وی ادامه داد: جایگاه کوفیان در فرایند نهضت حضرت با رویکردهای مختلفی قابل بررسی است و نگاه تاریخی بهدلیل بازشناسی بستر شکلگیری واقعه، جایگاه خاص خود را داراست؛ لذا در این پژوهش با بهرهگیری از روش تبیین تاریخی که هدف از آن ورود به لایههایی فراتر از پوسته رویین حوادث تاریخی در جهت فهم ژرفای وقایع است، ضمن فراچنگ آوردن دادهها، سراغ از چرایی رخ دادن حوادث گرفته میشود تا در این میان ضمن دستیابی به علت وقوع رویداد در محدوده گزارشهای تاریخی به گونهای دادههای قابل اعتماد از دیگر دادهها نیز شناسایی گردند.
عضو هیات علمی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (ع)، تصریح کرد: با توجه به تبیین تاریخی انجام شده، مساله امتناع امام حسین (ع) از بیعت، در پیوند با کوفه نبوده است و ریشه در شایستگی امام حسین (ع) بر امر خلافت، رفتارهای معاویه و عدم لیاقت یزید در خلافت بر مسلمانان داشته است.
وی گفت: پیوند کوفیان با قیام امام نیز به دلیل فشارهای حکومت اموی بر شیعیان کوفه، نالایقی یزید برای حکمرانی و جایگاه امام حسین(ع) به عنوان محور گرد آمدن شیعیان در کنار ایشان در مرحلهی مکّی حرکت امام (ع) صورت گرفته است؛ امام حسین (ع) که امر به معروف و نهی از منکر را هدف قیام خویش خوانده بود، در راستای اصلاح جامعه به این دلیل که تنها بارقه امید جهت یاری امام در راستای این اصلاح در کوفه دیده میشد، مسیر کوفه را در پیش گرفت.
قاضیخانی در ادامه به بازماندن کوفیان از یاری امام حسین (ع) اشاره کرد و افزود: در تبیین بازماندن کوفیان از یاری امام حسین (ع) پراکندگی طرفداران امام در میان قبائل کوفه نقشی اساسی دارد. همچنین به جهت اینکه برخی سران شیعه به هنگام حضور مسلم در کوفه در کنار وی گرد نیامدند، با ورود عبیدالله به کوفه و جمع آمدن سران قبائل و اشراف کوفه نزد او، اوضاع کوفه به جانب طرفداران گروه اموی چرخید و در نهایت دستگیریهایی و حوادث مرتبط با آن گسیختگی انسجام شیعه در کوفه را به همراه آورد و عبیدالله توانست با کنترل شدید مسیرهای منتهی به کوفه مانع ارتباطگیری شیعیان و امام حسین (ع) و پیوستن طرفداران حضرت به ایشان شود. تزلزل و سستی کوفیان در پایبندی به عهد خویش مبنی بر یاری امام نیز تحت تاثیر این حوادث بروز ویژه دارد.
عضو هیات علمی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (ع) ادامه داد: باید دانست در ترسیم چگونگی حرکت امام، گزارشهای تاریخی اهمیتی دو چندان مییابند، لذا اهتمام به بازخوانی گزارشهای منابع کهن در راستای دست یازیدن به واقعیت تاریخی در این اثر نمود بارزی یافته است.
این مولف حوزه دین افزود: اهمیت بازخوانی گزارشها زمانی بیشتر چهره نشان میدهد که در مواجهه با برخی دانستههای عمومی از وقایع پیرامونی این نهضت، خوانش جدیدی از آنها شکل میگیرد.
یادآوری میشود که کتاب «تبیین جایگاه کوفیان در فرایند نهضت امام حسین (ع)» تالیف حسین قاضیخانی در مهرماه سال جاری، توسط پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به چاپ رسیده است.
نظر شما