سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - مریم قاضی زاده: «کتابگرد» برنامه ای رادیویی است که قریب به چهار سال از تولد آن می‌گذرد و یک تیم هفت، هشت نفره به تهیه کنندگی شمیم فرمانی و اجرای بخش گفت‌وگو با علی علی‌نژاد هر پنج‌شنبه ساعت ۱۲:۳۰ از رادیو مازندران مهمان خانه‌های شنوندگان و دوستداران کتاب است.
گفت‌وگو با نویسندگان استانی، معرفی بهترین کتاب‌های ادبیات ایران و جهان و گزارش از فعالیت‌های مختلفی که در سطح استان با هدف ترویج فرهنگ مطالعه انجام می‌شود از محورهای اصلی این برنامه است.
فرصتی پیش آمد تا با مجری بخش گفت‌وگوی این برنامه گپ و گفتی داشته باشیم و در جریان کم و کیف فعالیت‌های دست اندرکاران این برنامه در حوزه کتاب قرار گیریم.
از دغدغه سازندگان کتابگرد برایمان بگویید. اینکه این برنامه جوابگوی چه نیازی از مخاطب است؟
مهمترین چیزی که در کتابگرد دنبال می‌شود، دغدغه‌های همیشگی سازندگان این برنامه مبنی بر نشر دانایی و آگاهی در جامعه است که این امر را می‌توان از طریق معرفی کتاب‌های خواندنی و ترویج فرهنگ مطالعه دنبال کرد.
در سال‌هایی که این برنامه اجرا شده، این دغدغه چقدر رفع شده است؟
ببینید بخشی از دغدغه‌های ما در برنامه کتابگرد آشنایی مخاطب با کتاب‌های خوب و همچنین علاقه‌مند کردن افراد به مطالعه است و بخش دیگر، معرفی افرادی است که در استان مشغول فعالیت در حوزه ادبیات و کتاب هستند ولی تا به امروز تریبونی برای شنیده شدن و دیده شدن نداشته‌اند. خوشبختانه برنامه کتابگرد با توجه به بازخوردهایی که دریافت می‌کنیم، در هر دو بخش توانسته جای خود را در بین مخاطبان اهل قلم و کتاب باز کند و بدون شک با تلاش‌هایی که تیم تولید برنامه دارند، آینده این برنامه و جایگاه آن در بین مخاطبان بسیار امیدبخش است.
گستردگی کتاب‌هایی که به آن می‌پردازید چقدر است؟ آیا به معرفی آثار استانی و کشوری بسنده می‌کنید یا ادبیات جهان را هم شامل می‌شود؟
از نظر من هر کتاب دریچه‌ای به سوی نور است و هر مسیری که به نور ختم شود به آن می‌پردازیم. در این برنامه از معرفی نویسندگان و شاعران استانی گرفته تا نقد بررسی آثار ادبیات جهان و حتی برنامه‌های کتابخوانی و شعر خوانی، همیشه سوژه‌ای وجود دارد. ما در کتابگرد خودمان را به حوزه‌ای خاص محدود نکرده‌ایم بلکه فضا برای پرداختن و معرفی هر اقدامی که منجر به ترویج فرهنگ مطالعه در جامعه می‌شود، باز است.
در سال‌هایی که اجرای این برنامه به عهده شما بوده، به واسطه ارتباط مستقیمی که با اهالی کتاب داشته‌اید به طور حتم در جریان بسیاری از دغدغه‌ها قرار گرفته‌اید. مهمترین دغدغه و چالشی که اهالی کتاب در مازندران با آن مواجه هستند را چه دیده‌اید؟
به قول صالح علاء «یک روز بشینیم درباره این قضیه آه بکشیم». فارغ از تمام چالش‌هایی که اهالی کتاب در استان با آن مواجه هستند از مشکلات نشر و چاپ گرفته تا معرفی اثر و بسیاری مسائل دیگر، از منظر نگاه من به عنوان یک فعال رسانه، مهمترین مشکلی که اهالی کتاب استان به ویژه نویسندگان و شاعران استانی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، دور ماندن آنها از فضای رسانه است.
کمی بیشتر توضیح می‌دهید؟
ببینید در عصری که عصر اطلاعات نامیده می‌شود، هر شخص برای خود یک رسانه است و دیگر مثل دوران قبل نیست که سال‌ها طول می‌کشید تا یک نویسنده یا شاعر به جامعه ادبی معرفی شود. الان در حال حاضر رسانه‌ها بسیار می‌توانند به معرفی نسل جوان شعر و ادبیات کمک کنند البته در صورتی که اهل قلم و کتاب نیز با رسانه آشتی کنند. در همین استان مازندران چه بسیار نویسندگان و شاعران توانمندی که تنها دلیل دیده و شنیده نشدنشان استفاده نکردن از رسانه (در معنای کلی) است. یک اثر، زمانی مورد توجه قرار می‌گیرد که به مخاطب عرضه شده، مخاطب آن را بخواند و با آن ارتباط برقرار کند. اگر قرار باشد آثارمان را برای نگه داشتن در گنجه خلق کنیم که فایده‌ای ندارد.
فکر می‌کنم شاهد مثال این موضوع هم شناخته شدن نویسندگان و شاعران استانی در سطح کشور باشد. اینطور نیست؟
همینطور است. البته خدا را شکر برنامه کتابگرد با توجه به رسالتی که بر دوش خود حس می‌کند، بسیاری از نویسندگان و شاعران استانی را پای کار آورده و با معرفی آثارشان کمک به دیده شدن آنها می‌کند ولی منظور من به برنامه کتابگرد بسنده نمی‌کند بلکه از تمام ظرفیت‌های رسانه در هر قالبی باید برای معرفی ادبیات استان بهره برد و من از همینجا از تمام نویسندگان و شاعران استانی درخواست می‌کنم تا پای کار بیایند و از ظرفیت برنامه کتابگرد برای هرچه بیشتر شناساندن استعدادهای استانی استفاده کنند.
به شخصه فکر می‌کنم برنامه‌ای مثل کتابگرد می‌تواند به اصلاح این دیدگاه در ذهن اهالی قلم مازندران که فکر می‌کنند برای دیده شدن حتماً باید راه پایتخت را در پیش بگیرند کمک می‌کند!
قطعاً. معرفی شدن و دیده شدن هر نویسنده یا شاعر از شهر خودش آغاز می‌شود. خاطرم هست اوایلی که برنامه اجرا می‌شد خیلی‌ها می‌گفتند کی رادیو گوش میده؟ ولی الان برای شنیده شدن در رادیو سبقت می‌گیرند از هم. می‌خواهم این را بگویم که همه راه‌ها به پایتخت ختم نمی‌شود. اگر از ظرفیت رسانه به درستی استفاده شود، چه بسا که برای دیده شدن و معرفی شدن نیازی به حضور در پایتخت و چاپ آثار توسط ناشران تهرانی نباشد.
در نهایت چشم اندازی که برای کتابگرد متصور می‌شوید چیست؟
کتابگرد در مسیر حرکت است و تا جایی که بتوانیم نمی‌گذاریم متوقف شود. رسالت ما ایجاد پیوند عمیق مخاطب با کتاب و کتابخوانی است و در راه محقق کردن این رسالت به هر نقطه از استان که نیاز باشد می‌رویم و به معرفی اهالی قلم، کتاب‌های خوب و پوشش جمع‌های کتابخوانی می‌پردازیم.
نظرات