به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اين همايش بين‌المللي صبح امروز(يكشنبه 20 آذر ماه) با حضور جمعي از بزرگان تقريب بين مذاهب تركيه، مولف «رسايل نور»، دكتر غلامعلي حدادعادل، آيت‌الله تسخيري، حجت‌الاسلام دكتر بي‌آزار شيرازي، دكتر محمدباقر خرمشاد، رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي و حجت‌الاسلام محسن قرائتي، در ميان جمعی از استادان و پژوهشگران ايران و ترکیه از جمله پروفسور فاریس کایا، ريیس بنیاد علم و فرهنگ ترکیه، در دانشگاه مذاهب اسلامي برگزار شد.

در اين برنامه دكتر غلامعلي حدادعادل،‌ ريیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، بي‌خبري مسلمان‌هاي كشورهاي مختلف از يكديگر را ناشي از مواجهه اين كشورها با تمدن غربي دانست و اظهار كرد: اين موضوع، حاصل تابش پرنور تمدن غربي است كه تحت عنوان تجدد بر چشم‌هاي ما تابيد و باعث شد مسلمان‌ها اطراف خود را نبينند. روابط سنتي كه ملت‌ها و كشورهاي اسلامي قبل از تجدد با هم داشتند، در اين دوران، كه دوران مواجهه ما با تمدن غربي است، از هم گسيخته است.

حداد عادل افزود: اين ضعفي است كه بايد جبران شود. در دوراني كه به لطف الهي بيداري اسلامي فرارسيده و مسلمان‌ها به امور آگاهي پيدا كرده و همت كرده‌اند تا هويت اجتماعي، فرهنگي و سياسي خود را به دست آوردند، بايد بر اين ضعف فايق آمد و اين عيب را برطرف كرد.

وي بر لزوم شناخت ملت‌هاي مسلمان از بزرگان يكديگر تاكيد كرد و گفت: عناوين مليت و قوميت از نظر اسلام اصالت ندارند و آنچه مهم است اسلام، مسلماني و تقواست. بنابراين انديشمندان و بزرگان اسلامي، فارغ از اين‌كه اهل چه سرزميني بوده‌اند و چه زباني دارند، به همه انسان‌ها تعلق دارند.

ريیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در ادامه در بيان چگونگي مواجهه كشورهاي مسلمان با جريان نوگرايي غربي اظهار كرد: جهان اسلام در 150 سال گذشته در مواجهه با تمدن غربي دوراني سخت، خطير و سرنوشت‌ساز را پشت سر نهاد. اين مواجهه همان دوران تجدد است كه از نظر من اين تجدد، به معني غربگرايي نيست، بلكه نگاهي مجدد به اسلام در آن نهفته است.

وي افزود: تاريخ دوران تجدد در ايران، تركيه، ‌مصر ‌و شبه قاره هند قابل بررسي‌ است و اين دوران را مي‌توان به عنوان يك تاريخ مفصل چند جلدي نگاشت و سرنوشت و چالش‌هاي ملت‌هاي مسلمان در 150 سال اخير در مواجهه با هجوم استعمار غربي و فرهنگ و فلسفه غربي را در آن بررسي كرد.

حداد عادل تركيه را به دليل نزديكي به اروپا و قدرت ويژه امپراتوري عثماني، در خط مقدم برخورد با فرهنگ غربي دانست و گفت: در ايران بايد تلاش زيادي كنيم تا تاريخ تركيه را بشناسيم، زيرا از اين طريق مي‌توان دريافت كه بر بخش مهمي از امت اسلامي چه گذشته است و ديگر اين‌كه آنچه در دوران تجدد در تركيه رخ داد، در ايران قبل و بعد از مشروطه تاثيرگذار بوده است.

وي ادامه داد: در اين دوران متفكران بزرگي در جاي جاي كشورهاي اسلامي به مثابه قهرماناني در مقابل توفان تسلط فكر و فرهنگ دين‌ستيز، دين‌گريز و مادي غرب ايستادگي كردند و درصدد تجديد حيات اسلام و زدودن غبار خرافه‌ها از آن، براي حفظ ريشه‌ها بودند. در ايران نيز چنين شخصيت‌هايي داريم كه از جمله آن‌ها مي‌توان به علامه طباطبايي(ره) اشاره كرد.

ريیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با اشاره به وجود تفكر علامه نورسي به صورت جرياني پوينده و بالنده در تركيه، ‌بيان كرد: او داراي هوشي سرشار و انساني با استعداد و ذوق فراوان بود و اراده محكمي داشت. مطالعه زندگي او ما را به اين نتيجه مي‌رساند كه زندگي‌اش يكسره تلاش و پشتكار بود و با زنداني شدن و تبعيد سپري شد، بدون اين‌كه در اين مسير منحرف شود يا در برابر غربگرايي دين‌ستيز و جريان‌هاي ضداخلاقي كوتاه بيايد.

حداد عادل دوران زندگي علامه نورسي را روزگاري پرتلاطم و پرحادثه دانست كه مي‌توان از آن به مثابه مفصلي بين تاريخ گذشته و امروز تركيه ياد كرد و اظهار كرد: روزگار او، دوران پايان حكومت عثماني و ظهور حكومت جديد در تركيه و دوران برخورد تمدن اسلامي و تمدن غربي در كشوري بود كه از نظر اروپايي‌ها، مظهر قدرت ديني و اسلامي است.

وي افزود: در 100 سال گذشته تركيه حوادث مهمي را پشت سر گذارد. جريان ترك‌هاي جوان، دوران مشروطيت ترك، ‌جنگ جهاني اول، شكست امپراتوري عثماني، تجزيه اين امپراتوري پهناور و به جا ماندن يك كشور محدود از آن امپراتوري وسيع و روي كار آمدن دولتي كه سكولاريسم را جزئي از قانون اساسي خود بيان مي‌كند، بخش‌هايي از اين اتفاقات مهم‌اند. تمامي اين مباحث نيازمند تلاش‌هاي علمي و تحقيقات گوناگوني‌اند كه متاسفانه هنوز اين نوع مطالعات درباره جهان اسلام، در جامعه علمي ما رشد پيدا نكرده است و بخش بزرگي از دانشگاهيان ما از اين جريانات در جهان اسلام بي‌خبرند.

ريیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، با اشاره به اين‌كه علامه نورسي قرآن را محور تفكر اسلامي و سند اصلي فكر اسلامي مي‌دانست، اظهار كرد: «رسائل نور» علامه نورسي مشحون از آيات قرآني است و بر اساس قرآن و تفاسير نوشته شده است.

وي توجه نورسي به آموزش را از ويژگي‌هاي مهم او دانست و گفت: علامه نورسي دريافته بود كه يكي از علل مهم عقب‌افتادگي كشورهاي مسلمان، ضعف علمي آنهاست، به همين دليل بر گسترش مدرسه‌هاي جديد و آموختن علوم نوين اهتمام كافي و ويژه‌اي داشت. خود نيز علوم جديد را فراگرفت و به تعليم آنها اصرار ورزيد.

حداد عادل با اشاره به اين‌كه نورسي اصرار فراواني بر اجراي احكام شريعت داشت افزود: او آزادي بدون شريعت را كه سوغات ليبرال‌هاي غرب در دوران تجدد تركيه بود، نمي‌پسنديد و آزادي را در همراهي با شريعت، مطلوب و مشكل‌گشا مي‌دانست. دغدغه او در برابر آزادي بدون شريعت، مرا به ياد شيخ فضل‌الله نوري مي‌اندازد كه در جريان مشروطه، وقتي همه فرياد آزادي سر مي‌دادند، وظيفه خود دانست كه فرياد شريعت سَر دهد.

وي با اشاره به تبار و پوشش كُردي علامه نورسي افزود: او اين لباس را هيچگاه كنار نگذاشت و در همه مجامع نيز با همين پوشش كُردي ظاهر مي‌شد. وي با اين لباس، پرچم استقلال ظاهري و باطني خود را در دست داشت. علامه نورسي گرچه از قله‌هاي بلند علم تركيه و جهان اسلام به شمار مي‌آيد اما تنها يكي از آن‌هاست و بزرگان بسيار ديگري در تركيه و ساير كشورهاي اسلامي هستند. وي نماينده يك جريان اصيل اسلام‌خواهي در تركيه است و با شناخت او مي‌توان در حركت صحيح اسلامي در جهت تقريب بين مذاهب گام برداشت.

پس از سخنراني دكتر حداد عادل،‌ از كتاب‌ «كلام‌ها» كه توسط نشر احسان به چاپ رسيده است، رونمايي شد. اين كتاب شامل گزيده‌اي از بيانات و سخنان علامه بديع‌الزمان سعيد نورسي است.