر، نویسنده و تصویرگر باید توسط خود ناشران انجام شود.
افزايش مخاطب شناسي در ادبيات كودك
وی ورود نویسندگان جوان به حوزه كودك و نوجوان را نقطه عطفی در این زمینه دانست و عنوان کرد: درست است که تعداد عناوین نوشته شده برای کودک و نوجوان نسبت به دهههای قبل بیشتر شده و به دنبال آن مخاطب شناسی نیز افزایش یافته است، ولی به جرات می توان گفت متنها به نسبت قبل ضعیف تر شده و نویسندگان و شاعرانی که در سطح اول و به صورت خلاقانه برای کودک و نوجوان امروزی قلم می زنند کمتر هستند.
مزینانی در ادامه سخنان خود گفت: امروزه کارهای بیمحتوا و بازاری یکی از بزرگترین مشکلات حوزه نشر کودک و نوجوان به شمار میآید و میطلبد که مسوولین امر وارد این عرصه شوند و تمام تلاش خود را بکار گیرند تا کارها با یک استاندارد تعریف شده و قابل قبول چاپ شوند، ولی باید گفت کارهای خاص و آثاری که تاثیر آنچنانی بر کودک و نوجوان ما بگذارد و یا به قول معروف طوفان به پا کنند، طی این سالها درحوزه کودک و نوجوان دیده نشده است.
آینده به مراتب بدتر از امروز است اگر...
این نویسنده کودک ونوجوان بیان کرد: مسائل و مشکلات اقتصادی که طی سالهای اخیر اتفاق افتاد از جمله تحریمها، گرانی کاغذ و به دنبال آن افزایش قیمت کتاب، بیشتر بر حوزه بزرگسال تاثیر منفی گذاشته است تا حوزه کودک و نوجوان، چراکه در حوزه کودک و نوجوان ناشران سعی می کنند گزیده عمل کنند، شرایط بازار را بشناسند، مخاطب هدف خود را بشناسند و با توجه به علایق و سلایق آنها دست به چاپ کتاب بزنند و کتابهایی را که هیچگونه سوددهی برای آنها ندارند چاپ نکنند ولی تیراژ کتابهای کودک و نوجوان هنوز که هنوز است پایین است و هنوز هم جای کار دارد.
مزینانی یادآور شد: برای بهبود شرایط کتاب و کتابخوانی تنها وزارت ارشاد نمیتواند دراین زمینه چارهساز باشد، بلکه نهادهای دیگر از جمله آموزش عالی و همچنین آموزش و پرورش میتوانند همراه و همقدم با اين وزاتخانه حركت كنند و در زمینه رشد و تربیت کودکان و نوجوانان امروزی و پرورش ذهن خلاق آنها قدم بردارند.
اين نويسنده گفت: تا زمانی که سیاستگذاری جامعه ما و بخصوص خانوادههای ما بر پایه اقتصاد می چرخد و خانوادهها به جای احتیاجات فرهنگی بیشتر به فکر تامین احتیاجات اقتصادی خود هستند، سطح مطالعه پایین خواهد ماند و فرهنگ مطالعه و یا تولید متن به نسبت تلویزیون و ماهواره روزبه روز ضعیف تر خواهد شد.
وی در پایان سخنان خود گفت: هم اکنون جامعه ما به سمتی پیش می رود که در سالهای آینده به جایی خواهیم رسید که دست زدن به کاغذ کتاب برای همگان به یک آرزو تبدیل خواهد شد و وزارت ارشاد نباید اجازه دهد که کتاب بیشتر از این در جامعه کنونی ما مورد بیمهری قرار گیرد و مهجوربماند، بلکه بايد سعی كند با اندیشیدن تدابیر لازم، کتاب نقش و کارکرد خود را در جامعه ما مثل گذشته پیدا كند و مانند گذشته در سبد کالای خانوار قرار گیرد.
دوشنبه ۱۹ خرداد ۱۳۹۳ - ۰۸:۳۰
نظر شما