دکتر ناصر تکمیل‌همایون در ارزیابی کیفیت نمایشگاه بین‌المللی در سال‌های قبل به خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت: بنده نمایشگاه کتاب را تا جایی که به خاطر دارم، تقریبا هر سال از آن بازدید می‌کردم. برخی سال‌ها این حرکت فرهنگی بسیار درخشان بود و بعضی سال‌ها بر عکس، حال و روز دلمرده‌ای داشت که این حالت را حتی در احوالات خریداران کتاب نیز می‌شد مشاهده کرد.
افت سطح سلیقه کتابخوانان در نمایشگاه‌های گذشته
وی به مقایسه نمایشگاه در دوران دولت نهم و دهم با دولت یازدهم پرداخت و اظهار کرد: کسانی که از نمایشگاه در آن سال‌ها به ویژه در دولت نهم و دهم بازدید می‌کردند و گاه کتابی می‌خریدند از نشاط برخوردار نبودند. زیرا از یک طرف سطح کتاب‌ها پائین بود و از طرف دیگر مردمی که کتابخوان بودند، نیز سطح سلیقه آنها افت پیدا کرده و بیشتر به خرید کتاب‌های رمان و آن هم رمان‌های زرد اکتفا می‌کردند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بیان کرد: بنده آن سال‌ها وقتی اوضاع نمایشگاه و میزان فروش کتاب را از ناشران جویا شدم، در پاسخ می‌گفتند که سطح فروش به حدی نامناسب بوده که آنها حتی نتوانسته بودند از پس اجاره غرفه نمایشگاه بربیایند، بنابراین از کیفیت فروش ناراضی بودند.
تکمیل‌همایون با اشاره به عامل تفاوت نمایشگاه کتاب در دوره دولت تدبیر و امید عنوان کرد: در دوره روحانی به نظر می‌رسد یک تحولی در برپایی نمایشگاه صورت گرفته که این تحول را می‌توان از انتشار کتاب‌هایی که در زمان تصدی وی در مقام ریاست جمهوری رخ داده، مشاهده کرد.
وی با اشاره به برخی مشکلات درباره دریافت مجوز برای انتشار کتاب گفت: در انتشار کتاب‌های دولت یازدهم نوآوری‌هایی انجام شده که البته این نوآوری‌ها برای کامل شدن هنوز نیاز به زمان دارد. البته برخی مشکلات در دریافت مجوز برای نشر کتاب همچنان وجود دارد، برای مثال کتاب جدید من با عنوان «ره‌آغاز فرمانروایی ایل قاجار» که در نمایشگاه امسال عرضه خواهد شد و ناشر آن پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی است، مطالب آن از سقوط صفویه تا زمان تاجگذاری آقامحمدخان قاجار را دربرمی گیرد، این کتاب برای دریافت مجوز در یک برهه با مشکل مواجه شد.
نمایشگاه کتاب؛ محلی برای تبادل سلیقه‌های مختلف
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی افزود: کتاب «ره‌آغاز فرمانروایی ایل قاجار» به بیان حوادث تاریخی در زمانی می‌پردازد که سال‌ها از رخ دادن آنها گذشته است و به هیچ‌وجه ربطی به مسائل سیاسی امروز ندارد.
تکمیل‌همایون درباره مجوز کتاب جدید حود بیان کرد: مشکل دریافت مجوز به این کتاب در حالی پیش آمد که یک هفته قبل کتاب «اودلاجان / عودلاجان» از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شده بود، پس چنین استنباط شد که نویسنده که بنده باشم مشکلی نداشتم. ناشر آن نیز مساله و ایرادی نداشت و از طرفی کتاب نیز به مسائل امروز نمی‌پرداخت.
وی درباره نقش موثر وزارت ارشاد در ساماندهی به نشر کتاب عنوان کرد: برای پی‌گیری مجوز انتشار کتاب خود به مسئولان مراجعه کردم و پس از اندک زمانی دریافتم که این مشکل به دلیل برخی بی‌مبالاتی‌ها روی داده و کتاب مشکل خاصی نداشته است. با این وجود انتشار کتاب‌هایی از این نوع نشان‌دهنده تعادلی است که در روند انتشار کتاب از سوی وزارت ارشاد صورت گرفته است.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار کرد: بنده تقریبا در بازدیدم از غرفه‌های ناشران کتاب‌های تاریخی به اغلب آنها مراجعه می‌کنم و به دلیل شناختی که از این ناشران دارم حتما با همه آنها خوش و بشی می‌کنم و اوضاع نمایشگاه را از آنها به ویژه ناشران موثر کتاب‌های حوزه تاریخ جویا می‌شوم.
تکمیل‌همایون با اشاره به حضور اقشار مختلف در نمایشگاه کتاب ادامه داد: من فارغ از کتابی که در این رویداد مهم خریداری می‌کنم، خوب باشد یا نازل، گران یا ارزان، از حضور در آن و دیدن مرد، زن و کودک از هر سلیقه و فکر برایم لذت‌بخش است. حتی اگر مردم بازدیدکننده صدها کتاب خریداری و تعداد کمی از آن را مطالعه کنند، باز هم این اقبال به کتاب از سوی جامعه ما در نمایشگاه کتاب اتفاق برجسته و قابل تاملی است.
کتاب‌هایی که قابلیت گفت‌وگو با جهان را دارند
وی درباره شعار نمایشگاه امسال «خواندن، گفت‌وگو با جهان» عنوان کرد: بستگی دارد با چه عینکی به این شعار نگاه کنیم باید دید کتاب‌های ما قابلیت این گفت‌وگو را دارند. برای مثال کتاب‌هایی که در ایران ترجمه می‌شود، گاهی در عرصه فرهنگی و علمی ما بسیار مهم است. مثلا بنده کتاب‌هایی که در حوزه تاریخ و جامعه‌شناسی ترجمه شده را حتما مطالعه می‌کنم
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی افزود: از طرفی کتاب‌های ترجمه شده که در نمایشگاه عرضه می‌شود، برای مهمانان اروپایی چندان ارزشی ندارد . زیرا اصل کتاب به زبان انگلیسی و فرانسوی و غیره وجود دارد. از طرفی رمان‌های ایرانی درجه دو و سه یا کتاب‌های مذهبی نه چندان عمیق نیز در میان مهمانان خارجی بازدیدکننده از نمایشگاه چندان اهمیتی ندارد.
تکمیل‌همایون با اشاره به کتاب‌های برجسته و موردنظر مهمانان خارجی بیان کرد: با توجه به اندک شناختی که از سلیقه برخی از این مهمانان دارم ،کتاب‌هایی در حوزه ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی پرمحتوا و عمیق می‌تواند تقریبا موردپسند آنها قرار بگیرد.
آثار عمیق، علمی و پژوهشی سطح نمایشگاه را بالا می‌برد
وی با نام بردن برخی از صاحب‌نظران حوزه ایران‌شناسی عنوان کرد: میزان استقبال اروپایی‌ها به حوزه‌هایی که اشاره کردم به شکلی است که اگر ما یک نمایشگاه کتاب در پاریس برپا کنیم و کتاب‌هایی از مجتبی مینوی، عباس زریاب‌خویی، عبدالحسین زرین‌کوب و فتح‌الله مجتبایی یا آثار عرفانی جلال‌الدین همایی یا بدیع‌الزمان فروزانفر را در آن ارائه کنیم، حتما این آثار خریداران بسیاری خواهد داشت.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهار کرد: ناشران باید تلاش کنند کتاب‌های جدید و عمیق درباره ادب فارسی، ایران‌شناسی و عرفان‌پژوهی در غرفه‌های خود عرضه کنند تا با استقبال کتابخوانان ایرانی و خارجی مواجه شود زیرا کتاب خوب بدون مشتری نمی‌ماند.
تکمیل‌همایون درباره کتاب‌های نامطلوب بیان کرد: در غرفه بسیاری از ناشران کتاب‌های سطحی فراوان است این کتاب‌ها نه موردپسند ایرانیان است و نه اروپایی‌ها. از طرفی عرضه آثار عمیق و علمی و پژوهشی هم سطح نمایشگاه را بالا می‌برد و هم میزان رضایت‌مندی بازدیدکننده‌ها را.
پنجشنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۴ - ۰۹:۳۰
نظر شما