به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «فخرالدین شادمان، روزنوشتهای شادمان» به وقایع فروردین ۱۳۰۵ تا مهر ۱۳۰۷ میپردازد. این کتاب به کوشش عباس میلانی و کیومرث قرقلو از سوی نشر فروغ ایران به چاپ رسیده است.
این کتاب که یکی از نخستین نمونههای ایرانی در گونه یادداشتهای روزانه است، جلد اول از مجموعه شش جلدی روزنوشتهای سید فخرالدین شادمان است؛ همچنین نخستین کتابی است که از سوی نشر نوبنیاد «فروغ ایران» به زیور طبع آراسته شده است.
این کتاب نخستین جلد از مجموعه ای شش جلدی است که چهار دهه پرتلاطم از تاریخ ایران را در برمیگیرد. این مجموعه شامل دوازده دفترچه دست نویس است که از سال ۱۹۲۶ همزمان با دورانی که شادمان روحانی جوانی بود آغاز میشود و در سال ۱۹۶۶ اندکی پیش از مرگ او به پایان میرسد روزنوشتهای شادمان گزارشی غنی از رویدادهای روزمره تأملات مشاهدات شرح رؤیاها تاریخ فرهنگی و سیاسی حکایتها و جزییات آموزندهای درباره تغییرات اجتماعی و فرهنگی کشور ارائه میدهد که همگی از نگاه دقیق و تیزبین او نشأت گرفتهاند.
سید فخرالدین شادمان در سال ۱۹۰۷ در تهران و در خانوادهای مرفه چشم به جهان گشود رفاه اقتصادی این خانواده از مادرش به ارث رسیده بود و دینداری بردبارانه آن از پدرش که روحانیای متعهد و پرشور در باورهای دینی خود بود فخرالدین ابتدا در مکتب خانههای سنتی تحصیل کرد سپس وارد مدارس مذهبی تهران شد و پس از تکمیل تحصیلات خود به عنوان آموزگار و دبیر در مدارس جدید تهران به تدریس مشغول شد. او در نهایت در دانشکده حقوق به تحصیل ادامه داد و در سال ۱۹۲۷ موفق شد مدرک حقوق خود را دریافت کند.
شادمان پس از چندین سال تدریس در ایران فعالیت در عرصه روزنامه نگاری و سردبیری یک نشریه چپگرا و اشتغال در وزارت دادگستری تازه تأسیس راهی اروپا شد. او هفده سال خارج از کشور عمدتاً در انگلستان زندگی کرد و در این مدت به عنوان نماینده دولت ایران در شرکت نفت ایران و انگلیس (AIOC) فعالیت داشت او هم زمان به تحصیلات خود ادامه داد و در سال ۱۹۳۵ موفق به دریافت مدرک دکترای دانشگاهی معادل فوق لیسانس در رشته حقوق بین الملل از دانشگاه سوربن شد. پس از آن در سال ۱۹۳۹ مدرک دکتری خود را در رشته تاریخ از مدرسه اقتصاد لندن دریافت کرد.
این یادداشتها نه تنها دلایل پیوستن نسل نخست روشنفکران طرفدار تجدد به پروژه پهلوی و چگونگی به حاشیه رانده شدن آنها را روشن میکنند بلکه به خوبی نشان میدهند که شادمان چگونه از این نوشتهها به عنوان ابزاری برای بیان تجربیات ادبی و شخصی خود بهره میبرد. خطوط کلی زندگی پرحادثه و تأثیر گذار او به شکلی دقیق و جزئی در این دفترهای روزانه منعکس شدهاند.
نظر شما