اسماعیل نوده فراهانی، منتقد کتاب در نشست معرفی کتاب «خمینی پدیده انسانی پیچیده» درباره مرحوم روح‌الله نامداری گفت:بسیاری از کتاب‌هایی که درباره امام خمینی نوشته شده کتاب‌هایی است که توسط جریان غرب‌گرا منتشر شده است و چه کتاب‌هایی که توسط انقلابیون، به نوعی شخصیت ارائه شده از امام خمینی را تحریف یا تقلیل داده‌اند و حتی بعضی با خواندن چند جلد از صحیفه برداشت و تفسیر شخصی خود را از امام ارائه داده و تلاش کرده‌اند امام را در چارچوب‌های خودشان بازتعریف کنند.
وی افزود: وقتی ما امام را به عنوان یک فقیه یا عارف یا فیلسوف تعریف می‌کنیم یعنی او را در چارچوب‌های مورد پسند خود تقلیل داده‌ایم. مرحوم نامداری همه را دعوت می‌کرد به آشنایی بی‌واسطه با اندیشه‌های امام و تلاش نمی‌کرد از این شارح بودن برای خود موقعیتی دست و پا کند بلکه می‌کوشید ما را به دامان امام ببرد.
یاسر عسگری، ناشر این کتاب اضافه کرد: خیلی‌ها در آثاری که درباره امام نوشته‌اند تفسیرهای لیبرالیستی از امام ارائه داده‌اند یا او را فردی متحجر تعرف کرده‌اند یا از ایشان یک شخصیت حوزوی صرف به نمایش گذاشته‌اند ولی امام یک شخصیت حوزوی صرف نیست. مرحوم نامداری در این کتاب تلاش کرده جلوی تحریف امام را بگیرد و در راستای ترویج و اندیشه‌های ایشان گام بردارد.
وی افزود: غالبا در معرفی اندیشه‌های امام خمینی دچار نقص‌های فراوانی هستیم. در خیلی از موارد بودجه تصویب می‌شود تا روی افکار و اندیشه‌های امام کاری شود اما تحقیقات جامعی صورت نمی‌گیرد و روش‌شناسی مشکل دارد و نتیجه این می‌شود که امام را ذیل یک گفتمانی تعریف می‌کنند. متأسفانه کتاب جامعی که به همه ابعاد امام بپردازد، نداریم. ساده‌زیستی و عدم تعلق به دنیا جزء ویژگی‌های بسیار پر رنگ امام است اما در کتاب‌های منتشر شده این ویژگی‌ها را نمی‌یابیم.
وی تصریح کرد: امام اولویت‌ها را تشخیص می‌دهد و نسبت به این اولویت‌ها اعلام موضع می‌کند و تمام توجهات را به سمت آن اولویت اصلی می‌برد. ظرافت‌های تشکیل حکومت اسلامی را خیلی از علما متوجه نشدند و این بحث‌های ابتکاری از جانب امام مطرح می‌شود اما متاسفانه بسیاری از اوقات اندیشه‌های امام از جانب طرفداران ایشان تحریف می‌شود.
عسگری ادامه داد: عملگرایی امام برجسته شده اما بُعد فکری و اندیشه ایشان نادیده گرفته شده است و کمتر به این جنبه‌ها پرداخته شده است. امام را تقلیل داده‌اند به فلسفه عبری عربی و ملاصدرا اما مرحوم نامداری مخالف تقلیل امام بود.
وی افزود: امام کسی نبود که اهل صلح و سازش با استکبار باشد اما این ویژگی‌های امام کمتر برجسته می‌شود. اگر امام با همه ابعاد مختلف‌شان دیده نشود یک شخصیت قاطع بی‌منطق است. تصاویری که دارد از ایشان ارائه می‌شود و به نوعی وهن ایشان محسوب می‌شود. کتاب مرحوم نامداری هم جلوی وهن امام را می‌گیرد و هم تحریف را.
عسگری بیان کرد: شهید صدر یک جمله معروف دارد که می‌گوید بروید در خمینی ذوب شوید چون خمینی در اسلام ذوب شده است. یکی از کسانی که به این حرف شهید صدر گوش داده است مرحوم نامداری است و جزء مروجان نسل جدید امام محسوب می‌شود.
نگاهی به کتاب «خمینی، پدیده انسانی پیچیده»
کتاب خمینی، پدیده انسانی پیچیده شامل بیانات و خاطراتی ناب از امام(ره) است که عموم مردم یا آن را نشنیده‌اند و یا اگر شنیده‌اند به سادگی از آن عبور کرده‌اند. بیانات و خاطرات ذکر شده در کتاب خمینی، پدیده انسانی برای مخاطب غافلگیرکننده و تأمل‌برانگیز است.
در پژوهش اجتماعی ـ فرهنگی، اگر پژوهشگر بخواهد درباره فرهنگی که خود بدان متعلّق است مطالعه کند، آشنایی او نسبت به آن فرهنگ از یک سو برای کار او مزیت است و از سوی دیگر ممکن است مانع شناخت درست و دقیق دیدن شود. روزمرگی و عادت ذهنی و رفتاری، پوششی بر زندگی می‌کشد که به راحتی قادر به دیدن آن نیستیم. ذهن چیزهایی که به آن‌ها عادت کرده‌ایم را از حوزه آگاهی خارج می‌کند و برای انجام و تکرار آن به توجه نیاز نداریم... در زبان‌شناسی، «آشنایی زدایی» روش و شیوه کشف و بیان معناست، ولی در پژوهش‌های اجتماعی و فرهنگی، آغاز پژوهش و طرح مسئله برای محقق است.
منطق گزینش بیانات و خاطراتی که در کتاب خمینی، پدیده انسانی پیچیده آمده است، مبتنی بر آشنایی‌زدایی از «تصویر عمومی شده» امام خمینی(ره) است. کتاب از سه بخش تشکیل شده است: مقدمه تدوینگر، بیانات امام خمینی و خاطراتی ناب از امام خمینی.
نظر شما