به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از روابط عمومی بیست‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، محمدمهدی احمدی، مدیرکل امور استان‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نمایشگاه قرآن را تأثیرگذار می‌داند و می‌گوید نمایشگاه به کسب تجربه‌های نو و آشنایی با تازه‌های قرآنی کمک ارزنده‌ای می‌کند. گفت‌وگو با مدیر کل امور استان‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را در ادامه می‌خوانید:
کیفیت برگزاری این دوره از نمایشگاه قرآن کریم را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
پس از این که از حوزه نشر قرآن و نرم‌افزارهای قرآنی در نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم دیدن کردم به نظرم آمد که در پاسخ به این پرسش باید دو منظر را مورد نظر قرار داد. نخست این که آیا برگزاری این نمایشگاه تأثیرگذار است یا خیر؟ دوم این که آیا امسال نسبت به سال گذشته از نظر محتوایی تفاوت‌هایی حاصل شده است؟
از منظر نخست باید بگویم برگزاری نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم تأثیرگذار است چون موجب جریان سازی در کشور می‌شود. در عین حال مشابه این نمایشگاه اما در ابعاد کوچکتر در استان‌ها هم برگزار می‌شود. برخی از نمایشگاه‌ها نیز به نوعی در راستای هم حرکت می‌کنند. البته همه این نمایشگاه‌های قرآنی، متناسب با ماه مبارک رمضان هستند و ماهیت معنوی دارند.
از سوی دیگر تعاملاتی که بین فعالان و برگزار کنندگان نمایشگاه قرآن کریم ایجاد می‌شود، تجربه‌هایی کسب می‌کنند و آشنایی با تازه‌های قرآنی کمک ارزنده‌ای به رشد و پیشرفت فعالیت‌های قرآنی است.
از منظر دوم باید بگویم که بر اساس نگاه اجمالی که داشتم، تولیدات امسال از لحاظ محتوایی چندان قابل توجه نیستند. البته در حوزه‌های هنری و نرم‌افزاری ابداعاتی مشاهده می‌شود که خوب است. اما در حوزه ناشران و بخش مکتوب به نظرم آن طور که باید این نمایشگاه انتظارات را برآورده نکرد و بر اساس انتظاراتی که داشتیم، مطلوب نبود. انتظار داشتیم تولیدات بیشتری در بخش مکتوب مشاهده شود و انتشارات بیشتری فعالیت کنند.
به هر حال ناشران و فعالان این حوزه باید مورد حمایت قرار بگیرند. آیا این مسئله به سیاستگذاری‌های کلان کشور برنمی‌گردد؟
در حقیقت ناشران و فعالان بخش مکتوب، برای پیشبرد جریان نشر نیاز به حمایت دارند. البته وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حامی این گروه است، اما این وزارتخانه هم باید پشتیبان مالی داشته باشد. به نظر من مجلس شورای اسلامی باید عنایت ویژه‌ای به حوزه فرهنگ و بهویژه بخش قرآنی داشته باشد و از ناشران حمایت کند تا برای افزایش تولیدات قرآنی تشویق شوند. اکنون ما تولیدات قرآنی بسیاری داریم که منتشر نشده‌اند و اگر ناشران حمایت شوند تولیدات ارزنده‌ای وارد بازار نشر خواهد شد. در حال حاضر ناشران بر اساس انگیزه کار می‌کنند و از نظر بعد اقتصادی انگیزه چندانی برایشان نیست.
متولی اصلی برگزاری نمایشگاه قرآن کریم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. اما نمایشگاه‌های دیگری نیز همزمان برگزار می‌شوند اما در‌اندازه‌های کوچکتر. به هر حال، دستگاه‌های مختلفی در حوزه‌های فرهنگی از جمله حوزه‌های قرآنی فعالیت می‌کنند و نتیجه، این که بعضاً موازی کاری‌هایی را در حوزه فرهنگ شاهد هستیم. برای این موازی کاری‌ها چه باید کرد؟
متأسفانه این موازی‌کاری‌ها اغلب در بخش‌های فرهنگی مشاهده می‌شود به این صورت که تعدادی از نهادها وارد عمل می‌شوند و کار فرهنگی انجام می‌دهند. بخشی از این کارها تکراری است و مکمل یکدیگر نیستند. مشاهده می‌کنیم که همان کاری که یک نهاد با برنامه‌ریزی دقیق و ظرافت انجام می‌دهد در جای دیگر با کیفیت پایین‌تر انجام می‌شود. در این گونه مواقع نگاه ما باید یک نگاه قانونمند باشد. در قانون به‌صراحت بیان شده که یک نهاد، متولی کارهای قرآنی و نهاد دیگر متولی کارهای هنری است. اگر ما نگاه قانونمند داشته باشیم به خودمان اجازه می‌دهیم که به کمک آن نهاد متولی برویم نه این که کاری را در راستای کار آن نهاد انجام دهیم. اما مشکل همین است که نگاه، قانونمند نیست و هر نهادی می‌کوشد به صورت انفرادی وارد عمل شود. در این صورت است که علاوه بر هزینه‌های سنگینی که می‌پردازند، تنوع ساختاری چندانی هم نمایان نمی‌شود. اگر همه ظرفیت‌ها در یک جا جمع شوند تنوع حاصل می‌شود و هزینه‌ها هم کنترل خواهد شد.
نظم حاکم بر نمایشگاه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
من سال گذشته هم تأکید کردم که نظم حاکم بر نمایشگاه قرآن قابل ستایش است. سیستم منظمی که بر این نمایشگاه حاکم است نشان می‌دهد که در پشت صحنه، عواملی فعالیت می‌کنند که تجربه کافی دارند و همه چیز را بر اساس برنامه‌ریزی دقیق، هماهنگ و اجرا کرده‌اند که اکنون هر چیز در جایگاه خود قرار دارد و از زمانبندی مشخصی هم پیروی می‌کند.
کدام بخش از نمایشگاه جای کار و پیشرفت بیشتری دارد؟
آن طور که مشاهده می‌شود، بخش هنری نمایشگاه قرآن جای کار بیشتری دارد. زبان هنر از زبان خطاب، تأثیر بیشتری در جامعه دارد. گاهی پیامی را که هنر به‌سادگی در کوتاهترین زمان ممکن به بیننده منتقل می‌کند با زبان خطاب نمی‌شود بیان کرد. بنابراین ما باید هنرمندان بیشتری در همه ابعاد هنری به نمایشگاه دعوت کنیم. از سوی دیگر می‌بینیم که بسیاری از قصص قرآنی جایگاه نمایشی دارد. می‌توانیم در نمایشگاه قرآن از هنر اجرای نمایش برای پرداختن به قصه‌های قرآنی استفاده کنیم تا بخش هنری متنوع شود. فقط باید توجه داشته باشیم که محوریت حوزه هنر، باید قرآن باشد.
کیفیت اطلاع‌رسانی نمایشگاه قرآن کریم را چطور می‌بینید؟
صدا و سیما با پخش اخبار و گزارش‌های گوناگون در بخش اطلاع رسانی فعالیت می‌کند. تورهای فعال شهری هم تأثیر چشمگیری در دیدار از نمایشگاه قرآن داشته‌اند. تورهای مختلف در مناطق پایتخت، افراد را برای دیدار به نمایشگاه می‌آورند و در واقع شرایط حضور و دیدار را برای همه اقشار فراهم می‌کنند. بهویژه این تورها برای افرادی که به صورت انفرادی امکان مراجعه به نمایشگاه را ندارند شرایط حضور را فراهم خواهند کرد.
به نظر شما تشکیل دبیرخانه دایمی نمایشگاه چه قدر ضرورت دارد؟
دبیرخانه دایمی به صورت مستمر می‌تواند اتاق فکر را تشکیل دهد و در ارتباط با افزایش کیفیت نمایشگاه قرآن در سال آینده تدابیری را اتخاذ کنند. اگر دبیرخانه موجود نباشد، اندیشه، مقطعی می‌شود به این صورت که به فرض، یک ماه به برگزاری نمایشگاه قرآن کریم مانده، باید تصمیم‌ها و برنامه‌ریزی‌ها اندیشیده و سنجیده شوند. بنابراین امکان ندارد آن انتظار به حد مطلوب برآورده شود. اما کارشناسان حاضر در دبیرخانه دایمی موظف‌اند در طول سال برای برنامه‌های سال آینده طرح نو و برنامه‌ریزی دقیق اتخاذ کنند و بعد از مشورت با اهل فن ابتکارهایی به خرج دهند که برای دیدارکنندگان جذابیت داشته باشد.
از نظر برقراری ارتباط میان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجلس شورای اسلامی در بحث قانونگذاری و تعیین بودجه، چه اقداماتی انجام می‌شود؟
اگر نمایندگان مجلس از نمایشگاه دیدن کنند و در جلسات حاضر شوند، می‌توانند کمک شایانی در بحث اختصاص بودجه و اعتبارات به نمایشگاه قرآن داشته باشند. البته اکنون اعتبارات خوبی لحاظ شده اما مشکل اینجاست که اعتبارات، بین بخش‌های مختلف تقسیم می‌شوند و بنابراین، خروجی، ضعیف است. اگر اعتبارات در اختیار متولی واحد گذاشته شود و بقیه برای کمک کردن به آن متولی در کنار هم فعالیت کنند، خروجی، تأثیر بیشتری خواهد داشت.
سه‌شنبه ۱۶ تیر ۱۳۹۴ - ۱۲:۳۹
نظر شما