امیررضا اصنافی، عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شهید بهشتی تهران در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره انتشار کتاب «راهنمای کاربردی کتابدار دادهها» بیان کرد: مخاطبان اصلی این کتاب، دانشجویان، پژوهشگران و کتابداران هستند. کتاب، بر اهمیت دادهها تاکید دارد؛ چراکه خیلی بیش از گذشته اهمیت دارند و مشابه یک کالای خام، سرمایه نوین تعریف میشوند. اگر بتوانیم از داده بهخوبی بهرهبرداری کنیم به توسعه مرزهای دانش کمک کردهایم.
وی درباره اینکه کتابدار در عرصه بهرهبرداری از دادهها چه فرصتهایی دارد؟ افزود: با توجه به اینکه قالبهای دسترسی به اطلاعات و به تبع آن نگرش به کتابداران، تغییر کرده، ضروری است در وظایف، ماموریتها و کارکرد کتابداران، نیز تغییراتی ایجاد شود؛ بنابراین کتابداران، محدود به چارچوب مخزنهای کتابخانه نیستند و نگاه فراکتابخانهای جریان پیدا میکند.
به گفته اصنافی، کتابداران در قالب جستجو، بازیابی، تحلیل و تفسیر دادهها حرکت میکنند؛ بنابراین «کتابدار دادهها» بهعنوان متخصص و دستیار، به پژوهشگران رشتههای مختلف در کشف، بازیابی، تحلیل دادهها کمک میکند.
استاد علم اطلاعات و دانششناسی درباره برخی ویژگیهای «کتابدار داده» بیان کرد: وظیفه «کتابدار داده» یک فعالیت پژوهشی تحقیقی است؛ بهعبارت دیگر وظیفه این فرد، شناسایی، ارزیابی و استفاده از دادهها است؛ بنابراین انتظار میرود «کتابدار دادهها» بتواند با شناخت چرخه عمر دادهها، اطلاعات ارزشمند و معتبر را در اختیار پژوهشگران قرار دهد.
اصنافی، با بیان اینکه دامنه فعالیت «کتابدار داده» ارائه اطلاعات خُرد تا پاسخ به پژوهشهای عمیق و کلان است، درباره تربیت کتابدار داده با دانش وسیع، گفت: اینکه «کتابدار داده» در کجا فعالیت میکند، مهم است؛ آیا در کتابخانه عمومی، فعالیت میکند یا در کتابخانه دانشگاهی؟ پاسخ به این سوال، دایره فعالیت «کتابدار داده» را مشخص میکند.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، درباره اینکه آیا «کتابدار داده» در کتابخانههای کشور وجود دارد یا خیر؟ اظهار کرد: شغلی با عنوان «کتابدار داده» البته در ایران، وجود ندارد اما در بسیاری از کشورها این شغل تعریف شده است. نبود چنین جایگاه در کتابخانههای ایران، بهمعنای این نیست که نمیتوان چنین افرادی را تربیت کرد؛ به ویژه اینکه طی یکسال اخیر سرفصلهای رشته علم اطلاعات و دانششناسی در مقاطع مختلف دانشگاهی تغییر کرده و مباحث تحلیل دادهها و کارآفرینی، مورد توجه قرار گرفته است؛ بنابراین امیدواریم در نسلهای بعدی کتابداران، کتابدار دادهها هم داشته باشیم.
به گفته اصنافی، البته میدانیم بسیاری از کتابداران بدون عنوان «کتابدار داده» مشغول ارائه خدمات تخصصی هستند و کتاب «راهنمای کاربردی کتابدار دادهها» منبع نظری برای تربیت چنین افرادی است.
به گزارش ایبنا؛ کتاب در هشت فصل و ۲۷۵ صفحه سال تدوین شده و هر فصل هریک از ویژگیهای کتابدار دادهها را تشریح کرده است.
نظر شما