به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بندرعباس، در راستای بیست و پنجمین کنگره سراسری شعر دفاع مقدس، نشست کتابخوان تخصصی شعر دفاع مقدس در بندرعباس برگزار شد.
امیر حسین والا، کتاب «سفر بخیر راحله» اثر بهزاد پودات از نویسندگان هرمزگانی را بررسی کرد.
این منتقد ادبی با تحسین شعر پودات گفت: وقتی در مجامع عمومی حضور پیدا می‌کنم، کودکان انگار هیچ توجهی به اطرافیان ندارند، با خودشان، با دوست خیالیشان در حال گفت‌وگو هستند، راه می‌روند، آواز می‌خوانند و انگار تمام دنیا برای آنها آفریده شده است. دقیقا هم درست است زیرا خداوند هم می‌گوید: من دنیا را برای تو آفریده‌ام. انسانی که باید پله پله برود تا به ملاقات خدا برسد.
او ادامه داد: یکدلی و مهربانی را باور دارم. وقتی که خود کودکان را آیینه‌ای برای خودشان قرار بدهیم قطعاً نمی‌توانیم از خشونت و تاریکی برایشان استفاده کنیم و این شیوه‌ای است که در اشعار بهزاد پودات است.
والا افزود: پودات، همین لطافت را از کودکان گرفته و به خودشان باز می‌گرداند وقتی که از جنگ می‌گوید ما انتظار داریم از توپ و تفنگ و خمپاره و صحنه‌های خشونت بار بگویند اما اتفاقی که در شعر وی می‌افتد یک اتفاق لطیف است. انتظار کودکی است برای آمدن پدرش، قاب عکس شهیدی است که وقتی آن قاب را می‌بیند به یاد پدرش می‌افتد و این دلتنگی برای همه قابل لمس است. اگر این شعر را ببرید توی آمریکای شمالی هم کسی آن را درک می‌کند، اگر ببرید توی ژاپن هم وضع به همین منوال خواهد بود و این بعد جهانی شعر او است. هر کسی این شعر را بخواند متوجه مفهوم آن خواهد بود.
این ناشر و مولف هرمزگانی اضافه کرد: در شعر پودات، به هیچ وجه خشونت نیست.
ویبا ذکر مثال و بیان خاطرات گفت: خدا را شکر که بچه‌های ما نمی‌دانند جنگ چیست و خدا را شکر که ما در کشوری زندگی می‌کنیم که آرامش حاکم است.
شاعر آئینی هرمزگان در پایان ابراز داشت: مظلومیت کودکان در جنگ در این کتاب آمده است. او در شعرش حمله ناجوانمردانه ناو وینسنس آمریکایی به هواپیمای مسافربری ایران را نیز آورده و از کودکان نیز گفته است.
حجت‌الاسلام بهزاد پودات: بسیار نقادانه منصفانه و حکیمانه این کتاب نوشته شده است
بهزاد پودات، کتاب «ده شاعر انقلاب» نوشته محمد کاظم کاظمی را بررسی کرد. وی ابتدا گفت: محمد کاظم کاظمی منتقد نویس، پژوهشگر، روزنامه نگار، ویراستار و همچنین کتاب آرای بسیار خوبی است.
این نویسنده پرکار ادامه داد: کاظمی کتاب‌هایی در عرصه ادبیات به بازار ارائه کرده‌اند مانند پیاده آمده بودم، رصد صبح، گزیده غزلیات بیدل، این قند پارسی و غیره که به هدف ترسیمی از سیمای شعر انقلاب همت گماشته است.
شاعر هرمزگانی افزود: کاظمی، تمام زوایای یک شعر را مورد بررسی قرار می‌دهد حتی آنجایی که به تعبیر خودشان در دهه ۷۰ از احمد عزیزی تقلید کردند و تا به امروز هم این کار ادامه دارد. جای دیگر هم از شعر علی معلم می‌گوید و سختگیری‌های خودش را نسبت به شعر هر شاعر دارد. او هیچ شاعری را آنقدر قوی نمی‌داند در همین کتاب ۱۰ شاعر انقلاب نیز حتی از احمد عزیزی گلایه می‌کند. بسیار نقادانه منصفانه و حکیمانه این کتاب نوشته شده است. کتابی است که که سفارش می‌کنم مخاطبان بخوانند تا اشتباهاتی که دیگر شاعران مرتکب شده‌اند تکرار نکنند.
این منتقد ادبی اضافه کرد: کاظمی می‌گوید حالا یا تعمداً یا اشتباهاً این کار را نباید می‌کردند و این راه را نباید می‌رفتند.
وی با ذکر مثال ساخت ترکیبات جدید، آثار کاظم کاظمی را معرکه دانست و خوانش آن را موجب پیشرفت قابل توجه در شعر دانست و گفت: باید اشعار زیبایی بگوییم. مانند هوشنگ ابتهاج یک نوآوری در شعر ایجاد کنیم و از دامن شاعران دهه ۴۰ و ۵۰ و ۶۰ دست برداریم. مثل محمدعلی بهمنی، حسین منزوی، علیرضا قزوه و شاعران خوب دهه نود که با سن کم، تجریه خیلی خوبی در سرودن شعر دارند.
پودات اضافه کرد: راه دیگران را نرویم که یکی دیگر بیاید و شعر ما را به بوته نقد بکشد. زیرا کاظمی این کار را به بهترین شکل ممکن انجام داده است و نباید فرصت سوزی کنیم. او حتی روی شاعران دهه های مختلف اسم می‌گذارد، مثلا به شاعران دهه ۷۰ ، شاعران عزیزی زده می‌گوید.
وی در پایان از شاعران بومی هم مثال آورد و گفت: عبدالحمید انصاری در کتاب «تا سید سلیمان» و «نامم درخت انصاری» به شگرد خوبی از آیات و روایات استفاده کرده است. راهی که طاهره صفارزاده رفته است. بنابراین خواهش می‌کنم کتاب «ده شاعر انقلاب» را چندین بار بخوانید تا راه و اشتباه دیگران را تکرار نکنیم.
عبدالحمید انصاری نسب: کمتر کشف و نوآوری در اشعار می بینیم
عبدالحمید انصاری نسب، «کتاب عطش باران» گردآورنده آیه باستین، را معرفی کرد.
شاعر هرمزگانی نخست گفت: در این کتاب گزیده‌ای از اشعار چهاردهمین یادواره شهدای دفاع مقدس توسط آیه باستین گردآوری شده است.
وی ادامه داد: حالا از قالب‌های شعری که بگذریم در واقع یک سری از نقاط هست که می‌خواهم با شما به اشتراک بگذارم. یکی اینکه بعضی از شعرها حالت گزارش گونه دارد. یعنی هیچ کشف و شهودی در آن شعرها اتفاق نیفتاده است و شاعر انگار یک گزارش و یک شعار را بیان می‌کند. بعضی از شعرها نیز خیلی معمولی و عادی هستند و برای هر کدام با ذکر صفحه مثال آورد.
این شاعر بومی ابراز داشت: استفاده زیاد از عناصر بومی نیز در بعضی از اشعار، به کتاب آسیب زده است. بعضی ها فکر می کنند استفاده زیاد از عناصر بومی، شعرشان را ارزشمندتر می‌کند در حالیکه اینگونه نیست. برای نمونه استفاده صحیح از آلمان بومی، شعر علی محمد مودب را ذکر کرد: تو مثل خودت هستي، محمدعلي!
چوپاني ساده دل
كه هميشه زير دندان‌هايت داری
مزه برف كوه‌های تربت جام را
ولو كه كاسه سرت
مانده باشد سال‌ها
روی خاك گرم خوزستان
يكی هستی از همين استخوان‌هايی
كه هر روز می آورند
كه مي نامند شهيد گمنام
كه هيچ كدام شان هم نيستي
تو مثل خدا هستی، محمّد‌علي!
اين را فرزندت خوب مي فهمد
تو رفتي
باقرِ بی بی زهرا رفت
حسينِ عمو رفت
حسنِ عمو رفت
امّا هيچ اتفّاق مهمّی نيفتاد
تنها بعضي از دختران ده...
این شعر در عین سادگی، خیلی صمیمانه است و مجذوبت می‌کند. بسیار به جا و دقیق از عناصر بومی استفاده کرده است.
انصاری نسب ادامه داد: اما در کتاب مورد نظر ازدحام واژگان غیر مرتبط با پرش های پی در پی، بدون مکث که فرصت اندیشه را از مخاطب می‌گیرد و با طولانی کردن شعر چیز خاصی را ارائه نمی دهند. شعر می تواند کوتاه و موجز و تاثیر گذار باشد و طولانی کردن شعر کمکی به شاعرانگی اثر نخواهد کرد.
او اضافه کرد: ایجاز در بعضی از شعرها رعایت نشده است. استفاده از کلماتی که هیچ کمکی به روند شعر نمی‌کند و می توانست نباشد و حذف آنها نیز هيچ خللی هم به شعر وارد نمی‌کند.
این منتقد ادبی توضیح داد: کمتر کشف و نوآوری در اشعار می بینیم. شاعر از مواردی صحبت می‌کند که انگار یک آدم عادی است. از زاویه دید شاعرانه و هنرمندانه نگاه نکرده‌اند، بیان خیلی صریح و مستقیم است که شاعرانگی اش بسیار کم است.
شاعر هرمزگانی، حضور شعر شاعران نوجوان در کتاب را به عنوان چهره های جدیدی شعر دفاع مقدس، تحسين و امیدوار کننده دانست و از اشعار عمیق و زیبای کتاب نیز مثال‌هایی آورد. مثلا شعری که برای خلیل تختی نژاد دومین شهید مدافع حرم هرمزگان اینگونه سروده شده بود: پروانه بود، از عزل از لحظه نخست؛ در پیله وجود خودش جا نشد خلیل...
در این شعر ارتباط بسیار متناسبی بین کلمات وجود دارد که به شکل سوختنش در سوریه مثل ابراهیم خلیل الله در آتش خشم نمرود اشاره دارد و آن سوختن در ذهن تداعی می‌شود.
عبدالحمید انصاری نسب در تشریح آثار خوب گفت: باد پیچیده به گیسوت چه وضعی شده است، وای از سلسله موت چه وضعی شده است. شروع غافلگیر کننده این کتاب است که برای امام حسین (ع)گفته شده است. که این شعر، شعر منزوی را در ذهنم تداعی کرد: آن شب چه شبی بود که دیدند کواکب
نظم تو پراکنده و اردوی تو ویران؟
یا شعر تاثیر گذار زنده یاد آقاسی: بر سر نی زلف رها کرده ای/ با جگر شیعه چه ها کرده ای باز که هنگامه برانگیختی/ بر جگر شیعه نمک ریختی، کو کفنی تا که بپوشم تنت/ تا گیرم دامنه دامنت.
وی در پایان هم گفت: استفاده از روایت به شعر کمک می کند. کار کشیدن از یک کلمه در معانی مختلف هم خیلی تاثیر گذار است. و برای هر کدام نیز نمونه هایی آورد.
مدیر کل کتابخانه های عمومی استان نیز در این نشست گفت: هدف از برگزاری چنین محافلی حفظ ارزشهای ایرانی اسلامی است که باید از ابزار فرهنگ و هنر استفاده کنیم.
فرشاد محمدی افزود: هر کاری در دنیا در قالب فعالیت فرهنگی، هنری و ادبی صورت گیرد ماندگار و تاثیرگذار خواهد بود.اداره کل کتابخانه های عمومی استان نیز در همین راستا با ایجاد زیرساخت ها و سخت افزارهای مناسب عرصه را برای اجرای برنامه های متنوع انجمن های ادبی و شعر و داستان فراهم کرده است.
در این نشست همچنین برنامه شعر خوانی و تقدیر از شاعران و ایثارگران دفاع مقدس نیز برگزار شد. بهزاد پودات، امیرحسین والا، اعظم پشت مشهدی، غلام امینی، محمددهقانی، ایرج انصاری فرد، معصومه زارع، فاطمه رحمانی، زهرا اسپید، مطهره دهقانی، اصغرملایی، ابراهیم آرمات، راضیه حیدری، سیده زهرا موسوی، عبدالحمید انصاری نسب و مرتضی نصیری گوکی در این نشست شعر خوانی کردند.
این نشست، محصول تلاش مشترک اداره کل کتابخانه‌های عمومی هرمزگان، شورای فرهنگی استانداری و انجمن شعر درخت بندرعباس بود.
نشست کتابخوان تخصصی شعر دفاع مقدس، شنبه شب ۸ مهرماه در سالن اجتماعات کتابخانه اندیشه ایت الله خامنه‌ای بندرعباس برگزار شد.
شنبه ۸ مهر ۱۴۰۲ - ۲۳:۲۶
نظر شما