به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «راز مروارید»، نوشته مونس عبدی‌زاده، خاطرات دوران دانشجویی تا بازنشستگی سعید کیوان‌شکوهی ناخدا دوم نیروی دریایی را روایت می‌کند. عملیات مروارید که وی در آن حضور داشته از جمله اتفاقات نادر و حماسه‌ساز دوران هشت سال دفاع مقدس است. عملیات دریایی مروارید به اندازه کل عملیات‌های زمینی و هوایی مهم بوده است. در طول هشت سال دفاع مقدس عملیات‌های متعددی علیه دشمن انجام گرفت. این عملیات توسط دلاورمردان ارتش نیروی دریایی انجام شد. عملیات کوتاه‌مدت ولی ارزشمند که تا پایان جنگ همچون ستاره‌ای می‌درخشید.
 
کتاب حاضر دربردارنده خاطرات طراح این عملیات است. خاطرات تلخ و شیرین این مرد ارتشی از دوران دانشجویی در انگلستان تا پایان بازنشستگی ناخواسته. ناخدا دوم حین بیان خاطراتش به فرماندهان دیگر نیروی دریایی که در این عملیات حضور داشتند از جمله شهید همتی نیز اشاره داشته است. گفته‌های دیگر هم‌رزمانش نیز مکمل خاطرات ایشان در کتاب قرار گرفته است.
 
کتاب راز مروارید نتیجه بیش از بیست ساعت مصاحبه و گفت‌وگو با سعید کیوان‌شکوهی است و تلاش شده در آن تمامی وقایع و اتفاقاتی که به عملیات مروارید منجر شد را بی کم و کاست روایت کند. در پایان کتاب، مجموعه عکس‌ها و اسناد نیروی دریایی و هوایی مرتبط با خاطرات ناخدا دوم و دوستان هم‌رزم ایشان جمع‌آوری و تکمیل شده است. به مناسبت هفتم آذر، سالروز عملیات مروارید و روز نیروی دریایی ارتش با مونس عبدی‌زاده، نویسنده کتاب راز مروارید به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
 
لطفاً توضیحاتی در رابطه با محتوای کتاب و عنوان آن بفرمایید.
نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در سحرگاه ششم آذر ۱۳۵۹ با انجام عملیات مروارید تکاوران خود را برای تصرف سکو‌های نفتی البکر و الامیه از طریق هوا و بالگرد به خط کرد و برای پشتیبانی از نیرو‌های عمل‌کننده و نابودی کامل این سکو‌ها و بندر ام‌القصر که از مسیر‌های مواصلاتی و لجستیکی عراق بودند ناوچه‌های پیکان و جوشن را به منطقه اعزام کرد.
 
از طرفی لازم بود تا پشتیبانی هوایی از شناور‌ها و تکاوران صورت گیرد پس نیروی هوایی وارد عمل شد؛ پس از درگیری تکاوران با نیرو‌های بعثی مستقر بر روی سکوی البکر؛ قسمت جنوبی به تصرف درآمد و پرچم ایران بر فراز بلندترین دکل نصب شد و ناوچه پیکان توانست برای پشتیبانی از تکاوران پهلوگیری کند.
 
اما تقابل میان نیرو‌های ایرانی و عراقی تا روز ۷ آذر ادامه داشت که هر بار پیروزی نصیب نیرو‌های ایران شد و پس از آن با اعلام جنگنده‌های ایرانی که وظیفه هدایت شناور‌ها را داشتند مبنی بر خالی شدن صحنه نبرد از نیرو‌های دشمن؛ ناوچه پیکان به سمت سکو بازگشت و ظهر همان روز با دستور فرمانده عملیات پیکان به سمت پایگاه خود رجوع کرد، اما حین بازگشت هدف موشک قرار گرفت.
 
 اسم کتاب نیز برگرفته از عملیات مروارید بوده و راز مروارید به این دلیل انتخاب شده که درمورد عملیات مروارید، راز و رمزهایی وجود دارد و وقتی ناوچه پیکان در حال برگشت بوده متأسفانه به علت فعالیت های منافقین این ناوچه مورد اصابت قرار می گیرد و بسیاری از نیروهایی که از نیروهای عالی بودند مثل شهید کوشا و خیلی از شهدای نیروی دریایی در آبهای خلیج فارس غرق می‌شوند و ناوچه هم غرق می‌شود.
 
موضوع کتاب از جمله موضوعاتی است که کمتر به آن پرداخته شده، چه شد که این سوژه را برای نوشتن انتخاب کردید؟
پدر من از پرسنل نیروی دریایی هستند و با افتخار می‌توانم بگویم که ما از خانواده نیروی دریایی هستیم و پدرم بر روی ناوچه نفتی کار می‌کردند. من با عملیات مروارید از طریق یکی از سایت‌های اینترنتی آشنا شدم و موضوع برایم جالب بود و به همین دلیل از طریق پایگاه دریایی و حوزه هنری بوشهر پیگیری کردم. با همکاری این دو نهاد با آقای کیوان شکوهی ارتباط برقرار کردم و ایشان با اینکه مشغله کاری زیادی داشتند، دعوت مرا اجابت کردند و مصاحبه‌های من با ایشان به مدت سه روز در تهران به طول انجامید و بعد از انجام مصاحبه با افرادی که به نحوی به عملیات مروارید مربوط بودند و در آن عملیات حضور داشتند به صورت جسته و گریخته مصاحبه کردم. همچنین با چند نفر از بزرگان نیروی هوایی هم گفت‌وگو کردم، چون عملیات مروارید با توجه به اینکه یک عملیات دریایی محسوب می‌شود، اما در حقیقت عملیات مشترک بوده و نیروی هوایی هم در آن نقش داشته، ولی اهم کار بر عهده نیروی دریایی بوده و به علت اینکه ناوچه پیکان در این روز مورد اصابت موشک عراقی ها قرار می‌گیرد و توسط منافقین هم لو می‌رود و غرق می‌شود، این عملیات در نیروی دریایی با عنوان عملیات مروارید نامگذاری شده است.
 


کار نوشتن این کتاب چه مدت طول کشید؟
سال 1392 تألیف این کتاب را آغاز کردم و در سال 1395 نگارش آن به اتمام رسید. مراحل آن هم به این صورت بود که مصاحبه‌ها انجام شد، سپس مصاحبه‌های تکمیلی و بعد، تدوین کتاب صورت پذیرفت در نهایت نیز برای تأیید آنچه در کتاب گردآوری شده برای امرای نیروی دریایی و هوایی که خاطرات را ذکر کرده بودند ارسال کردم و بعد که تأیید شد در اختیار انتشارات سوره مهر برای چاپ قرار گرفت.
 
برای راستی‌آزمایی رخدادها، با چه مشکلاتی مواجه بودید؟
مشکلات خاصی وجود نداشت، فقط برای اینکه بتوانم از پایگاه دریایی تهران مثلاً تصاویر یا صوتی را دریافت کنم باید از سوی حفاظت نیروی دریایی یا نیروی هوایی تأیید می‌شدم برای این منظور گاهی شاید یک ماه و یا یک ماه و نیم منتظر تأیید آنها بودم، البته این چندان مشکل خاصی نبود، چون طبق قانون عمل می‌کردند. در رابطه با گفت‌وگوها همه امرای نیروی دریایی و هوایی چه بازنشسته‌ها و چه آنها که در حال حاضر مشغول به فعالیت هستند با کمال میل خاطراتشان را در اختیار من می‌گذاشتند و در این زمینه با مشکلی مواجه نشدم.
 
در زمینه خاطره‌نگاری و خاطره‌نویسی، چه مربوط به دوران دفاع مقدس و چه دیگر دوران‌های انقلاب اسلامی، به نظر می‌رسد که هنوز هم با وجود درخشش‌های قابل توجه، آثار دفاع مقدس در عرصه جهانی نمود پیدا نکرده است، راهکار شما در این خصوص به عنوان یک نویسنده چیست؟
بنظر من یکی از دلایل آن تبلیغات ضعیف است، اگر ادبیات جنگ روسیه یا شوروی سابق را در رابطه با جنگ جهانی اول و دوم مورد بررسی قرار دهید، با چند کتاب معروف که در این زمینه نگاشته شده مواجه می‌شوید، اما اینقدر نویسنده‌ها یا انتشارات روی این کتاب‌ها مانور تبلیغاتی داده‌اند که بسیار برجسته شده و وقتی می‌خوانید ممکن است چندان محتوایی هم نداشته باشد، اما تبلیغات تأثیر خود را گذاشته است.
 
در رابطه با کتاب‌های دفاع مقدس، ممکن است در کشورمان تبلیغات مناسب صورت پذیرد که این تبلیغات هم طی چند سال اخیر از طریق فضای مجازی صورت گرفته، ولی اگر تبیلغات خوب صورت پذیرد و کتاب‌های برجسته ترجمه شوند و در جبهه مقاومت مثل کشورهای عراق، سوریه، لبنان، افغانستان و پاکستان منتشر شود و حتی در روسیه و کشورهای دیگر به زبان‌های مختلف ترجمه شود، این آثار از گمنامی و خاک خوردن‌ها نجات می‌یابند.
 
فکر می‌کنید در این سال‌ها چه ظرفیت‌هایی در خصوص دفاع مقدس مورد غفلت قرار گرفته و چقدر موضوعات به چالش کشیده شده‌اند؟
در رابطه با دفاع مقدس تقریباً به بیشتر خاطرات با موضوعات مختلف پرداخته شده، مثلاً در حوزه نیروی زمینی و ارتش، خاطرات خوبی جمع‌‌آوری شده، ولی برخی موارد مثل نیروی دریایی خیلی گمنام مانده است. در زمینه نیروی دریایی به عنوان مثال فعالیت ناوچه پیکان طوی بوده که امیر همتی از یک عملیات که برمی‌گشتند برای عملیات بعدی آماده می‌شدند، ولی متأسفانه این خاطرات جمع‌آوری نشده است.
 
به نظر شما چگونه می‌شود میل به نوشتن درباره دفاع مقدس را در نسل‌های جدید ایجاد کرد؟
حوزه طنز برای نوجوانان و جوانان جذاب‌تر و تأثیرگذارتر است و یکی از کتاب‌ها که عنوان پایان‌نامه‌ام بوده با اینکه برایم تکراری است، اما چون با زبان طنز گفته شده، برایم زیباست. بنابراین اگر کتاب خاطرات که زمینه طنز را دارد به زبان طنز کشیده شود و به دنیای نوجوانان و جوانان راه یابد، شاهد تأثیرگذاری این نوع ادبیات بر نسل جوان و ترغیب آنها برای نوشتن در این حوزه خواهیم بود.  
 
چه مؤلفه‌هایی سبب می‌شود یک اثر در حوزه ادبیات دفاع مقدس در ردیف آثار ماندگار قرار بگیرد و تاریخ مصرف نداشته باشد؟
به سبک نگارش نویسنده مربوط می‌شود، به عنوان مثال همین طنزی که از آن سخن به میان آمد، اگر دستورالعمل‌های آن رعایت شود، به ماندگاری اثر کمک می‌کند و گوینده خاطرات که ممکن است خودش نویسنده باشد هرچه خلوص بیشتری داشته باشد، اثری که خلق می‌کند، بیشتر به دل می‌نشیند. مثل کتاب «از معراج برگشتگان» آقای حمید داوودآبادی که انتشارات عماد منتشر کرده است.
 
اثری جدیدی در دست نگارش دارید؟
دو کتاب در دست نگارش دارم؛ یکی از آنها مربوط به خاطرات شهید مدافع حرم استان بوشهر، شهید محمد احمدی جوان است که نگارش این کتاب روبه پایان است و دوم، کتاب خاطرات کاظم اخوان است که عکاس و خبرنگار جنگ بوده و به همراه شهید متوسلیان راهی سوریه و لبنان می‌شوند و به دست اسرائیل اسیر می‌شوند و به نقلی به شهادت می‌رسند.