به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مساله فلسطین و اشغال سرزمینهای آن توسط اسرائیل، یکی از پیچیدهترین و طولانیترین منازعات معاصر است که تبعات انسانی، سیاسی و بینالمللی گستردهای داشته است. پس از جنگ ۱۹۶۷، اسرائیل با تصرف کرانه باختری، نوار غزه و شرق بیتالمقدس، وارد مرحلهای شد که بسیاری آن را استعمار نوین میدانند. گرچه در ابتدا این پیروزی نظامی برای اسرائیل افتخارآمیز جلوه میکرد، اما بهزودی تبدیل به بحرانی عمیق شد که نه تنها فلسطینیها، بلکه آینده و مشروعیت بینالمللی خود اسرائیل را نیز تهدید کرد.
پس از جنگ ۱۹۶۷، بسیاری از تحلیلگران و حتی برخی چهرههای آگاه اسرائیلی هشدار دادند که تصرف سرزمینهای جدید ممکن است کشور را به دام یک اشغال طولانی و پرهزینه بکشاند. این هشدارها بیاساس نبود. روند شهرکسازی که در دهههای بعدی شدت یافت، با شیوههایی مشابه استعمار کلاسیک نظیر مصادره زمین، سرکوب مردم بومی و اعطای امتیازات قانونی به مهاجران همراه بود. در نتیجه، تصویر بینالمللی اسرائیل بهطور جدی خدشهدار شد.
توافق اسلو در سال ۱۹۹۳ امیدهایی برای صلح ایجاد کرد، اما مفاد آن مبهم بود و شهرکسازی متوقف نشد. فلسطینیها انتظار داشتند که اسرائیل به مرزهای پیش از ۱۹۶۷ بازگردد، اما نه تنها چنین نشد، بلکه توسعه شهرکها حتی پس از اسلو نیز ادامه یافت. در سال ۲۰۰۱، تنها در کرانه باختری، ۳۴ شهرک جدید ایجاد شد و تعداد شهرکنشینان از ۲۰۰ هزار نفر فراتر رفت.
پیشنهاد باراک در کمپدیوید ۲۰۰۰ مبنی بر عقبنشینی از بخشهایی از کرانه باختری، از سوی یاسر عرفات رد شد؛ امری که از نظر برخی اشتباه بود، اما با توجه به بدبینی فلسطینیها به نیت واقعی اسرائیل، قابل درک است. به دنبال شکست مذاکرات، خشونتها شدت گرفت. عملیاتهای انتحاری گروههای فلسطینی و پاسخهای سختگیرانهٔ اسرائیل، منطقه را در چرخهای از خشونت و بیثباتی گرفتار کرد.
سیاستهای سختگیرانه آریل شارون، نخستوزیر وقت اسرائیل، ابعاد جدیدی به بحران افزود. محاصره شهرها، تخریب خانهها، حمله به زیرساختها و حتی استفاده از مدارس و مکانهای مذهبی به عنوان پایگاه نظامی، واکنشهای گستردهای را برانگیخت. گزارشهایی مبنی بر نقض حقوق بشر، آزار غیرنظامیان و جلوگیری از امدادرسانی منتشر شد. بسیاری از نیروهای ذخیره ارتش اسرائیل از خدمت در سرزمینهای اشغالی امتناع کردند و خواستار خروج از این مناطق شدند.
در سطح جهانی نیز سیاستهای اسرائیل با انتقادات گسترده مواجه شد. حمایت بیقید و شرط دولت آمریکا، بهویژه در دوران ریاستجمهوری جورج بوش، نهتنها خشم کشورهای عربی را برانگیخت بلکه مانعی در مسیر تلاشهای دیپلماتیک برای حل بحران شد. کارشناسانی مانند هنری سیگمن تأکید کردهاند که اقدامات شارون نه در راستای مبارزه با تروریسم، بلکه در جهت تخریب روند صلح و تثبیت اشغالگری بوده است.
در نهایت، سیاستهای توسعهطلبانه و امنیتمحور اسرائیل نه تنها موجب رنج مردم فلسطین شده، بلکه امنیت و آینده خود اسرائیل را نیز به خطر انداخته است. تداوم این وضعیت بدون راهحلی عادلانه و واقعی، تنها به تعمیق بحران و افزایش نفرت و خشونت خواهد انجامید.
در سطوری از یکی این نامهها آمده است: «سلطه بر سه میلیون عرب فلسطینی در اراضی اشغالی ناگزیر ما را وادار به ارتکاب خشونتهای غیراخلاقی کرده است. تداوم این روند نه تنها نیازمند انکار مستمر بسیاری از حقوق اساسی فلسطینیهاست؛ بلکه مستلزم گامهای بیشتری است که اگر شرمآور نباشد حداقل غیراخلاقی هستند. با آنکه ما تعمداً قصد اقدامات شدید در راستای حفظ سلطه را نداریم به هر حال این اقدامات عواقب چنین وضعیتی هستند؛ به منظور ادامه سلطه مجبور خواهیم بود مجازاتهای جمعی را افزایش دهیم و این اغلب موجب اعمال بیرحمی نسبت به قربانیان بیگناه میشود. از جمله این اقدامات میتوان به محصور کردن میلیونها انسان در شهرها و شهرکها و روستاهایشان اشاره کرد. ما حقوق اولیهٔ این انسانها را نقض میکنیم؛ حقوقی نظیر حق اشتغال، تحصیل، تردد، آزادانه خرید مایحتاج اولیه، رأی، سفر برای مقاصد پزشکی و انتقال بیماران و زخمیها به مراکز پزشکی و غیره. اما دردناکتر آنکه ما باعث مرگ غیر نظامیان بیگناه میشویم. اگر چه این از عواقب هر درگیری خشونتآمیزی در سراسر دنیا در طول تاریخ است اما آنچه که در حال رخ دادن است، چیزی بیش از مرگ ناخواسته غیر نظامیان در حاشیه جنگ است. سلطه بر میلیونها انسان که از شما نفرت دارند مستلزم مرگ نوجوانان، زنان و سالخوردگان میباشد.......»
کتاب «یادداشتهای اعتراض، نامههایی از افسران ارتش رژیم صهیونیستی» حاوی ۳۷ نامه و یادداشت ترجمه شده از افسران ارتش رژیم صهیونیستی است. در هر یک از نامهها اعتراضهای این افسران نسبت به فجایع رژیم صهیونیستی در سرزمینهای اشغالی طی سالهای اولیه هزاره سوم میلادی مندرج است. این کتاب تلاش دارد با انعکاس صدای نظامیانی که از جنایات علیه فلسطینیان بیزارند، نشان دهد که مخالفت با سیاستهای اشغالگرانه تنها در بیرون از اسرائیل وجود ندارد، بلکه در درون ساختار آن نیز افرادی هستند که با شجاعت زبان به انتقاد گشودهاند. برخی از عنوانهای این نامهها عبارتاند از: «خیانت تاریخ، زمان اشغالگری، تداوم روند انحلال، سفری در بیت جلا، دشمن درون، بعد از جنین و.....». این کتاب که توسط امیرشهریار امینیان و پروانه سعادتمند ترجمه شده با شمارگان ۲۰۰ به بهای ۱۴۰ تومان در انتشارات خرسندی به چاپ رسیده است.
نظر شما