دبیر علمی جایزه مستقل کتاب تارنا در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت:در چند سال اخیر صنعت نشر با مشکلاتی مانند عدم پرداخت یارانه کاغذ، افزایش هزینه‌های چاپ کتاب، کم‌تر شدن مخاطبان جدی کتاب شعر و... رو‌به‌رو شده است و به همین دلایل با بحران‌هایی در این زمینه مواجه است. از این‌رو ناشران به دلیل بحران در حوزه نشر، برای چاپ کتاب ریسک کمتری را می‌پذیرند و تنها با نگاه ارزیابی کیفی به سمت کتاب‌ها نمی‌روند و بعد اقتصادی کتاب در اولویت مدیران نشر قرار گرفته است.

وی افزود: در شرایط موجود شاعران جوانی که قصد دارند کتاب اول خود را وارد بازار کنند با مشکلاتی مواجه هستند از جمله عدم اعتماد و سرمایه‌گذاری ناشران تخصصی این حوزه. اکثر ناشران با پول گرفتن از مولف تنها حاضر به چاپ و نشر آثار می‌شوند. از نگاه من این ساز و کار که مولف خود سرمایه‌گذار کتاب خود باشد بسیار اشتباه است اما باید به ناشر هم کمی حق دهیم چون آنقدر تعداد شاعران کتاب اولی افزایش یافته، گزینش کیفی این آثار کار بسیار دشواری‌ست و ناشر توان ارزیابی تمام این مجموعه‌ها را ندارد و توان بررسی تمام آثار و شاعران هم در حال حاضر وجود ندارد مگر با برگزاری چنین جشنواره‌هایی که بشود به ارزیابی درستی از نگاه کیفی رسید.

 وی ادامه داد: هدف اصلی جایزه مستقل تارنا حمایت از شاعران جوانی‌ست که به دلیل دور افتادن از مرکز (پایتخت)، عدم حضورشان در انجمن‌ها و تشکل‌های مرکزی، دوری از رسانه‌ها و به دلایل نداشتن ارتباطات لازم، امکان چاپ کتاب با سرمایه‌گذاری نشرها را ندارند. به همین دلیل این جایزه این بستر را فراهم می‌کند برای شاعرانی مستعد که دارای مجموعه‌ای منسجم و آماده به چاپ هستند و مستحق این هستند که آثارشان به شکل درست دیده شود.

چشم‌آور گفت: معتقد هستم پس از پایان این جایزه چندین شاعر خوب را به جریان اصلی شعر معرفی خواهیم کرد و دبیرخانه ما تا به اینجا بالغ بر صد و پنجاه کتاب برای داوری دریافت کرده است. بنده با نگاهی اجمالی که داشتم بسیار سطح کتاب‌ها را در اکثریت موارد خوب دیدم و با مطالعه تعدادی از این آثار ابتدا باور نمی‌کردم ما چنین شاعران مستعدی در شهرستان‌ها داریم و آن‌ها را نمی‌شناسیم، خوشحالم که این جایزه از سطح بالایی برخوردار است و توسط اهالی اهل ادبیات مورد استقبال قرار گرفته است.
 
حمید چشم آور درباره محوریت جایزه مستقل تارنا بر داوری کتاب نیز توضیح داد: عموما جشنواره‌ها در ایران بدین شکل است که سه الی پنچ قطعه در قالب‌های مختلف شعری برای دبیرخانه‌ جشنواره ارسال می‌شود و پس از داوری و حائز رتبه شدن برگزیدگان یک جایزه نقدی و یک تندیس دریافت می‌کنند. از نگاه من این رویه‌ای که در جشنواره‌های کشور مرسوم است کمک چندانی به جریان جدی شعر نمی‌کند و صرفا برگزاری یک مسابقه است و متاسفانه خروجی خاصی ندارد. کمتر مشاهده می‌شود که جشنواره‌های اینچنینی باعث شده باشد شاعری که برگزیده شده است به بدنه اصلی شعر امروز معرفی شود یا اتفاقی فراتر از برنده شدن وجهی نقدی رخ بدهد.

وی ادامه داد: البته که به دلیل دریافت جایزه نقدی و محدودبودن تعداد آثار ارسالی تعداد شرکت‌کنندگان این‌گونه جشنواره‌ها زیاد است، اما جایزه کتاب چاپ نشده برای کسانی است که کتاب آماده چاپ دارند و نگاهشان به ادبیات وسیع‌تر است و قصد حضور حرفه‌ای در شعر معاصر را دارند. جایزه مستقل کتاب تارنا و بحث چاپ کتاب برگزیدگان قابلیت ایجاد جریان در ادبیات را داراست و کسی که کتاب خود را برای داوری ارسال می‌کند، به اعتبار اینکه آثارش برگزیده شده و کتابش چاپ می‌شود به نوعی در سودای حضور در جریان جدی شعر گام بر‌می‌دارد. این امر باعث می‌شود یک راه و مسیر ادبی را در جلوی پای شاعری جوان قرار داد. قضاوت با این روش (بررسی یک مجموعه شعر) از نگاه من معتبرتر است و با داوری سه یا چهار اثر نمی‌شود در یک فستیوال بین شاعران ارزشگذاری کم‌خطایی کرد.
 
رییس انجمن شعر کرج در ادامه توضیح داد: که متاسفانه تمام امکانات، تریبون‌ها، رسانه‌ها و ظرفیت‌ها در تهران و کرج متمرکز شده و شاعرانی در استان‌ها و شهر‌های دور افتاده هستند که بسیار شاعران توانمند و قابلی هستند و چون از پایتخت به دورند مجال دیده شدن ندارند، این شاعر‌ها همان افرادی هستند که باید در چنین جشنواره‌هایی دیده شوند.

شاعری که در یک شهر دور افتاده زندگی می‌کند مشخص است که نمی‌تواند به مافیای نشر تهران راه پیدا کند، معلوم است که هیچ نشری برای او هزینه‌ای نمی‌کند و چنین شاعرانی به اجبار باید‌، خود هزینه چاپ آثارشان را متقبل شوند و در بهترین حالت در نمایشگاه کتاب آثارش را در یک ناکجا آباد پیشخوان رها می‌کنند و کوچکترین تبلیغی برای او نمی‌کنند و در بدترین قسمت ویترین انتشارات خاک می‌خورد و این یکی از بدترین آفت‌های صنعت نشر ماست که شاعری که هزینه چاپ را خودش می‌پردازد آنگونه که باید کتابش دیده نمی‌شود.
 
جایزه مستقل کتاب تارنا می‌تواند شاعرانی را از نقاط دورافتاده و حتی شاعرانی که در پایتخت و حومه هستند اما دیده نشده‌اند را در این محفل جمع کند و متن‌‌هایشان را مورد ارزیابی قرار دهد و سپس با اخذ رتبه و برگزیده شدن توسط این هیئت علمی در نمایشگاه کتاب آثارشان را آنچنان که شایسته است عرضه کند و مورد توجه مخاطبان ادبیات قرار بگیرد.
 
عضو هیئت‌مدیره خانه هنرمندان کرج در ادامه درباره جشنواره‌های ادبی در ایران گفتند که در اواخر دهه هفتاد و اوایل دهه هشتاد جشنواره‌ها جایگاه ویژه‌ای در ادبیات داشتند اما رفته‌رفته به دلیل اعمال سلیقه در بحث داوری‌ها جایگاهشان تنزل پیدا کرد.
 
من این نگاه به داوری را سلیقه فردی به شدت نقد می‌کنم و معتقدم به هیچ عنوان بحث داوری در شعر تماما سلیقه نیست، هیئت علمی هر جایزه‌ای باید شاخصه‌هایی معین برای داوری داشته باشد و براساس این مولفه‌ها، ساختار، فرم، محتوا، زبان، موسیقی و ... را مورد بررسی قرار دهد و نمرات مربوطه را اعلام کند.

قضاوت سلیقه‌ای در شعر باعث شده که انتخاب‌ها در جایزه‌های مختلف به شکل عجیبی باهم متفاوت باشد و حتی گاهی دیده می‌شود معیارهای انتخاب در بین دو جشنواره حتی از کمترین توارد نیز برخوردار نیست‌. گویی که حتی در تعریف استاندارهای اولیه شعری از جمله اختیارات وزنی نیز بین نظر علمی دو جشنواره تمایز وجود دارد.
 
متاسفانه ما در حال حاضر یک فستیوال و جایزه‌ای ادبی که همه‌ی ژانر ها و اندیشه ها را بدون حب و بغض در بر بگیرد و در کنار هم داوری بشوند و از همه طیف ها در آن شرکت کنند و اعتماد همه‌ی نگرش‌هارا در بر بگیرد نداریم و جای خالی چنین جایزه‌ای در ادبیات ما بسیار خالی‌ست که بتواند میدان معتبری برای محک جدی شاعران معاصر باشد.
 
باید اعتراف کنیم که جشنواره‌هایی که نهاد های رسمی فرهنگی بانی آن هستند دچار سلب اعتماد دنیای ادبیات شده‌اند و تنها طیف‌های محدودی به این جایزه‌ها اعتماد دارند و همچنان جایزه‌های مستقل بار اعتماد‌سازی شاعران را به دوش می‌کشند و در جریان اصیل ادبیات ثابت‌قدم هستند و بی هیچ‌گونه ملاحظه‌ای به ارزشگذاری ادبی و علمی آثار می‌پردازند.
 
چشم آور دلیل استقبال اهالی رسانه از جشنواره مستقل تارنا را برگزاری این جایزه توسط خبرگزاری تارنا دانست و افزود: دلیل استقبال رسانه‌ها معتبر از این جایزه این است که متولی آن خبرگزاری تارنا می‌باشد که در میان اهالی رسانه و ادبیات معتبر است و اولین رسانه تخصصی شعر است.
 
به عقیده من یک رسانه ادبی تا زمانی که تخصصی در این زمینه فعالیت می‌کند می‌تواند خود جریان ساز باشد و خوشبختانه تارنا اشراف بسیار خوبی به حوزه شعر و ترانه دارد و مورد اعتماد اهالی ادبیات است. رزومه و کارنامه تارنا این اجازه را به من می‌دهد که این رسانه را به عنوان متولی یک جشنواره و جایزه بزرگ ادبی بپذیرم.
 

او درباره هیئت داوران و نحوه انتخاب داوران توضیح داد: من به دلیل حساسیت و اهمیت این جایزه روزها در مورد داورها فکر و تامل کردم و ابتدای به ساکن برای من مهم بود از نسل‌های مختلف ادبی در بخش داوران حضور داشته باشند، و معتقدم ما باید هم از نسل های باکسوت و هم از نسل جوان در بخش داوری ها بهره ببریم و خوشبختانه از دو الی سه نسل در این جایزه داور داریم. داوران همگی از سطح علمی و کیفی با تجربه هستند و در حوزه داوری از افراد محترم و شناخته شده محسوب می‌شوند.
 
 
لیست داوران نخستین جایزه کتاب سال تارنا:
 
شعر کلاسیک:
 رشید کاکاوند، سید مهدی موسوی، مجید معارف‌وند و احسان افشاری
 
شعر آزاد:
هرمز علیپور، فخرالدین سعیدی، صابر ساده و داوود سوران
 
بخش ترانه:
 نیلوفر لاری‌پور، حسن علیشیری، صابر قدیمی و هما سعادت


 
جایزه کتاب تارنا تا بیست و پنج تیر تمدید شد
در ارتباط با اختتامیه‌ این جایزه، حمید چشم آور یادآور شد که ما پانزده روز دیگر با تصمیم دبیرخانه جایزه را تمدید کردیم و دوستان عزیزی که فرصت نکردند کتاب‌هایشان را بفرستند با همان شیوه‌های اعلام شده تا بیست و پنجم تیرماه آثارشان را به دبیرخانه ارسال کنند و لازم به ذکر است این تاریخ آخرین فرصت ارسال آثار خواهد بود.

 
تلگرام دبیرخانه :  
tarna_ir  

همچنین از بیست و پنجم تا دهم مرداد، داوری آثار را خواهیم داشت.
 
در نیمه‌ دوم مرداد‌ماه اختتامیه جشنواره
طی سه شب برنامه‌ به صورت آنلاین در اینستاگرام تارنا برگزار خواهد شد. 
شب اول؛ گفتگو با داوران بخش کلاسیک و شعرخوانی پنج نامزد این بخش 
شب دوم ؛ گفتگو با داوران بخش آزاد و شعرخوانی پنج کاندیدای این بخش و شب سوم به همین شکل با حضور داوران بخش ترانه و شعرخوانی برگزیدگان بخش ترانه
 
اما در مورد مراسم اهدای جوایز به برگزیدگان نهایی به دلیل مسایل ایجاد شده کنونی اگر مجوز اجرای جشن صادر شود، نامزدهای هر بخش به تهران دعوت خواهند شد و در جشن شاعران آزاد معرفی خواهند شد و از آن‌ها تقدیر به عمل خواهد آمد و اما اگر برگزاری حضوری مراسم میسر نشود طی برنامه‌ای زنده در شبکه‌های اجتماعی اعلام اسامی برگزیدگان انجام خواهد پذیرفت.
 
وی در پایان این گفتگو مطرح کرد: من این جایزه را بسیار جایزه مهم و ارزشمندی می‌دانم به دلیل کیفیت بالایی که دارد و استقبال خوبی که توسط شاعران خوب از این جایزه شده و همچنین حضور عزیزانی که در هیئت داوران هستند اطمینان دارم که جایزه مستقل کتاب تارنا گام نخست را محکم برمی‌دارد و در سال‌های آتی نیز شاهد اتفاقاتی به‌طبع بزرگ‌تر خواهیم بود و قطعا بخش‌های دیگری نیز می‌تواند در سال‌های بعدی به این جایزه‌ اضافه شود و آرزوی اتفاقاتی در خور و در شان برای شعر جوان کشور را دارم.