به گزارش خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا) آیین نکوداشت دکتر مهدی گلشنی، استاد دانشگاه صنعتی شریف، بنیان‌گذار گروه فلسفه علم این دانشگاه، چهره ماندگار عرصه فیزیک و عضو پیوسته فرهنگستان علوم شامگاه (دوشنبه 27 اردیبهشت‌ماه) با حضور دکتر مهدی محقق، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، سیاوش شهشهانی، چهره ماندگار حوزه ریاضیات، آیت‌الله تسخیری، رئیس شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، دکتر فتح‌الله مسترزاده، رئیس سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، آیت‌الله سید عباس قائم مقامی، رئیس دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تهران، دکتر رضا امراللهی، از روسای نخست سازمان انرژی اتمی بعد از انقلاب، دکتر احمد کتابی، اقتصاددان و همدوره دکتر گلشنی،  حسین‌علی قبادی، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و آیت‌الله علی‌اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در تالار شهید مطهری انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.

گلشنی، از نوادر علمی ایران است
محقق با تاکید بر لزوم توجه به تکریم شخصیت‌های علمی و فرهنگی کشور در زمان حیاتشان اظهار کرد: زمانی بود که شخصیت‌های علمی و فرهنگی در زمان حیاتشان مورد بی‌اعتنایی قرار می‌گرفتند و بعد از مرگشان می‌گفتند: «چه گوهری را از دست داده‌ایم.» انجمن آثار و مفاخر فرهنگی مصمم است تا از بزرگان  علم و دانش این مملکت کسانی که به فرهنگ این مملکت خدمت کرده‌اند تجلیل کند و آئین نکوداشت دکتر مهدی گلشنی یکصدو پنجاه و یکمین برنامه از این دست است.
 
وی در تشریح ویژگی‌های اخلاقی و علمی دکتر گلشنی افزود: دکتر مهدی گلشنی، از نوادر علمی ایران است. در حالی بر معقولات تسلط دارد که رشته تخصصی وی فیزیک است. علاوه بر این اخلاق کریمه گلشنی موجب شده تا به‌عنوان معلمی واقعی شناخته شود.
 
محقق ادامه داد: گلشنی علاوه بر آشنایی با علوم جدید، اطلاعات ذیقیمتی درباره فلسفه اسلامی دارد. باید امثال گلشنی را برای نسل جوان الگو قرار دهیم تا جویای تحقیق و از تعصب و تنگ‌نظری دور باشند.   
 
این چهره علمی و فرهنگی درباره خصوصیات و تاثیر فرهنگ اسلام بر تحولات علمی ایران گفت: یکی از امتیازات فرهنگ اسلامی گشودن دروازه علم به سوی مردم است. نباید درهای علم را به روی خود ببندیم بلکه باید بعد از گزینش مجال بحث را فراهم کنیم. شکفتگی علم، زمانی که حرف خود را صد  در صد صحیح و حرف دیگران را صد در صد غلط تصور کنیم به دست نمی‌آید.
 
وجود مشکلات ترویجی و علمی در حوزه علم
مهدی گلشنی با اعلام خبر انتشار متن صحبت‌هایش به‌عنوان مقاله در آینده‌ای نزدیک اظهار کرد: در وضعیت علمی کشورمان مشکلات ترویجی و علمی می‎بینم البته اگر بگوییم کاری در این عرصه صورت نگرفته ظلم است.
 
وی افزود: به کشور‌های اروپایی سفر کرده‌ و شهر‌های مهم این منطقه و تعداد زیادی از ایالت‌های آمریکا را نیز دیده‌ام. بنابراین اگر می‌گویم ایرادی و اشکالی در عرصه علمی کشورمان وجود دارد یعنی برابر شان و ظرفیت‌مان قرار نداریم. کار‌های بی‌شماری می‌توان در این حوزه انجام داد اما اگر توجه واقعی برای اصلاح اشکالات ترویجی و علمی صورت نگیرد به مطلوب دلخواه نمی‌‎‌رسیم.      
 
گلشنی به تحقیق اصیل معتقد است  
سیاوش شهشهانی ادامه داد: صحبت من درباره دکتر گلشنی متاثر از 55 سال دوستی با دکتر گلشنی در دانشگاه برکلی است. همیشه علاقه‌مند به فراگیری علم بود تا  آموزش دهد و منشاء خدمات باشد. گلشنی از معدود دانشجویانی بود که با نمره A دانش‌آموخته شد.

وی گفت: احساس می‌کنم که در طول سالیان گذشته به دکتر گلشنی ظلم شده که این مساله تاثرآور است. برخی غیر دانشگاهیان، دانشگاه را منزه می‌دانند؛ در حالی که سطح علمی، قدرت تدریس و جایگاه دکتر گلشنی در دانشگاه موجب بروز رفتار‌ها و موضع‌گیری‌هایی در بین دانشگاهیان شده و سواد وی مورد حمله قرار گرفته بود. برخی تلاش کرده‌اند که از دکتر گلشنی تصویری کاریکاتوری «همه‌چیزدان» ترسیم کنند درحالی که گلشنی تنها فیزیکدان برنده جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در سال‌‌های 1368 و 1370 است.  
 
شهشهانی درباره دیدگاه دکتر گلشنی درباره تحقیق اظهار کرد: وی بر اهمیت توجه به علم گذشتگان تاکید دارد و تحقیق اصیل بدون ریشه علمی را ممکن نمی‌داند. گلشنی، پایه‌‌گذار مقطع دکترای فیزیک در ایران است و 45 سال تدریس در دانشگاه صنعتی شریف را در کارنامه علمی خود دارد.

مرد تحقیق، علم و دین
آیت‌الله محمدعلی تسخیری درباره دکتر گلشنی ادامه داد: گلشنی مرد تحقیق، علم و دین است. دکتر گلشنی دارای تحصیلات حوزوی و مسلط به منطق، حکمت، فلسفه و نویسنده ده‌ها مقاله در زمینه‌های فلسفه علم و ارتباط بین علم و دین است.
 
وی با اشاره به اقدامات گلشنی در زمینه تبلیغات اسلامی گفت: دکتر گلشنی از طراحان اصلی تبلیغات اسلامی در سطح بین‌المللی است. نتیجه این تبلیغات وجود کتاب‌های شهید مطهری، شهید بهشتی و شهید صدر در کتابخانه‌های بزرگ دنیاست. دکتر گلشنی، همچنین در شورای کتاب سازمان تبلیغات به‌عنوان یک عضو فعال حضور داشت.
 
دکتر گلشنی از درد جامعه باخبر است
دکتر فتح‌الله مسترزاده با اشاره به تسلط دکتر گلشنی به شاخه‌های مختلفی علمی افزود: دکتر گلشنی به کسب دانش در یک رشته اکتفا نکرد که نشان از توانایی انسان دارد. در حالی که دانشمندان تولید مقاله و کتاب را کافی می‌دانند جامعه ما انتظار بیشتری از این قشر دارد.
 
وی ادامه داد: دکتر گلشنی از درد جامعه با خبر است. کمتر دانشمندی را سراغ داریم که درد جامعه را درک کند که البته موضوعی نگران‌کننده است. گلشنی بعد از تشخیص مشکل جامعه از هیچ اقدامی کوتاهی نمی‌کند که نشان از ظرفیت بالای وجودی وی دارد؛ به‌عبارت دیگر گلشنی برای رسیدن به آنچه درست است ظریفت دارد.

مسترزاده اظهار کرد: آیا می‌توان زمینه‌ای را فراهم کرد تا مفاخر زودتر رشد کنند؟ به نظر می‌رسد که مشکل جامعه دانشگاهی ما فقط کمبود نقدی که منجر به رشد علمی می‌شود نیست. ما چه زمانی در جریان تدریس به یک دانشمند ایرانی ارجاع می‌‎دهیم؟ همین آفت، موجب کُند شدن فرایند رشد مفاخر می‌شود. کارهای تیمی در کشور ما ضعیف است و به نیاز‌های جامعه نمی‌پردازیم. حساب سرانگشتی نشان می‌دهد تحصیل 100 هزار دانشجوی دکترا در ایران برابر با 200 هزار نفر ساعت کار تحقیقاتی است. استعدادهایی که برای رفع مشکلات جامعه به کار گرفته نمی‌شوند.
 
گلشنی نمونه بارز علم‌ورزی
آیت‌الله سید عباس قائم‌مقامی با اشاره به سابقه دوستی سی سال با دکتر گلشنی ادامه داد: کتاب «علم سکولار و علم دینی» دکتر گلشنی بر مبنای دینی، عالمانی و روش‌مند تولید شده از سوی دیگر این‌گونه از علم دینی سخن گفتن به‌طور قطع ریشه در تدبر در قرآن دارد. با توجه به عظمت علمی دکتر گلشنی حتی یکبار شبهه تکبر در ایشان ندیدم که ناشی از تواضع وجودی و درک از حقیقت علم است.     
 
وی افزود: یکی از ویژگی‌ها و آفت‌های علم جدید با توجه به تخصص‌گرایی ارتباط بین حوزه‌های مختلف از بین رفته است. هر علمی که اگر مستقل از علوم دیگر باشد ادعای مطلق بودن پیدا خواهد. ارتباط بین علوم است که وحدت و سازگاری را ایجاد می‌کند. توحید یک اندیشه ذهنی تئوریکال نیست بلکه در عینیت وجود دارد؛ به‌عبارت دیگر باید در جز‌ءجزء زندگی انسان وجود داشته باشد. امثال دکتر گلشنی، عَلم کش این تفکر در خاستگاه علم هستند. استاد گلشنی نمونه بارز علم‌ورزی است.  
 
رابطه‌ بین علم، دین و فلسفه
دکتر رضا امراللهی، افزود: دکتر گلشنی خط‌شکن مواضع لائیک برخی دانشگاهیان در حوزه علم است. نگاه وی به فلسفه علم بنیادی است. پیوسته از رابطه بین علم و دین سخن می‌گویند و به‌عبارت دیگر می‌توان گفت که این رابطه را زنده کرده‌ است. شخصیت‌های اندکی هستند که بین علم، دین و فلسفه رابطه برقرار‌ و حتی آن را درک کرده‌اند.
 
وی اظهار کرد: برخی در کشور ما تبحر در یک رشته‌‌ را افتخار می‌دانند اما دکتر گلشنی، فلسفه و دین به معنای عام و ایجاد فصلی مشترک بین این دو به معنای خاص را به این افتخار اضافه کرد.
 
گلشنی، صاحب‌نظری در موسیقی کلاسیک
دکتر احمد کتابی ضمن بیان خاطراتی از دکتر گلشنی گفت: بارزترین خصوصیت دکتر گلشنی جامعیت جامعیت‌هاست؛ به عبارت دیگر وی در حوزه‌های علم قدیم، جدید و هنر تبحر دارد. استاد گلشنی در موسیقی کلاسیک صاحب‌نظر است. علاوه بر این وی در زمینه علم و ایمان و فضیلت اخلاقی نیز مطرح است.
 
وی ادامه داد: تواضع راستین، تقید شدید به اخلاق علمی، فضیلت‌گرایی و انسان‌دوستی از ویژگی‌های بارز استاد گلشنی است.                            

استادی صاحب ذهنی روشن‎بین
حسینعلی‌ قبادی، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار کرد: از زاویه مدیریت دانش به  بررسی شخصیت دکتر گلشنی می‌پردازم. وی موفق شد تا مناسبات بهره‌ورانه را بین شبکه نخبگان کشور با توانمندی کم‌نظیر خود ایجاد کند. اگر تلاش‌های استاد گلشنی نبود پیشرفت‌های حاصل شده در حوزه علوم انسانی نیز وجود نداشت.

وی افزود: دکتر گلشنی، ذهنی روشن‎بین دارد که از اخلاص علمی وی ریشه می‌گیرد. تحمل سخن متفاوت نیز از دیگر صفات دکتر گلشنی است. اگر خدمات وی در پژوهشگاه علوم انسانی نبود به‌طور قطع شاهد رشد این نهاد علمی نبودیم.

در پایان این آیین نکوداشت علاوه بر لوح یادبود انجمن آثار و مفاخر فرهنگی «دانشنامه فاطمی»، «دیوان غزلیات سعدی»، «شاهنامه فردوسی» شاه طهماسب از سوی آیت‌الله علی‌اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دکتر فتح‌الله مسترزاده، رئیس سازمان علمی و صنعتی ایران و رضا داوری‌اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران به دکتر مهدی گلشنی اهدا شد.