به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) -طاهره مهری: نشر خوارزمی با ۵ عنوان سفرنامه به نمایشگاه سی و ششم آمده است که اکنون ۴ عنوان موجودی دارد. انتشارات خوارزمی در نبش راهرو ۱۹ غرفه شماره ۲۵ مستقر است. امیرمحمد علی‌پور، مسئول غرفه خوارزمی در نمایشگاه ۱۴۰۴ به خبرنگار ایبنا گفت: سفرنامه «پولاک؛ ایران و ایرانیان» از ادوارد پولاک یکی از این سفرنامه‌هاست.

وی افزود: ژاکوب ادوارد پولاک (۱۸۹۱-۱۸۱۸) نویسنده کتاب «ایران و ایرانیان» معلم پزشکی و جراحی بود که بین سال‌های ۱۸۵۱ تا ۱۸۶۰ پس از ترور میرزا تقی‌خان امیرکبیر به ایران آمد. او در سال ۱۸۵۵ به عنوان پزشک ویژه پادشاه قاجار، ناصرالدین شاه خدمت کرد. پس از ۱۰ سال زندگی در ایران، به وطن بازگشت و به یادگاری از خود کتابی درباره ایران با عنوان «ایران و ایرانیان» نوشت. کتاب شرح مفصلی از نوروز و آداب و رسوم آن دارد.

علی‌پور بیان کرد: او علاوه بر این کتاب، کتاب‌های دیگری نیز درباره ایران تألیف کرد. سفرنامه او حاوی اطلاعات ارزشمند و مفیدی از جغرافیا، تاریخ و فرهنگ ایران است که مورد نیاز همه محققان است. پولاک در «ایران و ایرانیان» شرح کاملی از نوروز و آیین‌های آن ارائه می‌کند.

وی گفت: اولین چیزی که توجه پولاک را به خود جلب کرد، تاریخ طولانی این جشن باستانی بود که در طول قرن ها ادامه داشت. در فصل اول درباره نوروز می نویسد: «پیش از اسلام، از قدیم الایام، سال شمسی را اساس تقویمی می دانستند که جمشید، شاه افسانه ای ایران، پایه گذاری کرد. همچنین جالب است که اختراع شخم زدن نیز به این پادشاه نسبت داده می شود، زیرا کشاورزی بدون رسیدن فصول در فواصل منظم غیرممکن است.

علی‌پور دومین کتاب در این زمینه را سفرنامه «ونیزیان در ایران» عنوان کرد و در شرح این کتاب گفت: این کتاب مجموع شش سفرنامه به همت گروهی از نویسندگان است. هر یک از این نمایندگان سیاسی در طی اقامت خود در ایران، فرصت یافتند تا به سیر و سیاحت در شهرهای ایران پرداخته و گزارش‌های سودمندی از اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این سرزمین گردآورند و پس از بازگشت به موطن خویش در اروپا، یادداشت‌های شخصی خود را تحت عنوان «سفرنامه» چاپ و منتشر سازند. این سفرنامه‌ها در شکل دادن به مکتب «ایران‌شناسی» در غرب کمک شایانی کرد.

سه سفرنامه اول این کتاب (باربارو، زنو، کنتارینی) درباره اوزون حسن و وقایع دوران حیات او اختصاص دارند. کنتارینی و باربارو شرح ماجراهای سفر خویش را در سال‌های ۸۸۱/ ۱۴۷۶ و ۸۸۲/ ۱۴۷۷ به پایان می‌برند و سفرنامه زنو با بازگشت او به ونیز در سال ۸۷۸ ه. ق خاتمه می‌یابد.

نویسندگان سفرنامه‌های ونیزیان در فاصله سال‌های حکومت اوزون حسن آق قوینلو (۸۸۲- ۸۵۶ ه. ق) تا سال‌های سلطنت شاه طهماسب صفوی (۹۸۴- ۹۳۰ ه. ق) به ایران آمده‌اند. انگیزه اصلی مسافرت آنها به جز آجلوللو و بازرگان ونیزی، دلیل سیاسی بود. تا بر اثر اتحاد با ایران، امپراتوری عثمانی را تحت فشار قرار داده و از توسعه و بسط قدرت عثمانیان جلوگیری کنند. در ابتدا فهرستی از مطالب کتاب و بعد از آن یادداشتی از ناشر درباره کتاب و ترجمه حاضر وارد شده است که در ادامه آن مقدمه مترجم بر چاپ دوم و دیباچه‌ای از ایشان بر کتاب تهیه شده است. سپس اصل سفرنامه‌ها ترجمه شده است. و در پایان کتاب، کتابنامه و فهرست راهنما جهت سهولت یافتن اسامی وارده در متن، ایراد شده است.

امیرمحمد علی‌پور کتاب سوم را «سفرنامه کمپفر» عنوان کرد و افزود: انگلبرت کامپفرنویسنده کتاب «سفرنامه کمپفر» طبیعت‌شناس، پزشک، کاشف و نویسنده آلمانی بود که به‌خاطر سفرش به روسیه، ایران، هند، آسیای جنوب شرقی و ژاپن بین سال‌های ۱۶۸۳ و ۱۶۹۳ شهرت داشت. او دو کتاب درباره سفرهای خود نوشت که در سال ۱۷۱۲ منتشر شد، برای مشاهدات پزشکی و اولین توصیف گسترده گیاهان ژاپنی مهم است. تاریخ ژاپن او که پس از مرگش در سال ۱۷۲۷ منتشر شد، منبع اصلی دانش غربی درباره این کشور در طول قرن ۱۸ و اواسط قرن ۱۹ بود، زمانی که به روی خارجی‌ها بسته بود. در سال ۱۶۸۱، کامپفر از اوپسالا در سوئد بازدید کرد، جایی که به او انگیزه‌هایی برای اقامت ارائه شد. تمایل او به سفر خارجی باعث شد که منشی سفارت دوم لودویگ فابریتیوس سفیر سوئد شود که چارلز یازدهم او را در سال ۱۶۸۳ از طریق روسیه به ایران فرستاد. سفرنامه کامپفر از این سفارت بعدها منتشر شد. او از راه مسکو، کازان و آستاراخان به ایران رسید و پس از یک سفر دریایی در دریای خزر در نیزآباد «در شیروان» (در واقع اکنون در آذربایجان) اقامت گزید. از شماخا در شیروان، او به شبه جزیره باکو سفر کرد و شاید اولین دانشمند مدرنی بود که از «زمین‌های آتش ابدی» در اطراف باکو بازدید کرد. در سال ۱۶۸۴ کامپفر به اصفهان، پایتخت ایران، رسید.

امیرمحمد علی‌پور کتاب چهارم را «سفرنامه بلوشر» اشاره کرد و گفت: «سفرنامه بلوشر» نوشته ویپرت بلوشر ترجمه کیکاووس جهانداری است. سفرنامه بلوشر خاطرات ویپرت بلوشر مأمور آلمانی در ایران است که وقایع سی سال از تاریخ ایران از قتل ناصرالدین شاه قاجار تا روی کار آمدن رضاشاه را ثبت کرده است. در این کتاب گوشه‌ای از اقدامات دولت آلمان و برخورد منافع آن در ایران با دو کشور روس و انگلیس منعکس شده است.

کتاب با مقدمه ارزشمندی از مترجم کیکاووس جهانداری آغاز شده است. متن اثر همانند سایر سفرنامه‌ها تابع یادداشت‌های نویسنده است و از تبویب و فصل‌بندی خاصی برخوردار نیست.

مسئول غرفه انتشارات خوارزمی در نمایشگاه ۱۴۰۴ بیان کرد: کتاب پنجم «سفرنامه جکسن» از ابراهم و ویلیامز جکسن با ترجمه فریدون بدره‌ای است که چاپ آن به اتمام رسیده و در نمایشگاه سی و ششم موجودی ندارد.

آبراهام والنتاین ویلیامز جکسون (Abraham Valentine Williams Jackson)زاده ۱۸۶۲- مرگ ۱۹۳۷) متخصص آمریکایی زبان‌های هندواروپایی بود. وی که زاده شهر نیویورک بود دارای دکترای فلسفه و حقوق و متون انسانی بود. او دانش‌آموخته دانشگاه کلمبیا بود. دستور زبان اوستایی که او تدوین کرد همچنان اصلی‌ترین کاری‌است که در این زمینه انجام پذیرفته‌است. از او به عنوان نخستین ایران‌شناس بزرگ آکادمیک آمریکایی یاد شده است. میان سال‌های ۱۹۰۱–۱۹۱۸ به کشورهای هندوستان، ایران و آسیای مرکزی سفر کرد. وی تاریخ ایران را تصحیح کرد.

سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به صورت فیزیکی از ۱۷ تا ۲۷ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴ با شعار «بخوانیم برای ایران» در محل مصلای امام خمینی (ره) برگزار می‌شود. همچنین این رویداد به صورت مجازی نیز در https://book.icfi.ir برگزار می‌شود.

سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ساعت ۱۰ صبح تا ۸ شب (در روزهای پنج‌شنبه و جمعه تا ۹ شب) باز و پذیرای علاقه‌مندان است. این رویداد فرهنگی فرصتی استثنایی برای دسترسی به آثار متنوع، ارتباط با ناشران برجسته و مشارکت در برنامه‌های فرهنگی برای اهالی تاریخ است.