پنجشنبه ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ - ۱۳:۴۶
زندگی در شاهنامه به شکل زایایی جاری است

امیر الهامی، استاد زبان و ادبیات فارسی در نشست «خیام، فردوسی و جهان امروز ما» تأکید کرد که شاهنامه الکن و برشی ناقص از زندگی نیست و از آهنگر گرفته تا انسان‌های شیطان‌صفت همه در آن وجود دارند.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، امیر الهامی در این نشست که در نهمین روز برپایی نمایشگاه کتاب 1402 برگزار شد، با تأکید بر اینکه آثار ادبی از نوامیس فرهنگی هر جامعه‌ است و با مجسمه‌ها، نگارخانه‌ها و تندیس‌ها به صورت اساسی فرق دارد، عنوان کرد: آثار ادبی باید مدام در دسترس مخاطبان باشند. با این آثار جهان امروز را به طور کامل در مواجهه با این اندیشمندان امروز و حتی غربی توضیح می‌دهیم.

این استاد زبان و ادبیات فارسی یکی از ویژگی‌های شاهنامه را دایره وسیع واژگانی و زبانی آن عنوان کرد و افزود: این دایره وسیع، عمودهای متن شاهنامه فردوسی را برقرار کرده؛ شاعران از زمان رودکی تا به امروز کارآیی خودشان را حفظ کرده‌اند و در عرصه زبان کار می‌کنند تا یک گسست فرهنگی و زبانی به وجود نیاید. ما نیز باید واژه را از گذر تاریخی و هنری زنده نگاه داریم. اگر بخواهیم معادل‌های خوبی برای واژگان زبان‌های دیگر بیابیم شاهنامه یک منبع درجه یک است.

وی همچنین با تأکید بر اینکه باید از تفسیرهای غیراصولی از ابیات شاهنامه پرهیز شود، گفت: شاهنامه یک زندگی پویا و جاری است. شاهنامه الکن و برشی ناقص از زندگی نیست؛ از آهنگر گرفته تا انسان‌های شیطان‌صفت همه وجود دارند. زندگی در شاهنامه به شکل زایایی در حرکت است و برای پیدا کردن ابعاد نمادین با توجه به خود شاهنامه می‌توان به بسیاری از وجوه ناشناخته این اثر پی برد. مخاطب آگاه و خلاق این موارد را بیش از دیگران می‌بیند و به فرامتن دست می‌يابد. بنابراین تحلیل‌ها و تفسیرهای به‌جا از ابیات شاهنامه خواهد داشت.

الهامی همچنین با بیان اینکه عرصه داستان‌پردازی در شاهنامه را می توان با بهترین فیلمنامه‌های غربی مقایسه کرد، افزود: فردوسی هزاران سال پیش پیرنگ داستان‌های خودش را به نحو استادانه‌ای شکل داده و از نمادها، روایت‌ها، تمثیل‌ها، شخصیت‌ها، حماسه‌ها و تاریخ استفاده کرده است.

وی با بیان اینکه هر فرهنگ بر دو پایه زبان و مذهب استوار است، گفت: واژگان هر جامعه بخشی از فرهنگ همان جامعه است. به عنوان نمونه ما یک ملت تعارفی هستیم و این مسئله در شاهنامه وجود دارد و هویت فرهنگی را می‌توانیم از این متون کهن استخراج کنیم. مفاهیم بلند انسانی که در مناسبات جهانی امروز نیز ارزشمند است را در شاهنامه می‌بینیم.

الهامی تأکید کرد: هر زبانی یک زایایی و جانشینی خاص خودش را دارد و در این پویش، بسیاری از واژگان دست‌نخورده تا به امروز آمده است. عده‌ای تغییرمعنا داده و بسیاری از بین رفته‌اند.

سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی تخصصی کتاب تهران با شعار «آینده خواندنی است» از ۲۰ تا۳۰ اردیبهشت ماه در مصلای امام‌ خمینی(ره) و همزمان به‌ صورت مجازی در ketab.ir برگزار می‌شود.
 
 

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها