به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ آیین رونمایی از ۴۶ عنوان کتاب مرکز اسناد، تحقیقات و نشر معارف دفاع مقدس و مجاهدتهای سپاه، با حضور سردار دریادار علی فدوی، جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران؛ سردار سرتیپ پاسدار رمضان شریف، رئیس مرکز اسناد تحقیقات و نشر معارف دفاع مقدس؛ محبوبه عزیزی، مولف «جاهدههای ناتمام»، علی منوچهری، مولف کتاب «نبرد سومار» و حمید حاذق، مولف کتاب «از جوانرود تا پیرانشهر» یکشنبه۷ مهرماه، برگزار شد.
کتاب «جادههای ناتمام»، رنگ و بویی از زندگی همسران فرماندهان
محبوبه عزیزی، مولف کتاب جادههای ناتمام؛ با اشاره به کم توجهی به نقش زنان دفاع مقدس در آثار مرکز اسناد دفاع مقدس بیان کرد: مرکز اسناد دفاع مقدس تاکنون کمتر به نقش زنان در تاریخ رسمی جنگ پرداخته است، زیرا از دید بسیاری از تاریخنویسان، جنگ ماهیتی نظامی و مردانه دارد. با این حال، آنچه از نگاه مورخان مغفول مانده، ویژگی جنگهای دفاعی است؛ جنگهایی همچون آنچه در ایران رخ داد که در آن جنسیت، سن و سال مطرح نبود. دولت عراق گمان میکرد محاسبات دقیقی از شرایط ایران دارد و بر اساس همان محاسبات به کشور ما حمله کرد؛ اما در عمل با مشکلات بسیاری مواجه شد، چراکه نمیدانست در جنگهای دفاعی، ناگهان همه مردم زن و مرد، پیر و جوان به یکباره سرباز میشوند و ملت ایران نیز از این قاعده مستثنی نبود. در کنار مقاومت مردان در خط مقدم، استقامت زنان نیز نقشی اساسی داشت. زنانی که در مقام خواهر، مادر، همسر، یا دختر، برادران، پدران و شوهران خود را برای حضور در جبههها تشویق و ترغیب میکردند و بدین ترتیب، گرچه به لحاظ جغرافیایی فاصله زیادی با خطوط مقدم داشتند، اما عملاً دوشادوش مردان علیه دشمن میجنگیدند.
او ادامه داد: اگر زنان استقامت خود را از دست میدادند، روحیه سربازان نیز شکسته میشد. به تعبیر آقای سرهنگی: «هیچگاه قدرت گلوله به قدرت عشق و زندگی نمیرسد.» قدرت عشقی که به تمامی در قلب زنان ایرانی جای داشت، موجب دلگرمی مردان جنگ بود. این سخن بیانگر آن است که باید قدردان زحمات، رنجها و امیدهای زنان ایرانی در جنگ باشیم؛ زنانی که حتی پس از پایان جنگ نیز رنج آن را در دل دارند. گرچه فرزند، برادر یا همسر خود را از دست دادهاند، همچنان در انتظار بازگشت عزیزانشان هستند و همین انتظار بیپایان، جنگ را برای آنان ناتمام کرده است.
مولف کتاب جادههای ناتمام، درباره روند مطالعه و نگارش این اثر تشریح کرد: در سال ۱۳۹۹ این کار از سوی مرکز به من پیشنهاد شد؛ موضوع کتاب نگارش خاطرات همسران فرماندهان بود تا رنگ و بویی از زندگی داشته باشد. پیشتر خانم فاطمه مصلحزاده این کار را آغاز کرده بودند که به دلایلی ناتمام مانده بود. پس از مدتی، ادامه این کار به من واگذار شد. در جریان مطالعه کار، به لحظات زیبایی رسیدم؛ از جمله خاطرات سرکار خانم خدیجه بشردوست همسر سردار آقای محمدعلی جعفری که لحظات ارزشمندی را دربرمیگرفت. با این حال، کاستیهایی در کار دیده میشد که تصمیم گرفتم با تکمیل آن، ادامه راه خانم مصلحزاده را پیش ببرم. در مجموع، هفت جلسه سهساعته مصاحبه تکمیلی با ایشان انجام دادم. سعی ما بر این بود که متنی روایی در عین محال مستند تهیه شود؛ متنی که علاوه بر اتکا به اسناد، خواندنی باشد، مخاطب را با خود همراه کند و کشش داشته باشد. آنچه باید در پایان بگویم این است که سرکار خانم بشردوست با صبوری فراوان در تمامی مراحل کار حضور داشتند. همکاری ایشان موجب شد کار به شکل بهتری پیش برود. لازم میدانم از ایشان صمیمانه تشکر کنم و همچنین از انتشارات محترمی که زمینه تولد این اثر را فراهم کردند قدردانی کنم.
روایتی از سردار جوانرود
حمید حاذق، مولف کتاب «از جوانرود تا پیرانشهر»، درباره محتوای این اثر گفت: این اثر، حاصل تلاشها و بیانات سردار رضا محمدینیا است که از دوران پیش از انقلاب اسلامی تا آخرین مسئولیتهای خود، مباحث بسیار مهمی را از وقایع تاریخی روایت کرده است؛ از ظلم و ستم رژیم شاهنشاهی و وضعیت اجتماعی آن دوران تا نبرد در مسیر پیروزی انقلاب اسلامی و مسئولیتهایی که در دوران دفاع مقدس و پس از آن برعهده داشتند. این کتاب در پنج فصل تدوین شده است که هر فصل به دوران مسئولیتهای این سردار در مقاطع مختلف تاریخی اختصاص دارد و روایتگر رویدادها و حوادث روزگار است؛ روایتی که خواندن آن برای مخاطب جذاب و خواندنی است.
او افزود: کتاب «از جوانرود تا پیرانشهر» به جریان شکلگیری سپاه پاسداران، حضور سردار رضا محمدینیا در کنار شهید بروجردی و رخدادهای مهم در استانهای کرمانشاه، همدان، کردستان و ایلام میپردازد. همچنین این اثر به حضور او در شهر جوانرود در جایگاه فرماندار انقلابی و وقایع مرتبط با آن دوران اشاره دارد. انتقال او به قرارگاه حمزه، فرماندهی در سلماس و ایرانشهر، و اتفاقات مهمی که در این مناطق رخ داد، نیز در کتاب آمده است. این کتاب فعالیتهای اجتماعی، نظامی، فرهنگی و عملیات روانی سردار رضا محمدینیا را در دورههای مختلف منعکس میکند. شایان ذکر است که این اثر در جشنواره «کتاب سال پاسداران اهل قلم» نیز برگزیده و شایسته تقدیر شناخته شد.
کتابی که شش سال در راه انتشار ماند
علی منوچهری، مولف کتاب «نبرد سومار: شرح عملیات مسلمبن عقیل»، با اشاره به بیانات رهبر انقلاب، به لزوم ثبت و ضبط تاریخ برای آیندگان پرداخت و بیان کرد: رهبر معظم انقلاب در دیداری که در سال ۱۳۹۶ با اقشار مختلف مردم داشتند، نکته بسیار مهمی را بیان فرمودند «حافظه تاریخی یک ملت نباید فراموش شود. اگر جوانان ما در سراسر کشور حوادث را نشناسند، در شناخت کشور و آینده دچار اشتباه خواهند شد. جوانان باید بدانند چه اتفاقی افتاد، چه کسی بود، چه شد و این حوادث را بهدرستی بشناسند.». تحقق این وظیفه که رهبر معظم انقلاب بر دوش ما نهادهاند، آسان نیست و مسیری پر از چالشهای ساختاری، فرهنگی و فردی است.
علی منوچهری، مؤلف کتاب «نبرد سومار: شرح عملیات مسلمبن عقیل»، با اشاره به بیانات رهبر انقلاب، به لزوم ثبت و ضبط تاریخ برای آیندگان پرداخت و بیان کرد:
رهبر معظم انقلاب در دیداری که در سال ۱۳۹۶ با اقشار مختلف مردم داشتند، نکته بسیار مهمی را بیان فرمودند: «حافظه تاریخی یک ملت نباید فراموش شود. اگر جوانان ما در سراسر کشور حوادث را نشناسند، در شناخت کشور و آینده دچار اشتباه خواهند شد. جوانان باید بدانند چه اتفاقی افتاد، چه کسی بود، چه شد و این حوادث را بهدرستی بشناسند.» از این رو تحقق این وظیفه که رهبر معظم انقلاب بر دوش ما نهادهاند، آسان نیست؛ چرا که این مسیر، با چالشهای ساختاری، فرهنگی و فردی فراوانی همراه است.
او درباره دشواریها و چالشهای نگارش این اثر بیان کرد: در سال ۱۳۹۸، نسخه اولیه کتاب «نبرد سومار: شرح عملیات مسلمبن عقیل «را به مرکز اسناد تحقیقات جنگ تحویل دادم. پس از گذشت یک یا دو ماه، ناظر محترم با مطالعه حدود ۳۰ صفحه از اثری که بیش از ۵۰۰ صفحه داشت، چند نکته کلی مطرح کردند و اظهار داشتند: «این کار نویسنده ضعیفی دارد و باید اصلاح شود.» با وجود تمامی مشکلات، اقدام به بازنویسی و اصلاح اثر کردیم و حدود شش ماه بعد، نسخه بازبینیشده را دوباره ارسال کردیم. با این حال، بار دیگر همان انتقادات تکرار شد. در اواخر سال ۱۳۹۹، نسخه نهایی کتاب را مجدداً ارسال کردم، اما اینبار نیز با نظرات مشابه و حتی تندتری مواجه شدم؛ بهگونهای که گفته شد: «این نویسنده صلاحیت تاریخنگاری جنگ را ندارد.» این برخوردها موجب دلسردی من شد؛ تا آنکه در یکی از جلسات کارشناسان کارنامههای موضوعی با سردار معینی، رئیس وقت مرکز، ایشان شخصاً جویای وضعیت این اثر شدند. پس از ارائه توضیحات کامل از سوی من، سردار معینی دستور تغییر ناظر پروژه را صادر کردند.
مولف کتاب «نبرد سومار: شرح عملیات مسلمبن عقیل» در ادامه بیان کرد: ناظر تغییر کرد و پس از اعمال نظرهای سازنده او پیرامون کلیت کار، اصلاحات انجام و روند آمادهسازی کتاب ادامه یافت. در نتیجه، نگارش و آمادهسازی اثری که میتوانست ظرف دو سال به پایان برسد، از سال ۱۳۹۸ تا بهار امسال، یعنی حدود شش سال، به طول انجامید. در نهایت، پس از تکمیل اصلاحات ناظر جدید، نسخه نهایی کتاب برای یکی از فرماندهان وقت سپاه که در عملیات مسلم حضور داشتند، ارسال شد. چهار ماه بعد، او هم نظر خود را اعلام و از این اثر حمایت کرد. ما امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند بازنگری و بازگشت به آرمانهای دهه ۶۰ و دوران جنگ تحمیلی هستیم؛ آرمانهایی چون روحیه اعتماد، ایثار و گذشت. اگر حقیقت جنگ نوشته نشود، فردا تحریف خواهد شد؛ موضوعی که رهبر معظم انقلاب بارها بر آن تأکید کردهاند. در این صورت، ما در برابر شهدا، رزمندگان و نسلهای آینده هیچ پاسخی نخواهیم داشت.
جمعآوری مستندات جنگ ۱۲ روزه، ماموریت جدید مرکز اسناد تحقیقات
سردار سرتیپ پاسدار رمضان شریف، رئیس مرکز اسناد تحقیقات و نشر معارف دفاع مقدس، توجه به کیفیت به جای سرعت را اولویت این مرکز دانست و عنوان کرد: در این مرکز، سرعت هیچگاه اولویت اصلی نبوده و همین امر نقطه قوت ما محسوب میشود. اینکه یک اثر چندینبار بازبینی و اصلاح شود، نشانه قوت و دقت ماست. ما بهعنوان منبعی معتبر، موظفیم با نهایت دقت تلاش کنیم تا مطالبی موثق و قابل اعتماد ارائه دهیم. با این حال، با اولویتبندی و افزایش سرعت در روند کار، کوشیدهایم آثاری را که مدتها در انتظار انتشار بودند، به چاپ برسانیم. سختگیری در انتشار آثار به این معناست که هر اثری که با نام و نشان این مرکز منتشر میشود، باید معتبر و روایتگر واقعیت باشد.
او از جمعآوری مستندات جنگ ۱۲ روزه اسرائیل علیه ایران خبر داد و گفت: مأموریت جدیدی به ما محول شده است تا مستندات مربوط به «جنگ ۱۲ روزه دفاع مقدس» را جمعآوری کنیم؛ هم روزشمار و هم تاریخ این واقعه که مستحضرید محور اصلی مقابله با دشمن، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بهویژه نیروی هوافضای سپاه بود. اگر این ۱۲ روز بهدرستی روایت شود، حماسه فرزندان این ملت در کنار مردم عزیزمان بهعنوان سرمایه اصلی نظام و انقلاب، همراه با شهادت فرماندهان بزرگواری که مقدمات مقابله با دشمن را فراهم کرده بودند، بهروشنی نمایان خواهد شد.
سردار سرتیپ پاسدار رمضان شریف افزود: سردار رشید، سردار باقری، سردار سلامی، سردار حاجیزاده و شهدای عزیزی که برای این روز پیشبینی و نسخه مقابله را آماده کرده بودند، ترتیب و توالی نحوه مقابله با دشمن را در پروندههای مربوطه نگاشتهاند. فرماندهانی که آموزشدیده این عزیزان بودند، این عملیات بزرگ را اجرا و دشمن را وادار به تسلیم کردند. با قاطعیت عرض میکنم که اگر دشمن کوچکترین امیدی به ادامه داشت، هرگز دست به دامان آتشبس نمیشد. مهم است که بتوانیم این روایت را دقیق، مستند و همانگونه که رخ داده است، پیش از آنکه دچار تحریف شود، ثبت کنیم. تاکنون مقدمات کار را با حضور راویان قدیمی مرکز در چندین جلسه بررسی کرده و از تجارب ارزشمند آنها بهرهمند شدهایم.
نویسندگان با نگارش آثار باید روحیه جامعه را تقویت کنند
سردار دریادار علی فدوی، جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران، با اشاره به تلاش دشمن برای نابودی کشور ایران تصریح کرد: هشت سال دفاع مقدس از بالاترین جلوههای حضور یک ملت در صحنه بود؛ جلوهای که در آن ملت برای انجام تکلیف الهی و عقلی خود بهپا خاست. در آن دوران، مجموعهای از قدرتهای استکباری و نیروهای حامی کفر برای مقابله با نظام اسلامی متحد شدند، اما نتوانستند بر ارادهٔ ملت ما فائق آیند. بر پایهٔ محاسبات مادی و دنیاگرایانه، در سال ۱۳۵۸ تصور میشد که جمهوری اسلامی از میان خواهد رفت؛ اما عواملی در محاسبات دشمن لحاظ نشده بود که منجر به اشتباه در برآوردهای آنها شد.
او درباره نقش نویسندگان در مقابله با تلاشهای دشمن گفت: قریب به ۴۷ سال است که دشمن ما، شیطان بزرگ، علیه ما اقدام میکند و همواره شکست خورده است. آنها اهدافی مشخص داشته و در پی تسلط بر دنیا بودهاند، اما به دلیل اشتباهات محاسباتی، همواره ناکام ماندهاند. ما نباید اجازه دهیم دشمن دچار این اشتباهات شود؛ یکی از راههای جلوگیری از آن، کاری است که نویسندگان انجام میدهند؛ یعنی نگارش دقیق و کامل کتابهایی که میتواند مانع محاسبات غلط دشمن شده و روحیه جامعه را تقویت کند. برخی آیات قرآن نفی ابدی دارند، یعنی تا قیامت اعتبار دارند. خداوند فرموده است که هرگز کفار بر مؤمنان تسلط نخواهند یافت و حزب خدا شکستناپذیر است؛ همیشه پیروز است و حزب شیطان همواره شکستخورده باقی میماند.
نظر شما