محمود دولتآبادی در اختتامیه دومین دوره جایزه احمد محمود مطرح کرد:
نویسندگی به تعبیر آنچه که در محمود دیدم، هست؛ آدمیت
محمود دولتآبادی در اختتامیه دومین دوره جایزه ادبی احمد محمود خود را یکی از اعضا خانواده محمود خواند و گفت: من خودم را از خانواده محمود میدانم. آنچه محمود داشت آدمیت خاصی بود که مختص خودش بود. نویسندگی فقط فوتوفن نوشتن نیست، نویسندگی به تعبیر آنچه که در محمود دیدم، هست؛ آدمیت.
در ابتدای مراسم مهدی یزدانیخرم، دبیر دومین دوره این جایزه گزارشی از نحوه داوری این جایزه و آمار تقریبی آثار بررسی شده ارائه کرد و گفت: این جایزه میتواند سالهای سال تداوم داشته باشد و همانطور که در مصاحبه خود با ایبنا گفتهام هدفش کشف استعدادهای جوان نیست. امسال هم بخشی تحت عنوان مدال افتخار محمود اضافه شده که برنده آن به انتخاب هیئت موسس جایزه احمد محمود است.
مهدی یزدانیخرم
نویسنده«سرخ سفید» در انتها از خبرنگاران رسانههای مختلف که در پوشش خبری این جایزه همکاری صمیمانهای از خود نشان دادند تشکر کرد.
سخنران بعدی مراسم صالح رامسری مدیر انتشارات معین بود که به ذکر خاطراتی از چاپ آثار احمد محمود پرداخت و گفت: رمان «مدار صفر درجه» اولین و تنها کتابی بود که امتیاز چاپ آن را گرفتم و آخرینش هم «درخت انجیر معابد». البته تنها برای یک کتاب امتیاز و حق چاپ و قرارداد دارم. احمد محمود اقیانوسی در دل صدف بود و من از آن زمان که در جواب خبرنگار بیبیسی گفت؛ «بله سانسور وجود دارد، مشکل هم وجود دارد اما مسائلی خانوادگی است و اینها را خودمان حل میکنیم» فهمیدم که او آدم غوغاسالاری نیست. او آدم بزرگی بود و بیمهریهایی نظیر جایزه بیست سال ادبیات داستانی نتوانست «مدار صفردرجه» را به مدار بیدرجه تبدیل کند. اکنون چهل سالگی انقلاب است و فرزندان محمود جایزهای به نام محمود ساختهاند. جایزهای برای اقیانوسی در دل صدف.
صالح رامسری
در این اختتامیه خاطره جالبی از برادر کوچکتر احمد محمود به نام محمود شد و دلیل انتخاب نام خانوادگی محمود به جای اعطا نیز علاقه احمد محمود به این برادر ذکر شد. محمود اعطا شش سال از احمد کوچکتر است و در اهواز به تدریس اشتغال دارد و همچنین پیوندی ناگسستنی با شعر و ادبیات.
اجرای این مراسم به عهده کامران محمدی،داستاننویس و دبیر پیشین جایزه بود. محمدی در ادامه مراسم از محمود دولتآبادی برای اهدا نشان و مدال افتخار محمود دعوت به عمل آورد و نویسنده «طریق بسملشدن» این نشان را به لیلی گلستان اهدا کرد و گفت: درک گلستان از احمد محمود بهجا و بههنگام بود و من این درک را میستایم.
همچنین لیلی گلستان درباره حس و حال خود از دریافت چنین مدالی عنوان کرد: من این مدال را تا ابد به خود میچسبانم.
لیلی گلستان
سپس فیلم کوتاهی از گفتوگوی مهدی یزدانیخرم و بابک اعطا پخش شد. این گفتوگو در منزل احمد محمود انجام شده و بابک اعطا در این گفتوگوی تصویری به ذکر خاطراتی از پدر خود پرداخته بود.
در ادامه سارک اعطا دلنوشتهای از خاطرات کودکی خود با پدر خواند و سپس صحنه اجرا تاریک شد و سجاد افشاریان برای اجرای قطعهای نمایشی به روی سن آمد. افشاریان بخشهایی از آثار محمود را در کنار هم به صورت مونتاژ اجرا کرد.
سجاد افشاریان
همچنین در این مراسم محبوبه یزدانی،طراح مدال محمود، از ابتدای مراسم آغاز به خلق طرحی از چهره محمود کرد که در پایان مراسم از آن رونمایی شد. در ادامه مراسم و پس از اجرای سجاد افشاریان کلیپ معرفی داوران بخش داستان کوتاه پخش شد.
محبوبه یزدانی
سپس محمد طلوعی، داستاننویس به نمایندگی از دیگر اعضا هیئت داوران این بخش متشکل از بهناز علیپورگسکری و رضا زنگیآبادی بیانیه هیئت داوران را خواند. در این بیانیه آمده است:
«با احترام به داستان کوتاه، این بزرگ کوچک، که باور عمیق به جوهر کلمه، ماهیت داستان، و ارزش کلام، عامل قدرت و جاودانگی اوست؛ آن را قلمرو وقار و زیبایی و کمال میشناسیم. و با امیدواری به سرفرازی داستان کوتاه در سرزمینمان، یک اثر از میان پنج اثر راه یافته به مرحله نهایی را به دلایل زیر شایسته مقام اول اعلام میکنیم:
- استفاده شایسته از عامل زبان به مثابه جوهر داستان، و بهرهمندی از ظرفیتهای زبان فارسی در انتقال مفاهیم و کیفیت پرداخت.
- خلق سوژههای تازه با بهرهگیری از تکنیکها و شیوههای پرداخت ویژه و عناصر بومی و بینافرهنگی.
- آفرینش شخصیتهای زنده و ملموس، با نقبزدن در لایههای درونی اشخاص داستان، در جهت گسترش طرحها، کنشها و انتقال مضامین داستانی.
- استفاده از نشانهها و موتیفهای هدفمند، و طنز تلخ در لایهمندکردن داستانها و عمق بخشیدن به واقعیتهای اجتماعی و انسانی.
- کالبدشکافی فجایع جنگ و بیان ناگفتههایی از آن با نمایش چهره آدمها و شهرهای زخم خورده.
- استفاده هوشمندانه از بینامتنیت و درخواست تشریک مساعی خواننده با متن.
- نگرش انسانی و فارغ از جنسیتگرایی ، و نگاه مهربان به طبیعت و مظاهر آن.»
برنده این بخش را لیلی گلستان اعلام کرد و صمد طاهری برای مجموعه داستان «زخم شیر» برنده یک میلیون تومان، لوح تقدیر و تندیس احمد محمود شد. این نویسنده جنوبی حسوحال خود را از دریافت چنین جایزهای اینگونه عنوان کرد: من از نوجوانی آثار محمود را میخواندم و به طور قطع میتوانم بگویم نوشتههای او بر من تاثیر داشت و این جایزه مایه افتخار من است.
لیلی گلستان و صمد طاهری
در ادامه کلیپ داوران بخش رمان متشکل از محمد حسینی، کامران سپهران و امیر نصری پخش شد و محمد حسینی به نمایندگی از هیئت داوران بیانیه این بخش را خواند. در این بیانیه آمده است:
«با گرامیداشت یاد احمد محمود، نویسنده برجسته معاصر که شرافت و پایبندی به پاکی در نوشتن و زندگی از بارزترین ویژگیهای شخصیت و آثار درخشان اوست؛ هیئت داوران دوره دوم جایزه ادبی احمد محمود با مطالعه ده اثر گذر کرده از مرحله نظرسنجی پنج رمان را به عنوان نامزد نهایی این بخش معرفی کرد و پس از بحث و بررسی از میان این پنج اثر به دلیل بازآفرینی داستانی پرتوفیق از تلاطمهای منطقهای همراه با شخصیتپردازی تاثیرگذار رمان برگزیده خود را معرفی مینماید.
هیئت داوران با توجه به زبان پاکیزه فضاسازی در خورتحسین، روایت مردمان کنارنهادهشده و خلق اثری خوشخوان و گیرا، روایتی هزارویکشبوار در عین مدرن بودن و توجه به سنت قصهگویی که توصیه و ویژگی بارز احمد محمود است، رمان برگزیده خود را خود معرفی مینماید.»
پیمان اسماعیلی و امیر خداوردی
در این بخش هیئت داوران رمان «آلوت» را شایسته تقدیر معرفی کردند و پیمان اسماعیلی که سال قبل برگزیده بخش مجموعه داستان بود این جایزه را به امیر خداوردی تقدیم کرد.
رضا جولایی برگزیده بخش رمان اولین دوره این جایزه، تندیس احمد محمود و یک میلیون تومان به همراه لوح تقدیر را به کیهان خانجانی برای رمان «بند محکومین» اهدا کرد و گفت: اتفاقا من این رمان راخواندهام و به نویسندهاش برای نگارش آن تبریک و خسته نباشید میگویم.
خانجانی از رنجهای چاپ کتاب بعد از 13 سال و حمایتهای نصرت رحمانی در رشت گفت و عنوان کرد: از همه همکارانم تشکر میکنم بویژه استاد و همسایهام نصرت رحمانی در رشت. زمانی که چیزی مینوشتم برای خواندن به او میدادم. او همیشه به من میگفت نثر انشایی داری. او یک روز کتاب «عبهر العاشقین» و کتاب «همسایهها» از احمد محمود را به من داد. همیشه به این فکر میکردم که این دو متن چه سنخیتی با یکدیگر دارند و او با لهجه خاص خود گفت باید از این به آن برسی؛ یعنی از کتاب «عبهر العاشقین» تا «همسایهها».
رضا جولایی و کیهان خانجانی
این نویسنده در ادامه سخنان خود گفت: ما ادامه آنانی هستیم که همیشه میگفتند ما نویسندهایم.
در انتهای مراسم کامران محمدی از خانواده احمد محمود،لیلی گلستان و محمود دولتآبادی برای گرفتن عکسی به یادگار در کنار برگزیدگان این جایزه دعوت کرد. محمود دولتآبادی در میانه گرفتن این عکس میکروفن را از مجری گرفت و گفت:
« این را بگویم که من خودم را از خانواده محمود میدانم. آنچه محمود داشت آدمیت خاصی بود که مختص خودش بود. نویسندگی فقط فوتوفن نوشتن نیست، نویسندگی به تعبیر آنچه که در محمود دیدم، هست؛ آدمیت.»
سیامک، سعیده، سارک و بابک اعطا (فرزندان احمد محمود)
گفتنی است؛در این مراسم محمود دولتآبادی، رضا جولایی، لیلی گلستان، سجاد افشاریان، اسدالله امرایی، محمدرضا صفدری، ابراهیم دمشناس، پیمان اسماعیلی، مریم حسینیان، فرزاد فربد، فرزاد کریمی، کاوه فولادینسب، عطیه عطارزاده، احسان نصرتی، حافظ خیاوی، احمد حسنزاده، آرش صادقبیگی، سینا دادخواه، مائده مرتضوی، عالیه عطایی،مصطفی علیزاده، رضا فکری، آزاده حسینی و ... شرکت داشتند.
نظرات