«به اضافه مردم» رونمایی شد؛
مشکل از زمانی شروع شد که حرفهای شدیم/کتاب حلالمسائل برای فعالیتهای فرهنگی
مراسم رونمایی کتاب «به اضافه مردم» نوشته روح الله رشیدی، تازهترین اثر انتشارات «راه یار» به صورت مجازی برگزار شد.
احمدرضا بیضایی، نویسنده و استاد دانشگاه در ابتدای این مراسم در سخنانی گفت: کتاب «به اضافه مردم»، خیلی دقیق و خوب موضوع و علت را شناخته و آن را آسیبشناسی کرده و سپس به راهحل درمان این عارضه و بیماری که در عرصه فرهنگی به آن دچار هستیم، پرداخته است. از این لحاظ، «به اضافه مردم»، یک دستورالعمل کامل برای کار فرهنگی است و من تمامی افرادی را که مدعی کار فرهنگی هستند، دعوت میکنم که این کتاب را مطالعه کنند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: یکی از معضلات بسیار ریشهداری که ما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا امروز در حوزه فرهنگ داشتیم این بوده که هیچگاه فرهنگ، به طور مستقل، مورد توجه مسئولان فرهنگی قرار نگرفته است. در واقع، همیشه فرهنگ به صورت یک ابزار در خدمت جهت یا نیّت دیگری بوده است.
فرهنگ منهای عدالت، مشروعیت ندارد
بیضائی خاطرنشان کرد: برای اینکه بتوانیم فرهنگ را به صورت مستقل مورد توجه قرار بدهیم، جز رجوع به مردم چارهای نداریم. شما اگر تکتک تیترهای استفاده شده در فصول مختلف این کتاب را مرور کنید، متوجه میشوید که محور تمامی این اصول 10گانه، مردم هستند. مسئولان جمهوری اسلامی سالهاست که فرهنگ را در خدمت توسعه گرفتهاند. اگر صحبت از فرهنگ و توسعه فرهنگی میکنند، در واقع فرهنگ را در خدمت توسعه میخواهند، علت اینکه فعالیتها و برنامهریزیهای فرهنگی به ثمر نمینشیند، به خاطر این معضل اصلی است.
بیضائی عنوان کرد: مؤسسهها، کانونها و سازمانهای فرهنگی زیادی داریم که واقعاً هم وقت و بودجه هم صرف میکنند ولی خروجی کارشان، شباهتی به کار فرهنگی شایسته انقلاب اسلامی ندارد، چرا که تمامی این تلاشها، منهای مردم و به تبع آن منهای عدالت است.
بیضائی در بخش دیگری از سخنانش گفت: این کتاب را باید افرادی که در حال آسیب زدن به فرهنگ هستند مطالعه کنند. افرادی که برای خودشیرینی، یادواره شهدا برگزار میکنند و سخنران برنامه را از جای دیگری میآورند، وقتی هویت آن منطقه را از کار فرهنگی برای آن محل منها میکنید، آن کار فرهنگی، در واقع خرابکاری فرهنگی میشود.
«به اضافه مردم»؛ حل المسائل فعالیتهای فرهنگی
غلامرضا سیفی از فعالان فرهنگی و رسانهای شهر نیز در این رونمایی مجازی درباره کتاب «به اضافه مردم» گفت: معتقدم این کتاب بدون تعارف بهترین محصول فرهنگی چند سال اخیر شهر تبریز است. از این جهت که هم طرح مسئله و هم حل مسئله است. یعنی اگر مجموعههای فرهنگی در لایههای مویرگی جامعه و در سطح کلان، این کتاب را محور فعالیتهای خودشان قرار بدهند، این کتاب هم مهندسی فرهنگی است و هم تعریف مدل و روش کار فرهنگی است و هم در یک تعریف کلی چرخه تولید، توزیع و مصرف را به خوبی طراحی کرده است.
وی افزود: این کتاب چند محور مهم و اساسی دارد که از جمله محورهای مهم، نگاه فرصتمحور به فعالیتهای فرهنگی است. به تعبیر آقای وحید جلیلی، «به اضافه مردم»، فرصتهای متعدد، متنوع و متکثری در حوزه فعالیتهای فرهنگی را به ما آموزش میدهد. اگر به دنبال اثرگذاری و نتیجهگیری و تأثیرگذاری در میدان عمل، افکار عمومی و سبک زندگی مردم هستیم باید این چرخه تولید، توزیع و مصرف چرخه کاملی شود.
وی اضافه کرد: «به اضافه مردم»، حل المسائل ما در فعالیتهای فرهنگی است. در دهه 60 انباشت تجربههای موفق فرهنگی را داریم که این کتاب، بازخوانی و نگاه به آن فعالیتهاست که امیدوارم به احیای هستههای مقاومت فرهنگی کمک مؤثری خواهد کرد.
روشنفکربازی درنیاوریم
حامد خسروشاهی، روزنامهنگار و فعال رسانهای نیز که در این مراسم حضور داشت در سخنانی گفت: یکی از مسئلههای اصلی که این کتاب دنبال میکند این است که اصل، پول نیست بلکه اصل، این است که قصد انجام کار فرهنگی را داشته باشیم، بقیه مسائل، خود به خود جور میشود.
وی افزود: خودم، اخیرا با این موضوع خیلی روبرو شدم که چون پول نداریم پس کار نمیکنیم. باید بگویم که این فرق میکند با این حرف که کار را شروع میکنیم و پیش میرویم و به روشهای مختلف موانع را برمیداریم. چطور هزینههای کارهای فرهنگی را مدیریت کنیم؟ چطور این هزینهها را کم کنیم؟ تا مجبور نشویم به سراغ ناخالصی برویم و آن را با پول فرهنگی خالص خود ترکیب کنیم.
این روزنامهنگار ادامه داد: آقای رشیدی در جایی از این کتاب نوشتهاند که روشنفکربازی درنیاوریم. مسئله این است که ما در سالهای گذشته یاد گرفتیم که وقتی میخواهیم کارهای فرهنگی انجام بدهیم به سمتی میرویم که شیوههای اصیل خود را فراموش کنیم، آن هم شیوههای اصیلی که در دهه 60 جواب هم گرفتیم. در دهه 60 با سختیها و مشکلات فراوانی روبرو بودیم ولی در عین حال، این دهه یکی از ماندگارترین مقاطع فرهنگ و هنر کشور بوده است. آن زمان، هنر با مردم گره خورده بود.
منتظر نشستیم تا مردم به سمت ما بیایند
روح الله رشیدی نویسنده کتاب «به اضافه مردم» نیز درباره انگیزه خود از نگارش این کتاب گفت: ما در موقیعتهای مختلفی قرار میگرفتیم و با نسل جدیدی از نیروهای فرهنگی مواجه میشدیم که علیرغم انرژی و انگیزه بسیار، گویا ناگزیر بودند و نمیدانستند چطور باید عمل کنند. دوست داشتند مانعی را از پیش پای مردم بردارند ولی نمیدانستند. من این موضوع را به عینه میدیدم و به عنوان فردی که با فعالان فرهنگی زیادی در ارتباط هستم همیشه مخاطب این پرسش بودم که چه کار کنیم؟
وی افزود: برای پاسخ به بخشی از این پرسشها و اینکه ما چیزهایی داریم که به کار امروز این دوستان و نسل جدید میآید، اینگونه نیست که دست ما خالی و بی پناه باشیم، هم حرف برای گفتن داریم و هم تجربه و هم بسیار نمونههای نزدیک به خود داشتیم که در اطراف ما بودند، البته این را هم عرض کنم که هیچکدام از این حرفها مال خودم نیست. این مطالب، سالها بود که در ذهن من رسوب کرده بود، در حقیقت ما ولع یادگیری داشتیم و چون قصد حل کردن مشکلات را داشتیم و نگاهمان هم به وضع موجود انتقادی بود، توانستیم نکاتی را که از دیگران دریافت کردیم، طبقهبندی کنیم که بخشی از این نکات، کتاب «به اضافه مردم» شده است.
رشیدی خاطرنشان کرد: نام این کتاب روشن است. ما باید به اضافه مردم شویم. از این برج عاجی که در آن نشستیم و منتظر هستیم تا مردم به سمت ما بیایند پایین بیاییم. یکی از نقدهای ما که به شکل یک کلیدواژه درآمده، این است که مردم نمیآیند. این در حالی است که مردم قرار نیست بیایند. مردم کجا بیایند؟ ما و شما نیستیم. این وضعیت به خصوص از زمانی بیشتر شد که حرفهای شدیم و پولی به دستمان رسید و موسسه و سازمانی تشکیل دادیم دیگر احساس بینیازی از مردم کردیم. اگر بخواهم این کتاب را خلاصه کنم تنها اصل مهم مردممحوری است و بقیه اقتضائات و الزامات تحقق این اصل است.
نویسنده کتاب «به اضافه مردم» در بخش دیگری از سخنانش درباره آسیبها و مسائل تشکلهای فرهنگی تصریح کرد: اختلاف در جایی پیش میآید که بیکاری حاکم باشد اما جایی که عملیات باشد دیگر فرصت سرخاراندن نیست که افراد بخواهند به هم گیر بدهند. کار واقعی را هم در این کتاب توضیح دادیم که ناظر به نیازها، ضرورتها، اولویتها و فوریتها باید باشد. یعنی مثلاً اگر این کارها را انجام ندهیم خللی در جامعه ایجاد میشود و آسیبی به نظام اجتماعی و انقلاب ما وارد میشود و مردم متضرر میشوند. این را «عملیات» میگوییم و معلوم است که این یک عملیات کاری تشریفاتی نیست.
گفتنی است کتاب «به اضافه مردم» در 144صفحه و قیمت 16هزار تومان به همت انتشارات «راه یار» روانه بازار نشر شده است و علاقمندان برای تهیه این کتاب، علاوه بر کتابفروشیها میتوانند از طریق سایت Ammaryar.ir اقدام کنند.
نظر شما