به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- «داستان‌های بسیاری در مورد توانایی‌ها و قدرت مارها وجود دارد، اما آنچه واقعیت دارد این است که در دنیای متغیر امروز، مارها نیز بسیار آسیب‌پذیر و نیازمند حفاظت هستند.» این بخشی از سخنان مهدی رجبی‌زاده، نویسنده کتاب «مارهای ایران» در ابتدای کتاب است؛ کتابی که در سه فصل به معرفی مارهای ایران می‌پردازد. در فصل نخست مارها از نظر رده‌بندی، بیولوژی، اکولوژی، اهمیت و حفاظت، مطالعه علمی مارها و نقش این موجودات در فرهنگ مورد بررسی قرار می‌گیرد.
در قسمتی از این فصل از کتاب درباره جایگاه مار در فرهنگ‌های مختلف می‌خوانیم: «در فرهنگ‌های مختلف، شکل ظاهری و رفتار خاص مورد توجه انسان قرار گرفته است. مار با چشمان باز می‌خوابد و مظهر هوشیاری است، پوست‌اندازی می‌کند که آن را به‌صورت موجودی نامیرا درآورده است و مظهر جاودانگی و حیات مجدد است، گزش آن موجب مرگ می‌شود، اما سم آن دارو است، در نتیجه نماد دوگانگی در زندگی است، نماد مرگ و زندگی یا راستی و کژی.»
نویسنده در فصل دوم که بخش اصلی کتاب را شامل می‌شود به معرفی تنوع زیستی مارهای ایران در قالب 7 خانواده، 34 جنس و 81 گونه می‌پردازد. مارهای کرمی‌شکل، مارهای خاکی، کورمارها، کلوبریدها، لامپروفیدها، افعی‌ها و الاپیدها اسامی هفت خانواده‌ای است که در این کتاب معرفی می‌شوند. براساس اطلاعات کتاب در این فصل، «در ایران 81 گونه مار متعلق به 34 جنس و 7 خانواده گزارش شده است.
کوچک‌ترین مار ایران، مار خاکی است که نمونه‌های بالغ آن غالباً 8 تا 15 سانتی‌متر هستند و بزرگترین نمونه مشاهده شده از آن در کشور تنها 27 سانتی‌متر طول دارد. در مورد بزرگترین مار ایران، هرچند گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد افعی گرزه با 168 سانتی‌متر بزرگترین مار ایران است، اما در سال‌های اخیر عکس‌هایی از افعی گرزه با طول بیش از 2 متر نیز به‌دست آمده است.»
در فصل سوم نیز پیوست‌هایی برای مطالعات بیشتر پیش‌روی مخاطبان قرار گرفته است. کتاب دارای سلسه مراتبی است که ابتدا خانواده‌ها، سپس جنس‌ها و در آخر گونه‌ها با چهارچوبی مشابه توصیف شده‌اند. نکته جالب توجه در این کتاب که بیش از چهارسال زمان صرف تدوین و طراحی آن شده ، تلاش برای ارائه همه طرح‌ها و رنگ‌های مارهای ایران در عکس‌های باکیفیت و مناسب است.
تقریباً همه عکس‌های استفاده شده در کتاب متعلق به مارهای ایران است و در مواردی که عکس از مارهای ایران در دسترس نبوده از عکس نمونههایی که در نزدیک‌ترین محل به مرز ایران مشاهده شده‌اند استفاده شده است.
کتاب «مارهای ایران» به شکل یک راهنما طراحی و اجرا شده و هدف آن شناخت مارهای ایران برای کمک به حفاظت آنها است.
کتاب «مارهای ایران» تألیف مهدی رجبی‌زاده در 496 صفحه، با شمارگان یک‌هزار نسخه و بهای 85 هزار تومان از سوی انتشارات ایرانشناسی روانه بازار کتاب ایران شد.
یکشنبه ۲۱ مرداد ۱۳۹۷ - ۱۵:۴۴
نظر شما