سرویس استانهای خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - مرجانه حسینزاده: روستای ابویسان در دل دشتهای خراسان همچون نگینی کوچک اما پُررنگ در این پهنه فرهنگی و زرخیر میدرخشد و کتابخانه شهدای ابویسان در میان سکوت دلنشین روستا و کوچههای خاکیاش، به عنوان یک منبع مهم فرهنگی و آموزشی سالهاست برای مردم این روستا از اهمیت زیادی برخوردار است. اینجا تنها محلی برای نگهداری کتاب نیست، بلکه پناهگاهی است برای ذهنهای کنجکاو، چشمهایی که در پی افقهای تازهاند و کودکان و نوجوانانی که در میان سطرهای کتابها، رؤیاهایشان را میسازند. کتابخانهای که با همت مردم و عشق به فرهنگ جان گرفته و امروز به یکی از ستونهای استوار توسعه اجتماعی و فکری روستا تبدیل شده است.
این کتابخانه در روستایِ ابویسان از توابع بخش هلالی شهرستان جغتای در خراسانرضوی واقع است، روستایی با حدود ۲۰۰ خانوار و ۷۰۰ نفر جمعیت و از روستاهای فرهنگی و تأثیرگذار در عرصه کتابخوانی است چرا که در سال ۱۳۹۳ بهعنوان یکی از روستاهای دوستدار کتاب معرفی شد همچنین در سال ۱۴۰۰ به عنوان کتابخانه برتر استان معرفی شد.
فعالیت کتابخانه این روستا در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی با تلاش جوانان روستا و جهاد سازندگی آن زمان آغاز شد و طی چهار دهه گذشته فراز و فرودهای بسیاری را پشت سر گذاشته است اما تحول چشمگیر این کتابخانه روستایی در سال ۱۳۸۶ با همّت دوباره جوانان روستا رخ داد و فعالیتهای کتابخانه ابویسان سمتوسوی تازهای گرفت و وسعت بیشتری یافت، ضمن اینکه منابع کتابخانه غنا پیدا کردند و از سویی فعالیتهای کتابخانه در سطحی فراتر از روستا معرفی شدند.
فعالیتها و اقدامات شاخص کتابخانه شهدای ابویسان سبب شد این کتابخانه در جام باشگاههای کتابخوانی کودکان و نوجوانان کشور بهعنوان باشگاه برگزیده انتخاب شود. استمرار ارتباط با نویسندگان، ناشران، مترجمان و فعالان حوزه کتاب برای اهدای کتاب به کتابخانه، ترغیب اعضای کتابخانه به شرکت در مسابقات فرهنگی در سطح ملی، استانی و منطقهای، شرکت پرشور در جشنواره رضوی و پویش خانواده کتابخوان و فعالیتهای فرهنگی در فضای مجازی، برخی از برنامههای این کتابخانه روستایی است.
وقتی در یک روز بهاری همزمان با بازدید از این کتابخانه با زینب ابویسان، مدیر این کتابخانه در سالن مطالعه این مرکز فرهنگی به گفتوگو نشستیم، او گفت: از همان ابتدای کار نهادینهشدنِ فرهنگ مطالعه در خانوادهها یک اصل مهم برای ما در ارتباط با جامعه روستایی بود. امروز این کتابخانه روستایی به عنوان یک مرکز آموزشی عمل میکند که به ساکنان این روستا و روستاهای اطراف امکان دسترسی به منابع علمی و فرهنگی را میدهد.
وی افزود: برپایی نشستهای مختلف علمی، کتابخوانی، بحث و گفتوگو در خصوص مسائل مختلف باعث رشد فکری اهالی روستا شده است.
مرکزی برای گردهماییهای فرهنگی
این فعال حوزه کتابخوانی، کتابخانه ابویسان را یک نهاد فرهنگی اجتماعی دانست و بیان کرد: در این فضا افراد مختلف دور هم جمع میشوند و تبادلنظر میکنند و از تجربیات یکدیگر بهرهمند میشوند. این فضا موجب تقویت روابط اجتماعی در روستا شده است. کتابخانه گاهی استادیوم کتابخوانان میشود، گاه سینما و بچهها ساعتها در کنار هم فیلم میبینند. گاهی هم صحنه تئاتر میشود.
برگزاری مستمر رویدادهای فرهنگی
ابویسان ادامه داد: این کتابخانه گاهی محلی برای برگزاری کارگاهها، سمینارها نشستها و برنامههای فرهنگی است که به ارتقای سطح فرهنگی و هنری جامعه کوچک روستا کمک میکند. از سویی برگزاری مستمر رویدادهای فرهنگی نظیر شبهای شعر، جلسات کتابخوانی یا نمایشگاههای کتاب، جشنها و دورهمیهای کتابخوانی به مناسبتهای مختلف که با استقبال بی نظیر مردم همراه است، نشاندهنده علاقه مردم این روستا به کتاب و فرهنگ را نشان میدهد.
وی افزود: این کتابخانه عمومی تابستان ۱۳۹۸ بهطور رسمی در فضای ۱۲۳ مترمربعی به بهرهبرداری رسید. هماینک اعضای فعال کتابخانه ۵۵۰ نفر و تعداد کتابهای آن به رقمی نزدیک به ۱۶ هزار جلد کتاب میرسد و دارای بخش کودک، نوجوان و مخزن اصلی است.
اهمیت کتاب و کتابخوانی در روستای ابویسان
مدیر این کتابخانه بیان کرد: اهمیت کتاب و کتابخوانی در روستای ابویسان از آنجایی شروع شد که اگر حمایتهای بیدریغ اهالی روستا و استقبالشان از راهاندازی مجدد کتابخانه نبود، شاید دوباره درش بسته میشد. دسترسی به منابع دیجیتال مقالات وجود اینترنت و دسترسی به منابع آنلاین در بین دانشجویان و دانش آموزان خارج از محدوده روستا که با هدف پویایی کتابخانه انجام میشود، نشان دهنده اهمیت کتابخوانی و توجه در بین مردم است.
کتابخانه ابویسان و ترویج فرهنگ مطالعه
وی افزود: در شرایط کنونیِ مهجوریت کتاب و کتابخوانی در جامعه، با تلاش متولیان این نهادِ فرهنگی گامهای مؤثری در راستای ترویج کتابخوانی و تعالی علم و فرهنگ این منطقه برداشته شده است.
ابویسان با اشاره به حمایت از نویسندگان محلی در این مرکز، گفت: ما نویسندگان محلی و اعضای فعال کتابخانه را برای انتشار آثارشان به شرکت در فستیوالهای مختلف تشویق میکنیم.
او با بیان اینکه والدین در این روستا مشوق کودکانشان به کتابخوانی هستند، اظهار کرد: تأثیر خانواده بر عادتهای خواندن فرزندان و همراهیشان در تشویق به کتابخوانی از سالهای قبل از دبستان نکته بسیار مهمی در علاقه کودکان به کتابخوانی است که خوشبختانه به واسطه این کتابخانه، والدین در این روستا همراهی بسیار خوبی با ما دارند.
تقویت فرهنگ مطالعه در جامعه روستایی
وی افزود: وجود کتابخانه در روستا باعث ترویج فرهنگ مطالعه در میان مردم شده و عادت به خواندن و یادگیری را در جامعه روستایی تقویت کرده است. کتابخانه شهدای ابویسان نقش کلیدی در توسعه فرهنگی، اجتماعی و آموزشی روستای ابویسان دارد و به عنوان یک نهاد مهم در ارتقای کیفیت زندگی ساکنان این منطقه عمل میکند.
این فعال فرهنگی با اشاره به دیگر فعالیتهای این کتابخانه گفت: برگزاری فعالیتهای فراوان در مناسبتهای مختلف، شامل برنامههای ویژه روز روستا و روز زبان مادری و فعالیتهای مرتبط با آن همچون پاکسازیِ روستا، پیادهروی کتاب و امانت کتاب به سایر مردم روستا از این اقدامات شاخص بوده است. همچنین اجرای نمایشی کارهای ویژ با کاروان حله، هفتخوان کتاب و برنامه عاشورایی، حضور در سایر روستاهای شهرستان و معرفی کتاب به کودکان و نوجوانان، کتابخوانی و اجرای نمایش برای آنها، بازی با کتاب و ترغیب به عضویت در کتابخانه و غنیسازی اوقات فراغت دیگر اقدامات مستمر در کتابخانه شهدای ابویسان بوده است.
ابویسان در این باره ادامه داد: دعوت از نویسندگانی چون جعفر توزندهجانی، محمد طلوعی، علیاصغر سیدآبادی، داوود امیریان، مژگان کلهر، آتوسا صالحی، لاله جعفری و زهرا موسوی، محمودآموزگار، سودابه فرضیپور، حامد اشتری، سمیه عالمی، جواد راهنما، مهدی کردفیروزجایی برای حضور در این مکان از دیگر فعالیتهای ما در سالهای اخیر بوده است.
وی افزود: ارتباط با نویسندگان، ناشران، مترجمان و فعالان حوزه کتاب همچنان هم استمرار دارد چنانکه از این طریق ۱۰۰۰ جلد کتاب به کتابخانه روستا اهدا شده است. همچنین ترغیب اعضای کتابخانه به شرکت در مسابقات فرهنگی در سطح ملی، استانی و شهرستانی افزایش یافته که نتیجه آن کسب مقامها و عنوانهای برتر در بخشهای مختلف بوده است. شرکت پرشور جوانان و نوجوانان منطقه در مسابقات و پویشهای مختلف دستاوردهای خوبی داشته است. به عنوان مثال در جشنواره داستان نویسی و کتابخوانی یک برگزیده کشوری داشتیم، همینطور در جشنواره هدهد سفید.
ابویسان بیان کرد: همکاری با آموزگاران مدارس روستا برای تقویت خوانش نوآموزان و دانش آموزان، برگزاری نشستهای متمادی تشکیل گروههای مردمی ترویج و ترغیب فرهنگ کتابخوانی و انعکاس فعالیتها و مشارکت دادن آنها در برنامهها و مسابقات مختلف فرهنگی و هنری و طرح سؤال و آزمونهای کوچک از معرفیهای کتاب و.. از دیگر فعالیتهای این کتابخانه در طول سال است.
نظر شما