سرویس استانهای خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): استان لرستان با پیشینهای غنی در تاریخ، فرهنگ و ادب، همواره یکی از خاستگاههای مهم تولیدات فکری و هنری در ایران بوده است. با این حال، زیرساختهای فرهنگی این استان بهویژه در حوزه کتاب و کتابخوانی، سالهاست با ضعفهای جدی مواجه است.
کمبود کتابخانههای استاندارد، پراکندگی منابع، و نبود فضاهای مناسب برای مطالعه و فعالیتهای فرهنگی، موجب شده تا بخش قابل توجهی از ظرفیتهای انسانی و فرهنگی این خطه مغفول بماند. در چنین شرایطی، احداث و توسعه فضاهای فرهنگی به ویژه کتابخانهها، میتواند نقش کلیدی در بازسازی زیستبوم فرهنگی لرستان ایفا کند؛ اما نگاهی به وضعیت فعلی این پروژهها، نشان از چالشهای جدی در مسیر تحقق این هدف دارد.

سرپرست اداره کل کتابخانههای عمومی لرستان در گفتوگو با خبرنگار ایبنا گفت: در حال حاضر ۹ طرح نیمهتمام احداث کتابخانه در استان وجود دارد که پیشرفت فیزیکی آنها از ۱۰ تا ۹۰ درصد متغیر است.
الهام بُرنا ادامه داد: از این تعداد، ۲ پروژه در خرمآباد است که شامل تکمیل طبقه همکف، محوطهسازی وتکمیل طبقه زیرزمین، چیلر دوم، دیزل ژنراتور و تکمیل موتورخانه کتابخانه مرکزی است که در حال حاضر ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و دیگری، پروژه کتابخانه پارک معلم است که از سال ۱۳۹۳ با زیربنای ۲۹۰ متر آغاز شده و در حال حاضر دارای ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی است که محل تامین اعتبار آن اعتبارات داخلی شهرداری خرم آباد است و اکنون غیر فعال است.
کتابخانه ۱۳ ساله دلفان ۸۰ درصد پیشرفت دارد
سرپرست اداره کل کتابخانههای عمومی لرستان به پروژه کتابخانه درجه یک دلفان اشاره کرد و افزود: این طرح از سال ۱۳۹۱ در ۳ طبقه با زیربنای ۱۲۰۰ متر و مساحت ۶۰۰ متر آغاز به کار کرد و اکنون ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
وی با بیان اینکه ۲ پروژه کتابخانهای در شهرستان کوهدشت نیز در حال ساخت هستند، افزود: کتابخانه درجه یک کوهدشت با ۵۲ درصد پیشرفت و کتابخانه درجه ۳ گرابِ نیز با ۷۰ درصد پیشرفت در انتظار تخصیص اعتبار برای تکمیل هستند.
۱۰ درصد پیشرفت برای پروژه کتابخانه ازنا
برنا به پروژه کتابخانه ازنا اشاره کرد و گفت: متاسفانه از سال ۱۳۹۸ تاکنون تنها فونداسیون و بخشی از ستونهای این کتابخانه اجرا شده و ۱۰ درصد پیشرف فیزیکی دارد، همچنین کتابخانه ویسیان نیز ۳۰ درصد، پیشرفت دارد که این کتابخانه نیز در حال حاضر در مرحله فونداسیون و اجرای سقف است و پیمانکار آن برای خرید مصالح انتخاب شده است و تکمیل آن میتواند این مرکز را به یکی از مراکز مهم فرهنگی و آموزشی این شهر تبدیل کند.
پروژه ۱۹ ساله دورود ۸۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد
سرپرست اداره کل کتابخانههای عمومی لرستان به پروژه ۱۹ ساله کتابخانه شهرستان دورود اشاره کرد و افزود: این کتابخانه درجه یک ۸۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و کتابخانه درجه ۲ شهرستان سلسله نیز ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که این کتابخانه هم از سال ۱۳۸۵ تاکنون به بهرهبرداری نرسیده است و در حال حاضر نیز غیرفعال است که تلاش میشود با پیگیری و تامین اعتبار، این طرحها به سرانجام برسند.
۱۸۰ میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل پروژههای کتابخانهای لرستان
وی با اشاره به اینکه در مجموع ۱۸۰ میلیارد تومان اعتبار برای اجرای کامل طرحهای احداث کتابخانه در لرستان نیاز است، گفت: در سال ۱۴۰۳ بیش از ۳۰ میلیارد تومان اعتبار برای این پروژهها تخصیص داده شد و در سال جاری نیز با تامین اعتبارات کافی، امید میرود تا پروژهها پیشرفت فیزیکی داشته باشند و به مرحله بهرهبرداری برسند.
سرپرست اداره کل کتابخانههای عمومی لرستان گفت: در مجموع برای اجرای این پروژهها تاکنون بیش از ۱۶۶ میلیارد تومان هزینه شده و در صورت تامین اعتبار ۱۸۰ میلیارد تومانی، این پروژهها تکمیل و به بهرهبرداری خواهند رسید.
لزوم توسعه فضاهای کتابخانهای در لرستان
وی با تاکید بر اینکه توسعه فضاهای کتابخانهای نهتنها به گسترش دسترسی عمومی به منابع دانشی و ادبی کمک میکند؛ بلکه بستری حیاتی برای توسعه فرهنگ مطالعه، گفتوگو و تفکر انتقادی فراهم میسازد، افزود: این تعداد پروژه با زیربنای ۱۵ هزار و ۵۱۷ مترمربع و مساحت ۱۳ هزار و ۷۲۶ مترمربع در استان احداث می شوند که میتوانند سهم بسزایی در گسترش کتابخوانی استان داشته باشند.
برنا گفت: کتابخانهها با تبدیل شدن به مراکز فرهنگی چندمنظوره، میتوانند نقش فعالی در ارتقای سواد رسانهای، حفظ میراث مکتوب، و تقویت هویت اجتماعی ایفا کنند و طراحی خلاقانه این فضاها، همراه با برنامههای آموزشی و هنری، موجب جذب نسلهای جوانتر و پیوند میان سنت و نوآوری میشود. در واقع، کتابخانهها امروز بیش از آنکه صرفاً محل نگهداری کتاب باشند، به کانونهایی برای زایش اندیشه و تعامل فرهنگی بدل شدهاند.
طرح ملی «نشاندار کردن مالیات» در راستای توسعه کتابخانههای لرستان
برنا به طرح ملی «نشاندار کردن مالیات» اشاره کرد و گفت: این طرح، به مؤدیان مالیاتی این امکان را میدهد که بخشی از مالیات و عوارض خود را به پروژههای فرهنگی و کتابخانهای اختصاص دهند. این اقدام، پاسخی مؤثر و عملیاتی به مطالبه مردم درباره شفافسازی محل هزینهکرد درآمدهای مالیاتی است.
وی گفت: با اجرای این طرح، منابع مالی پروژههای کتابخانهای لرستان تقویت میشود و بسیاری از طرحهای نیمهتمام در کوتاهترین زمان میتوانند تکمیل شوند.
سرپرست اداره کل کتابخانههای عمومی لرستان گفت: طرحهای کتابخانهای شهرستانهای دلفان و کوهدشت در فهرست مصادیق طرحهای نشاندار استان قرار دارند و بهرهگیری از درآمدهای حاصل از این طرح میتواند روند اتمام و تجهیز این کتابخانهها را تسریع کرده و علاوه بر ایجاد عدالت مالیاتی، بستر مناسبی برای توسعه پایدار زیرساختهای فرهنگی کشور فراهم میکند. کتابخانههای عمومی لرستان با اجرای این طرح، گامهای مؤثری در مسیر ترویج مطالعه و ارتقای فرهنگ عمومی برخواهند داشت.
به گزارش ایبنا؛ وضعیت فعلی پروژههای کتابخانهای در استان لرستان، نمادی از تلاشهای ناتمام برای توسعه فرهنگی در خطهای است که از ظرفیتهای انسانی و تاریخی چشمگیری برخوردار است. با وجود آنکه ممکن است برخی پروژهها در آستانه بهرهبرداری قرار داشته باشند، اما کمبود اعتبارات لازم موجب این مهم را حتی دربرخی پروژهها نیز سالها عقب انداخته است، این در حالیست که کتابخانهها میتوانند به عنوان بسترهایی برای رشد اجتماعی، ایفای نقش کنند. در چنین شرایطی، تسریع در تکمیل این پروژهها ضرورتی اجتنابناپذیر است؛ ضرورتی که تحقق آن، نیازمند همافزایی و همدلی میان مسئولان ارشد استان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی است. همراهی که، نهتنها میتواند مسیر تأمین اعتبار و رفع موانع اداری را هموار سازد، بلکه نمادی از اراده مشترک برای اعتلای فرهنگی لرستان خواهد بود.
نظر شما