به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، بسیاری از آیین‌های رمضان در گذر تاریخ به فراموشی رفته است اما برخی ازآن نظیر پروارکشان، شوخوانی، کیسه مراد و حنابندان هنوز با رمضان سمنان همراه بوده و جلوه خاصی به این ماه معنوی بخشیده است. مردم استان سمنان هرساله براساس اعتقادهای مذهبی با آیین‌های ویژه سنتی ماه رمضان که از عزیزترین ماه‌ها و ماه عبادت و نزول قرآن است را با شکوه هرچه تمامتر برگزار می‌کنند.

آیین‌ها و آداب و رسوم ماه مبارک رمضان ریشه در فرهنگ اصیل مردم سمنان دارد که به واسطه قدمت آن از قداست ویژه‌ای برخوردار است. مردم استان از اواسط ماه شعبان و با نزدیک شدن ماه پر برکت رمضان، با برگزاری آداب و رسوم و سنت‌های دیرینه‌ به پیشوازی این ماه پر فیض و برکت می‌روند. شو خوانی، دوخت کیسه مراد، حنابندان، سخرخوانی، به صدا درآوردن درب خانه‌ها برای دریافت آش و شیربرنج و طبخ غذاهای محلی از جمله آیین‌ها و آداب ‌و رسومی است که هرسال با ربنایی تازه در استان سمنان مجال تکرار می‌یابند.

آیین دوخت کیسه مراد در ماه رمضان شهرستان شاهرود برگزار می‌شود که مختص زنان و دختران است. این آیین بیش از 300 سال قدمت دارد و هر ساله در دهه آخر ماه مبارک رمضان انجام می‌شود به این طریق که زنان و دختران بین 2 نماز ظهر و عصر روز 27 ماه رمضان کیسه‌ای کوچک دوخته و سکه یا پولی درون برای برآورده شدن حاجات خود می‌اندازند و تا سال آینده نزد خود نگه می‌دارند.

این آیین به طور معمول در مسجد جامع و برخی دیگر از مساجد قدیمی این شهر و همزمان با قصاص ابن ملجم مرادی انجام می‌شود. کسانی هم که در سال‌های قبل با دوختن کیسه مراد به آرزوهای خود رسیده‌اند، مقدار نخ و سوزن با خود به مسجد می‌آورند و برخی مبلغی پول به نیت تشرف به اماکن متبرکه بین دیگر زنان حاضر در مسجد تقسیم می‌کنند. اگر بانویی امکان حضور در مسجد را نداشته باشد، دوخت کیسه مراد را به دیگر نمازگزاران می‌سپارد تا از سوی او این آیین را بجا آورند. این رسم در دامغان هم انجام می‌شود زنان پس از دوختن کیسه مراد دو رکعت نماز حاجت هم می‌خوانند.

حنا بستن و خضاب کردن یکی دیگر از آیین‌های ماه رمضان در شاهرود است، مردم اعتقاد دارند کسی که دست خضاب بسته را به سوی درگاه خداوند دراز کند بی بهره نخواهد بود. شبیه این آیین در شهر مجن برگزار می‌شود، گروهی از زنان این شهر با اجتماع در منزل یکی از اهالی محل با سردادن صلوات، کف دست، انگشتان پا و دست و برخی حتی سر خود را حنا می‌مالند.

اهالی روستای عشقوان در منطقه خوارتوران بیارجمند شاهرود مراسم شب خوانی را چووشی (چاوشی) می‌گویند. مردم از ساعتی مانده به اذان صبح روی بام خانه‌ها و مساجد رفته و با صدای دل‌نشین شو خوانی یا سحر خوانی، مردم را بیدار می‌کنند. البته در شهرها، شوخوان ها، با نواختن طبل و شیپور، شو خوانی خود را تکمیل می‌کردند و از ابیات و اشعار کهن و مذهبی برای بیدار کردن مردم بهره می‌بردند که این آیین اکنون خیلی کم زنگ شده است.

برنامه هرشب یک مسجد از دیگر آیین‌های میامی است که از چند سال پیش اجرا می‌شود، براساس این آیین مردم هر شب در یکی از مساجد شهر اجتماع کرده و جزء خوانی قرآن و دعاهای مربوط را می‌خوانند.

برخی از زنان در شب‌های احیا ظرف آبی که حاوی زعفران است با خود به مسجد می‌آورند وبا خواندن هر بند از دعای جوشن کبیر درون آب فوت می‌کنند و در آخر به عنوان تبرک به منزل می‌برند. این یکی از رسوم ویژه ماه رمضان در میامی است که صرف آن همراه با خانواده و یا توزیع آن در بین افراد به‌خصوص در نخستین افطار ماه میهمانی خداست.

از جمله رسوم ویژه سمنان در ماه مهمانی خدا، غبار روبی مساجد، خرد کردن سنگ نمک، شکستن قند، خرد کردن آجر برای مهیا ساختن پودر شستشوی ظروف، خشک‌کردن بادمجان و سبزی برای تهیه غذاست. بیشتر مردم سمنان پیش از ماه مبارک رمضان گوسفند ذبح می‌کردند تا از گوشت آن در این ماه استفاده کنند همچنین طبخ نان خانگی، شیره انگور و نگهداری آن در خمره ازجمله آداب پیش از ماه رمضان در سمنان بود.

زنان سمنانی، وظایفی چون غبارروبی مساجد، کمک به آماده ساختن مساجد برای پذیرایی از مردم، خرد کردن سنگ نمک با وسیله‌ای به نام هرنه، کوبیدن برنج‌های نیم دانه و تهیه گندم پوست‌کرده برای تهیه بلغور و آرد را بر عهده داشتند و از پودر آجر و گیاهانی مانند بیخ و اشنان برای شستن سماور، ظروف مسی و معمولی استفاده می‌کردند. یکی از رسوم کهن مردم سمنان در ماه رمضان خواندن اشعاری برای اطلاع‌رسانی از امساک همشهریان در هنگام نماز صبح است.

 آیین سفیدکردن دیوارخانه‌ها به عنوان رویدادی که رنگ و بوی ماه رمضان دارد که در برخی از روستاهای استان مانند میقان، ابرسِج، کلاته خیج، و شهرهای مُجِن و مهدی شهر، تا گذشته‌ای نه چندان دور، دیوارها را برای ماه مبارک رمضان با خاک‌های مخصوص سفید می‌کردند.

پروارکُشان یعنی کشتن گوسفند و بره پرواری یکی دیگر از آیین هایی است که هنوز هم در برخی از روستاهای استان از جمله سطوه، خارتوران و دروار در ماه رمضان برای تهیه انواع غذاها رایج است.