در ابتدای این مراسم، سیدعباس صالحی، مدیرموسسه اطلاعات به رسم میزبانی ضمن خیر مقدم به حاضران در جلسه در سخنانی ییاد حجتالاسلام دعایی، مدیر سابق موسسه اطلاعات را گرامی داشت و تاکید کرد: دعایی ارتباط دیرینی با مهدوی دامغانی داشت و درگذشت آنها نیز با فاصله 10 روز اتفاق افتاده است. آن دو از ستارگان بافضیلت ایران و جهان اسلام بودهاند.
صالحی با اشاره به اینکه یکی از برنامههای این مراسم رونمایی از آخرین کتاب مهدوی دامغانی به نام «گلشن معنا» شامل مجموعهای از مدایح معصومین (ع) است، افزود: مهدوی مقدمه این کتاب را 25 روز پیش از درگذشتش نوشت.
مهدوی دوگانههای زیادی را در خود جمع کرد
مدیر موسسه اطلاعات با تاکید بر اینکه مهدوی دوگانههای زیادی را در خود جمع کرده بود، عنوان کرد: تجمیع جامعیت و دوگانگی دشوار است. وی دوگانههای مختلف را در خود جمع داشت. هم مرد حوزه و نیز سرآمد دانشگاه بود که با این دو بال معنوی پرواز میکرد. از خانوادهای روحانی بود و پدرش از چهرههای بزرگ حوزه محسوب میشد. همچنین از محضر استادان بزرگ حوزه از جمله آیتالله مهدی آشتیانی و آیتالله خیابانی بهره گرفته بود و معاشران حوزوی بسیاری داشت. از سوی دیگر فضای دانشگاه زیستبوم علمی وی بود و در دانشگاه یک استاد و نیز دانشجویی واقعی بود.
وی همچنین تاکید کرد: مهدوی دامغانی اسلامیت و ایرانیت را در خود جمع کرده بود و به اسلام و تشیع و نیز فرهنگ و ادب فارسی عشق وافر داشت. تاکید میکرد که وقتی اسم ایران میآید درونش آتش میگیرد و همیشه خود را در ایران میداند. به هویت ایرانی نیز توجه بسیاری داشت و تلاشهای زیادی را برای حفظ زبان فارسی و التزام به سنتها و هنجارهای دینی انجام داد.
صالحی با بیان اینکه مهدوی دامغانی ارادت خاصی به امام رضا (ع) داشت، گفت: وی توانست در عین جهاندیدگی و تعمق در جانهای مدرن، تمسک دینی و شرعی را حتی در تقید به مستحبات حفظ میکرد.
در ادامه اکبری ایرانی، مدیرعامل موسسه میراث مکتوب نیز در سخنانی با بیان اینکه مهدوی دامغانی از نظر شخصیت ادبی و تسلط بر ادبیات فارسی و عرب مانند مرحوم فروزانفر و از لحاظ تسلط بر علوم دینی مانند علامه قزوینی بود، عنوان کرد: 30 سال معلمی وی در دانشگاه تهران و 30 سال در دانشگاه هاروارد از نکات برجسته در این شخصیت است. وی به دلیل تسلط عمیق بر زبان فارسی و عربی توانست صدها ادیب و اسلامشناس نخبه را در هاروارد تربیت و به دانشگاههای جهان هدیه کند.
این مراسم با قرائت پیام تسلیت آیت الله سیستانی به مناسبت درگذشت احمد مهدوی دامغانی توسط حجتالاسلام رضا مختاری، بنیانگذار موسسه کتابشناسی شیعه و سخنرانی مهدی محقق، نویسنده، ادیب، نسخهپژوه و پژوهشگر تاریخ ادامه یافت.
محقق با اشاره به ارتباط نسبی خود با مهدوی دامغانی بر دوستی و رفاقت عمیقشان تاکید کرد و گفت: هر دو بسیار علاقهمند به ادبیات فارسی و عرب بودیم و به خاطر دارم هر وقت وارد مدرسه سپهسالار میشد، با صدای بلند شعری عربی میخواند. هر دو این توفیق را پیدا کردیم تا در محضر مرحوم بدیعالزمانی کردستانی برخی از کتابها و اشعار شاعران عرب را بررسی کنیم.
عشق وافر مهدوی به اهل بیت(ع)
در این مراسم همچنین پیام تصویری سید حسین نصر، محقق ادبی و اسلامشناس مشهور پخش شد و در ادامه غلامعلی حداد عادل، رییس بنیاد دایرهالمعارف فارسی، رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و رییس بنیاد سعدی به سخنرانی کوتاهی در باب شخصیت علمی و ادبی مهدوی دامغانی پرداخت.
حدادعادل به سابقه آشنایی مستمر 30 ساله خود با مهدوی دامغانی اشاره کرد و گفت: اولین بار 30 سال پیش در سفر به آمریکا در جمع استادان زبان فارسی به خدمت وی رسیدم و این دوستی سبب شد که هر بار به آمریکا سفر میکنم به فیلادلفیا نیز بروم و با مهدوی ملاقات کنم. یک بار نیز در سال 88 از من دعوت شد که برای حضور در همایش شاعران عرب به کویت بروم که من پیشنهاد دادم مهدوی دامغانی به جای من دعوت شود. در نهایت هر دو دعوت شدیم. متاسفانه مهدوی دامغانی به پرواز نرسید ولی من تدارک دیدم تا در پروازی دیگر حتما در همایش حاضر شود که بسیار نیز برای کشور ما عزتآفرین شد و همه از تسلط وی بر ادبیات عرب شگفتزده شدند.
رییس بنیاد دایرهالمعارف فارسی بر عشق وافر مهدوی دامغانی به اهل بیت (ع) و خاندان عصمت تاکید کرد و افزود: وی علمش را در خدمت نشر معارف علوی صرف کرد و صاحب مقالهای در اثبات شیعه 12 امامی بودن فردوسی و نیز مقالهای در پاسخ به ابهاماتی درباره شهربانو، همسر امام حسین (ع) بود.
رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با اشاره به تسلط عمیق مهدوی دامغانی بر معارف اسلامی و نیز ادبیات فارسی و ادب عربی، عنوان کرد: وی در هر دو حوزه ادبیات عرب و فارسی تبحر زیادی داشت و نامههایش مانند مکتوبات مولانا ملمع و پرصنعت بود.
رییس بنیاد دایرهالمعارف فارسی همچنین بر مهربانی و تواضع عجیب مهدوی دامغانی تاکید کرد و گفت: وی فروتنانه و مهربان به راهنمایی و برطرف کردن ایرادهای دیگران اقدام میکرد و راهنمای من در ترجمه قرآن و نیز تالیف کتابهای «احوال دل گداخته» و «ترجمه دعای ابوحمزه ثمالی» بود. همچنین چهار مقاله از وی به نامهای «بلاغت»، «خضر»، «شهربانو» و «شرح اصول خمسه» در دانشنامه بنیاد دایرهالمعارف چاپ شده و عضو افتخاری فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود.
دیگر سخنران این مراسم، سید علی محمد سجادی، استاد دانشگاه و پژوهشگر ادبی بود که در سخنانی تاکید کرد: مهدوی در سن بازنشستگی صاحب کرسی در دانشگاه هاروارد شد ولی به این دانشگاه اعتبار خاصی بخشید. وی فصلالخطاب ادبیات عرب و فارسی و آشنا با ترجمه و ادبایت فرانسه بود. مهدوی اسلامشناسی دانشمند بود که با وجود روشنفکری بر میت نماز میخواند و بر منبر حسینی روضه میخواند و خود را فقیر فانی مینامید.
در این مراسم همچنین علی موسوی گرمارودی به قرائت یکی از اشعار خود در پاسخ به یک شعر ارسالی به وی از طرف مهدوی دامغانی پرداخت و پیام تصویری کارل ارنست، اسلامَشناس برجسته نیز پخش شد.
مهدوی ادبیات را عامل وحدت تمدنی میدانست
در ادامه، محمدعلی آذرشب، استاد زبان و ادبیات عرب دانشگاه تهران و رایزن فرهنگی سابق ایران در سوریه در سخنانی با بیان اینکه مهدوی نگاهی قومی به ادبیات فارسی و عربی نداشت، تاکید کرد: مهدوی تلاش میکرد نشان دهد تشیع را نباید مذهبی در مقابل مذاهب دیگر دانست بلکه یک تمدن مکتبساز است و نباید به ادبیات فارسی و عربی نگاه قومی داشته باشیم؛ چراکه ادبیات میتواند عامل وحدت در حوزه تمدنی جهان اسلام باشد.
تواضع عجیب مهدوی دامغانی
در این مراسم همچنین حجتالاسلام رضا مختاری، بنیانگذار موسسه کتابشناسی شیعه با ذکر خاطراتی بر تواضع شدید علمی و رفتاری مهدوی دامغانی تاکید کرد.
پایان بخش این مراسم، پخش پیام تصویری فریده مهدوی، دختر استاد مهدوی دامغانی به همایش، ذکر خاطراتی از حجتالاسلام علی مهدوی دامغانی، برادرزاده استاد و رونمایی از کتاب «گلشن معنا» آخرین اثر وی بود.
مهدوی این کتاب را به آیتالله العظمی سیدعلی سیستانی، مرجع تقلید شیعیان تقدیم کرده و شامل مجموعهای از مدایح معصومین (ع) است. این کتاب اخیرا در 168 صفحه توسط انتشارات اطلاعات منتشر شده است.
نظر شما