رایزان فرهنگی ایران در نشستی اعلام کردند:
جنگ، اشغالگری آمریکا و داعش؛ موانع پیشرفت نشر در عراق/ روابط فرهنگی ایران با تایلند سابقه 400 ساله دارد/ علاقه مردم اندونزی به آثار ایرانی
به گفته رایزن فرهنگی ایران در عراق با افزایش امنیت در شهرهای عراق امکان شرکت در نمایشگاه کتاب این کشور و افزایش فعالیتهای فرهنگی ایران در آن مهیا شدهاست. رایزان فرهنگی ایران در تایلند و اندونزی نیز از ظرفیتهای ترجمه و چاپ کتابهای ایرانی در این کشورها گفتند.
حجت الاسلام والمسلمین اباذری، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در این نشست، با اعلام اینکه کتاب در عراق پدیدهای تاریخی و ارزشمند است، سخنان خود را آغاز کرد و گفت: یک ضربالمثل قدیمی در عراق وجود دارد که میگوید «کتاب در مصر نوشته، در لبنان چاپ و در عراق خوانده میشود». عراقیها مردمی اهل مطالعه هستند، اما متاسفانه جنگها و اشغالگری امریکا و داعش باعث شد که بسترهای فرهنگیِ عراق، بهخوبی برای دنیا معرفی نشود. در شهر بغداد بسیار کتاب خوانده میشود و مترجمهای خوبی در این شهر زندگی میکنند.
به گفته اباذری نشر و ناشر به دلیل جنگها و نبود امنیت در عراق نتوانستند به عنوان صنعت تجاری فعالیت و خود را معرفی کنند. او ادامه داد: با بالا رفتن امنیت، ناشران عراقی وارد عرصههای مختلفی شدند و کتابهای خوبی چاپ کردند. در نمایشگاههای کتاب چهار شهر عراق، از جمله بغداد، اربیل، کربلا و نجف اشرف شرکت میکنیم. اکثر کتابهای ارائه شده در نمایشگاههای کتاب عراق در حوزه مسائل دینی نشر و بازاریابی میشود.
نشریههای علمی پل علمی ارتباط میان نجف و قم هستند
رایزن فرهنگی ایران در عراق با اشاره به فعالیتهای انجام شده برای معرفی صنعت گردشگری ایران در عراق به وسیله کتاب، ادامه داد: در نمایشگاه بصره کتابهایی در حوزه گردشگری ارائه شد. همچنین همانطور که آثاری را از فارسی به عربی ترجمه میکنیم، باید بتوانیم آثاری را از عربی به فارسی ترجمه کنیم. کتاب «منابع و آثار سیاسی اسلام» نوشته مرحوم علامهباقر شریف القرشی که 55 سال پیش کتاب «نظام سیاسی اسلام» را نوشتند، به فارسی ترجمه نشدهبود که در رایزنی فرهنگی ایران ترجمه کردیم.
اباذری با اشاره به اینکه رابطه نشر ایران و عراق دولتی نیست بلکه حوزوی است، افزود: برای مبادله کتابها در دو مجموعه اقداماتی انجام میدهیم، پل علمی ارتباط میان نجف و قم، دو نشریه الحوزه و الهدی است.
به گفته او وزارت فرهنگ عراق پیشنهادی را به رایزنی فرهنگی عراق ارائه دادهاست، بر این اساس که این وزارتخانه در نظر دارد 100 کتاب را پیرامون موضوع عراق از زبانهای مختلف دنیا به عربی ترجمه کنند. رایزن فرهنگی ایران در عراق بیان کرد: مسئولان وزارت فرهنگ عراق از مسئولان رایزنی فرهنگی ایران در عراق خواستند تا کتابهای فارسی در این حوزه را به آنها معرفی کنیم. امید که بتوانیم در بحث نشر، کتاب و بحثهای مختلف اقدامات ایران را توسعه بدهیم.
روابط فرهنگی ایران با تایلند سابقه 400 ساله دارد
سخنران بعدی این نشست، مهدی حسنخانی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در تایلند بود. او با بیان اینکه 400 کتاب از فارسی به تای ترجمه شدهاست، گفت: ناشران بومی تایلند در این حوزه فعال هستند اما طبیعتا بیشترین آمار را رایزنی فرهنگی نسبت به دیگر مراکز دارد. انتخاب مجموعه کتبی که ترجمه و منتشر کردیم، براساس ذائقه مخاطب اعم از کتابخوان حرفهای و مقطعی بود.
او با اشاره به فعالیتهایی در دانشگاه تحت عنوان «کارگاههای آموزشی ایرانشناسی» انجام میشود، ادامه داد: علیرغم حجم بالای آثار ارائه شده در حوزه ایران و اسلام، متوجه شدیم که حجم بالایی از کتاب در حوزه ایران و اسلام شناسی باقیماندهاست، زیرا سابقه رفت و آمد ایرانیان و روابط فرهنگی با تایلند سابقه 400 ساله دارد.
رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در تایلند ادامه داد: شیخ احمد قمی بنیانگذار نظام شیعه و دفتر شیخ الاسلام را در تایلند راهاندازی کرد. مسلمانان و شیعیان در این کشور در اقلیت هستند. حضور و آثار تجار ایرانی در برخی شهرهای تایلند مشهود است، این درحالی است که وقتی در دانشگاه قرار است درباره ایرانشناسی تدریس بشود، با خلأ مواجه بودیم. در همین راستا کتاب «ایرانشناسی» نوشته حمدرضا سعیدی که مجوز آن را از تاپ دریافت کردیم از ارزش بالایی برخوردار است.
حسنخانی با اشاره به اینکه در تایلند روند کتابخوانی سنتی وضعیت خوبی ندارد و بیشتر اقلیت کتابخوان حرفهای در این حوزه فعال هستند، بیان کرد: متوجه شدیم علاوه بر نشر باید فعالیتهایی با عنوان «معین» انجام بدهیم. در نظر داریم به وسیله معرفی کتاب و ارائه آنها در فضای مجازی بتوانیم نیاز دانشجویان را به کتاب و کتابخوانی رفع کنیم و گستره بیشتری از افراد را در این حوزه پوشش بدهیم.
او با اشاره به اینکه برخی از فعالیتهای میدانی رایزنی فرهنگی با محدودیتهایی مواجه شدهاست، افزود: با ناشران دیجیتال مطرح وارد مذاکره شدیم و اینگونه کتاب را در درسترس مخاطبان گذاشتیم. این روش مورد استقبال قرارگرفت. هرچند کتاب الکترونیک برای خواننده سنتی، لذت لمس و ارتباط با فیزیک کتاب را تامین نمیکند.
به گفته رایزن فرهنگی ایران در تایلند، فعالیت ترجمه و نشر در تایلند سابقه طولانی دارد و در سطح ملی و بینالمللی فعال است. سال گذشته به دلیل همهگیری بیماری کووید19 نمایشگاه کتاب بانکوک برگزار نشد، این نمایشگاه اگر در سال آینده برگزار بشود، ایران در آن شرکت خواهدکرد.
حسنخانی درباره کتابهایی که در آینده چاپ و منتشر خواهند کرد، توضیح داد: کتابی در مورد هنر اسلامی ایران تحت عنوان «هنرهای اصیل» در حال آمادهشدن برای چاپ است. جلد یک کتاب ایرانشناسی آقای سعیدی منتشر شدهاست و جلد دوم آن در مراحل پایانی چاپ قراردارد.
کتاب مظهر فرهنگ وادب هر کشور است
دیگر سخنران این نشست مهرداد رخشنده، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اندونزی بود. او با اعلام اینکه کتاب مظهر فرهنگ وادب هر کشور است، گفت: صنعت کتاب از موارد ماندگار است و در کمدها و کتابخانههای هر کشور باقی میماند و میتوان همیشه به آن رجوع کرد. چند سالی است که سازمان فرهنگ ارتباطات اسلامی علاوه بر طرح تاپ، کتاب را در مراکز کتابخانهها و دانشگاهها بسیار سریعتر از گذشته انتشار میدهند.
به گفته او بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مردم اندونزی توجه ویژهای را به نظریههای متفکران ایرانی داشتند.
رخشنده ادامه داد: مردم اندونزی با علاقه به ایران و افکار مرتضی مطهری، سیدمحمدحسین طباطبایی و آیتالله خمینی (ره) با چاپ کتاب اندیشمندان ایرانی آشنا بودند. تا کنون بیش از 20 هزار کتاب با موضوعات مختلف در اندونزی به چاپ رسیدهاست. این کتابها بیشتر در حوزه فلسفه و تاریخ بوده و کمتر به قانون اساسی ایران توجه شدهاست. کتاب «نظام سیاسی ایران» از عباس منوچهری ساختار سیاسی جمهوری اسلامی ایران را بیان کردهاست. با توجه به خلا درباره حقوق بشر ایران، انتشار این کتاب در این حوزه توانست خلا موجود را پوشش بدهد.
او افزود: هنوز به رمانهای ایرانی توجه نشدهاست، در نظر داریم در نشستهای پیش رو از کتابهای ایرانی در حوزه رمان رونمایی کنیم. متوسط زمان مطالعه مردم اندونزی در روز 30 تا 59 دقیقه و در سه تا چهار مرحله از روز است.
رایزنهای فرهنگی در ایام کرونا اقدامات مناسبی داشتند
محمدرضا جعفری، کارشناس مطالعات و برنامهریزی مرکز ساماندهی ترجمه و نشر دیگر سخنران این نشست بود، او با اشاره به تلاش با برای تعامل با ناشران خارجی گفت: موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران همکاری خوبی با ما داشتند. از طریق برگزاری نمایشگاههای کتاب و حضور در نمایشگاههای بینالمللی در این زمینه کمک کردهاست.
او با اشاره به همهگیری بیماری کووید 19 و تاثیر آن بر اقدامات رایزنهای فرهنگی، ادامه داد: رایزنهای فرهنگی ایران با توجه به بحث شیوع ویروس کرونا به جد تلاش میکنند و منتظر آثار جدید هستیم که ترجمه و منتشر خواهدشد. لازم میدانم تقاضایی از نهادهای فعال به ویژه ناشران داخلی داشتهباشم تا در این حوزه با هم همراه بشویم و همکاری موثری داشته باشیم.
نظر شما