مرجان فیاضی، مترجم آثار حوزه مدیریت و عضو هیات علمی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره نقد منابع دانشگاهی، اظهار کرد: کسی که دست به قلم می‌شود به‌طور حتم این توانایی و دانش را در خود احساس کرده که کتابی را منتشر کند،‌ در همین راستا معتقدم، منتقد حتی باید دانشی فراتر از نویسنده داشته باشد تا نقد محکمی را براساس نقاط قوت و ضعف کتاب عرضه کند. 

عرضه ترجمه‌های متعدد و کم‌کیفیت از یک اثر در بازار
وی با اشاره به وجود ترجمه‌های متعدد از یک اثر در بازار نشر، افزود:‌ یکی از نقاط ضعف در حوزه ترجمه آثار علمی، عرضه ترجمه‌های مختلف یک اثر از سوی چند مترجم است. اگر یک اثر که به چند مبحث پرداخته در قالب یک اثر از سوی متخصصان ترجمه شود، به‌طور حتم کیفیت مطلوب‌تری خواهد داشت. به‌نظر می‌رسد در ترجمه، به کار جمعی نیاز داریم. دلیل اصلی وجود ترجمه‌های متعدد، جزیره‌ای عمل کردن مترجمان است.

فیاضی، در پاسخ به پرسشی درباره نظر مثبت برخی مدرسان دانشگاه درباره وجود ترجمه‌های مختلف در بازار، گفت: بین این دو دیدگاه تفاوت معناداری وجود ندارد، هرچند که معتقدم هر فردی که احساس کرده تا حدودی بر زبان‌ تسلط دارد به ترجمه آثار علمی اقدام کرده است. این در حالی است که کسی سطح دانش و اشراف مترجم را نمی‌سنجد. با این اوصاف بازار نشر، فضایی غیرمنسجم و از هم گسیخته دارد.

مترجم کتاب «رويكردی منسجم بر مدیریت دانش» تصریح کرد: اخبار نشر برخی آثار به دلایل مختلف، با پوشش خبری گسترده‌ای مواجه می‌شوند و ترجمه‌ آن‌ها خیلی سریع به بازار می‌آید، اما متاسفانه بعضی آثار با موضوعات جدید مانند بحران مالی اخیر به موقع به فارسی برگردانده نمی‌شوند. 

اشکالات ویرایشی و محتوایی در برخی ترجمه‌ها
وی ادامه داد: ‌در حوزه ترجمه بسیاری از آثار نه تنها از نظر ویراستاری بلکه از نظر ویرایشی و محتوایی نیز دچار مشکل‌اند و این در حالی است که دانشجویان با وجود متن فارسی در بازار تمایلی به مراجعه به متن اصلی ندارند. ‌

استادیار دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، افزود: در حوزه تالیف نیز، نویسندگان فقط با ارجاع به چند منبع محدود به تولید کتاب اقدام می‌کنند، این در حالی است که شاهدیم بیشتر این کتاب‌ها تنها برای دانشجویان همان نویسنده تالیف می‌شوند. 

ترجمه با تاخیر
مترجم کتاب «مدیریت منابع انسانی؛ پیوند استراتژی و عمل» درباره فاصله زمانی نقد آثار علمی و دانشگاهی، اظهار کرد: برخی منابع دانشگاهی، حدود 20 سال به‌عنوان منبع اصلی از سوی استادان به دانشجویان معرفی می‌شوند، اما موضوع مهم تالیف‌های جدید است که با سرعت مناسبی به قلم مترجمان عرضه نمی‌شوند و سال‌ها است که همان منابع قدیمی تدریس می‌شوند. در این فاصله زمانی بسیاری از مباحث و حتی دیدگاه‌های مولفان تغییر کرده است. 

نقد علمی؛ رعایت انصاف بله، تعصب نه!
وی درباره ویژ گی‌های ‌یک منتقد منابع علمی گفت: دانش کافی،‌ پیگیری مناسب،‌ علاقه و وجود دیدگاه واقعی در نقد، از ویژگی‌های اصلی یک منتقد است. البته معتقدم، ‌یک نقاد باید در ارایه نقدش منصف باشد اما متعصب نه، نقد یک اثر نباید موجب تخریب نویسنده شود. نقد گاهی به جایی این‌که به محتوای کتاب مربوط شود با توجه به شخص نویسنده ارایه می‌شود. به عبارتی دیگر، منتقد شخصیت نویسنده را به چالش می‌کشد و این در حالی است که نقد گاهی با توجه به رویکرد مخاطبان به نویسنده نوشته می‌شود؛ یعنی منتقد براساس سطح تمایل مخاطب به نقد آثار می‌پردازد.

مرجان فیاضی، عضو هیات علمی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران و‌ استادیار دانشکده مدیریت، متولد 1358 است. وی تاکنون 4 عنوان کتاب تالیف کرده و 5 عنوان ترجمه نیز به بازار نشر عرضه کرده است. ترجمه کتاب «استراتژی روابط عمومی» اثر وی، در پنجمین سمپوزیوم بین‌المللی روابط عمومی در سال 1388، به‌عنوان اثر منتخب معرفی شده بود. 

این مترجم حوزه مدیریت، ترجمه کتاب «نظریه‌های رفتار انسان» را در دست انتشار دارد./