کتاب «امدادهای پزشکی طب طبیعی» در هفت فصل، علاقهمندان را علاوه بر آشنایی با انواع مزاجها با داروهای گیاهی آشنا میکند.
نویسنده در هفت فصل باعنوانهای «کلیات (خلاصهای از بدنشناسی)»، « مزاجشناسی»، «روشهای درمانی در طب طبیعی»، «اصول معالجه و درمان در طب طبیعی»، «تبها» و «بیماریها (علل، علائم و علاج)»، «پماد روغن، شربت، مشمع و بدل دارو» مباحث مختلف در حوزه طب سنتی را تشریح کرده است.
در نخستین فصل کتاب در تعریف مزاج میخوانیم: «مزاج عبارت است از چنان کیفیتی که از واکنش متقابل اجزاء ریز مواد متضاد به وجود میآید. در این واکنش متقابل بخش زیادی از یک یا چند ماده با بخش زیادی از ماده یا مواد مختلف با هم میآمیزند و بر هم تأثیر میگذارند. از این آمیزش کیفیت متشابهی حاصل میشود که مزاج نام دارد.»
در بخش دیگری از فصل دوم کتاب درباره «اندامهای گرم مزاج به ترتیب اولویت» آمده است: «گرمترین اندامهای تن روان است و همچنین دل که خاستگاه آن است. خون که با وجود منشأ آن از چکر به مناسبت اصطکاک آن با قلب از جگر گرمتر است. جگر که شبیه خون لخته شده است.
گوش که از حلاظ گرمی پس از جگر قرار دارد و علتش آن است که گوشت با رشتههای سرد پی (عصب بارد) روی هم آمیخته است؛ یعنی رشتههای زردپی در گوشت وارد شدهاند. ماهیچهها که گرمای انها به سبب آمیزش با عصب زردپی (رباط) از گوشت ساده کمتر است. طحال که خون در ان به رنگ تیره است یا کلیه که خون در آن زیاد نیست. دسته رگهای ضرباندار که گرمی آنها نه از آن است که ذاتاً رگ هستند بلکه از این لحاظ که گرمی خون و روان را که در آنها جریان دارد میگیرند. دسته رگهای بدون ضربان که گرمی آنها از وجود خون است. پوست معتدل کف دست.»
سومین فصل کتاب مولف به حجامت پرداخته و به مخاطب درباره مواردی که افراد میتوانند به حجامت بپردازند اشاره کرده است.
«حجامت زیر چانه برای دندان درد، باد سرخ، جوش صورت، ورم گلو و لوزتین، سردرد، شکستگی فک، بواسیر، شقاق و ترکخوردگی لب مفید است. حجامت پشت سر برای سرگیجه (دوار)، اختلاط عقل، ورم چشم، جوش سر و ورم پردههای مغز انجام میشود؛ لکن این حجامت عارضه دارد (پشت سر) بهتر است صورت نگیرد.»
در ادامه مولف به دیگر حجامتهای مجاز اشاره میکند. «تیغزدن و خونگیری از لبه بالایی لاله گوش برای بیماریهای اورام چشم، آب آوردن چشم، حافظه، ورم گوش داخلی، چرک گوش و کمشنوایی، جوش صورت، کچلی، ورم لوزتین، افتادگی زبان کوچک و لهات، ریزش موی سر و ابرو بر اثر حرارت مفقید و عالی است که با تیغ زدن گوشها صورت میگیرد نه حجامت.»
استفاده از زالو از دیگر روشهای حجامت است که در فصل سه به آن پرداخته شده است.
حجامت به وسیله زالو
«در طب سنتی برای درمان بعضی از بیماریهای پوستی، ورمها، عفونت خوبی، کک و مک و بهک بهخصوص در مواضعی از بدن که نزدیک اعضاء شریف مثل چشم یا اعضای قابل پوشش (که شرم و حیا مانع میشود مثل فرج، مقعد و لبها) و جاهایی که امکان حجامت نیست زالو خون را بهتر از بدن میکشد و در بیماریهای تأثیربخشتر است. زالو انواع و اقسام دارد. برخی از آنها سمی و غیرقابل استفاده هستند.»
نویسنده در چهارمین فصل کتاب آورده است که «معالجه و درمان به معنی برقراری سلامتی جسمی و روحی برای بیمار از سوی طبیب و منوط به رعایت شرایط زیر است:
اول: تشخیص،
دوم: پرهیزات،
سوم: غذا،
چهارم: در نظر داشتن موقعیت بیماری،
پنجم: روش انتخاب دارو، ششم داروی کمکی همراه دارو اصلی،
هفتم: روش تخلیه
هشتم: تنوع دارو، نهم: حفظ قوت بدن، دهم: حالات روحی عصبی و یازدهم: موقعیت زمانی.
در باره تب در پنجمین فصل کتاب میخوانیم: «تب عبارت است از حرارتی بیگانه که در قلب شعلهور میشود و این حرارت التهابی توسط روان و خون از قلب به شریانها و رگها سرایت کرده، در نتیجه سراسر بدن انسان چنان شعلهور میگردد که از کاربرد طبیعی عاجز میماند و نمیتواند کارهای لازم و طبیعی را چنان که باید و شاید انجام دهد. این حرارت بیگانه که از قلب شروع میشود بهوسیله روان، شریان و رگها در سراسر بدن آدمی میپراکند و کار طبیعت انسان را به نابسامانی میکشاند و به حرارتی که از اثر خشم یا خستگی زیاد رخ میدهد شبیه نیست، مگر اینکه از حرارت ناشی از خشم و یا خستگی در کارها، کار لازم انسان خلل ببیند و چسم به درد آید که در این حالت میتوان گفت تا اندازهای به هم شباهت دارند. اما در حقیقت این دو حالت یکی هستند. آنچه که عادتاً تب نامیده میشود.»
درباره راههای درمان بیماریهای «رنگمو و زیبایی مو و موی زائد» در هفتمین فصل کتاب میخوانیم: «علت: خلطی است و موی زائد علت سوداویت مزاج مرد یا زن است. علامت: مشخص است. علاج: وسمه، قرنفل، حنا، پوست سبز گردو کوبیده با آب برق سلق بر موها بگیرد سیاه کند. سلق یا سلمک، اسفناج وحشی است که فراوان وجود دارد.» درمان این بیماری نیز عبارت است از: «پوست سبز گردو و سنبل تیپ کوبیده با برگ کنجد بر موها بگیرد فندقی شود. برای قرمزی موی اطفال شیرخوار (اشقر ناری) سوخته فندق با پوست با روغن زیتون بر یافوخ طفل بمالد. (ملاج) یافوخ است.»
کتاب «امدادهای پزشکی طب طبیعی آنچه شما میخواهید...» 392 صفحه به بهای 50 هزار تومان از سوی انتشارات «استاد مطهری» به بازار کتاب عرضه شده است.
نظر شما