جمعه ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ - ۱۱:۵۸
حرکت ادبیات دفاع مقدس از تاریخ‌نگاری نظامی به اجتماعی

کارگاه آموزشی «تاریخ‌نگاری محلی دفاع مقدس» با محوریت نگاه ویژه به تاریخ‌نگاری اجتماعی در استان‌ها در نمایشگاه کتاب ۱۴۰۲برگزار شد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کارگاه آموزشی تاریخ‌نگاری محلی دفاع مقدس با حضور غلامرضا عزیزی رئیس پژوهشکده اسناد، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و محمد کرمی کارشناس در غرفه مجمع ناشران دفاع مقدس در نمایشگاه کتاب برگزار شد.
غلامرضا عزیزی در این نشست گفت: بیشتر کتاب‌های محور دفاع مقدس تاریخ نگاری نظامی است، که در آن به اهداف و دستاوردهای عملیات مختلف می‌پردازد، همچنین بعضی آثار به ابعاد سیاسی جنگ می‌پردازد، جنگ علاوه بر ابعاد سیاسی و نظامی، ابعاد اجتماعی و اقتصادی داشته است، که به این بخش‌ها نگاه اجمالی و کمی شده‌است.

وی افزود: تاثیر تعصب مردم کشور روی جنگ دیده نشده‌است، به همین دلیل سازمان اسناد تصمیم گرفت نقش هر استان را در دفاع مقدس مورد بررسی قرار دهد، اینکه هر استان در جنگ به چه روشی و با چه موضعی وارد جنگ شده‌است، یک نوع تاریخ‌نگاری از پایین انجام می‌شود، تاثیرات ماندگار جنگ بررسی می‌شود.

رئیس پژوهشکده اسناد، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اضافه کرد: تاثیر جنگ در بدنه مردم زندگی هم مورد بحث است، خاطره‌نویسی تاریخی از دفاع مقدس بخشی از کمبود این بحث را حل کرده است، خاطرات بسیجی‌ها و نظامیان دفاع مقدس در این بخش تاثیرگذار بوده‌است، همچنین دستگاه‌های نظامی کشور در سالیان اخیر برچسب محرمانگی را از روی اکثر اسناد دفاع مقدس برداشته است که مفید است.

عزیزی ادامه داد: خرد تاریخ نگاری در بحث تاریخ نگاری محلی از اهمیت بالایی برخودار است، به جای اینکه ببینیم در کل کشور و در نگاه کلان چه اتفاقی افتاده است تاثیر جنگ در نگاه‌های کوچک‌تر مورد بررسی قرار بگیرد، این بحث کمتر مدنظر بوده‌است، تاریخ محلی دفاع مقدس یک اثر تقویتی هویت ملی در بطن خود دارد.

وی تاکید کرد: تاریخ یک پل بین گذشته و آینده ما است، ایده تاریخ‌نگاری دفاع مقدس به صورت محلی با فرضیه عرق افراد به محل تولدشان است، این عرق باعث می‌شود آثار محلی دفاع مقدس از تأثیرگذاری بیشتری برخوردار شود، همچنین روزنامه‌های محلی یک روز نگاری بسیار خوب از اتفاقات یک منطقه است که می‌تواند در این امر کمک کننده باشد.

رئیس پژوهشکده اسناد، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تصریح کرد: بعد از بررسی استانی دفاع مقدس باید سراغ بررسی شهرها در دفاع مقدس برویم، همانطور که رهبر نیز تاکید کردند آثار دفاع مقدس ۱۰۰ برابر شود و در همین راستا گام بعدی بررسی نقش شهرهای مختلف در دفاع مقدس است. 

وی خاطر نشان کرد: علاقه قلبی افراد به دفاع مقدس که علاقه صحیح و دقیقی است نباید باعث غلو در بیان خاطرات شود، باید علمی بودن خاطرات حفظ شود.

نگاه مردم به دفاع مقدس در مرور زمان فرق کرده است
همچنین کرمی در این نشست اظهار کرد: بدون فهم درست تاریخی از شرایط حاکم بر دوران پیش از جنگ تحمیلی و حتی در دوران دفاع مقدس بر سپهر سیاسی کشور و فضای رقابتی قدرت‌های بزرگ با تحمیل جنگ بر دولت با هدف تغییر موازنه قدرت در منطقه غرب آسیا و دیگر ملاحظات و معذورات، تاکید و تکیه بر صلح فوری در آن مقطع زمانی امری سطحی‌نگرانه تلقی می‌شود.

وی افزود: دانستن تاریخ به ما نشان می‌دهد محدودیت کارها کدامند، اگر بدون فهم تاریخ از شرایط بحرانی در پیش از جنگ تحمیلی و خود دفاع مقدس و فضای قدرت در خاورمیانه اگر تاریخ را نمی‌دانستیم یک صلح با سطحی‌نگری انجام می‌دادیم که یک آفت جدی برای جامعه است.

کارشناس تاریخی گفت: تحقیقات تاریخی نشان می‌دهد 70درصد جوانان عراق نگاهشان به جنگ با نسل جنگ آن کشور متفاوت است و همین گناه در بین جوانان کشورمان هم دیده می‌شود. نویسنده خوب باید این تغییر را درک کرده و برای نسل فعلی کتاب بنویسد، در جامعه مدرن امروزی به تاریخ و پژوهش‌های تاریخی کمتر توجه می‌شود و این امر به خصوص در محور دفاع مقدس باید مورد توجه قرار بگیرد.

کریمی ادامه داد: مهم‌ترین اتفاق تاریخ معاصر کشور بعد از انقلاب هشت سال دفاع مقدس تمام مردم کشور در برابر رژیم بعثی عراق بود، دفاع مقدس یک گنج تمام‌ناشدنی است و هرچه به آن پرداخته شود کم و محدود است و باید بیش از پیش به آن توجه شود.

گفتنی‌است سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «آینده خواندنی‌ است» ۲۰ تا ۳۰ اردیبهشت‌ماه در مصلای امام خمینی‌(ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir برگزار می‌شود.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها