به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) آئین اختتامیه چهارمین دوره کتاب‌سال اعضای هیات علمی دانشگاههای سراسر کشور ویژه علوم انسانی جشنواره نشان دهخدا عصر امروز سه‌شنبه (29آبان‌ماه) با حضور احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر، اسماعیل منصوری لاریجانی، عضو هیات علمی دانشگاه امام حسین، نیکنام حسینی‌پور، مدیرعامل موسسه خانه‌کتاب، مهدی محسنیان راد و جمع کثیری از اساتید و علاقه‌مندان حوزه علوم انسانی در سالن جابربن حیان دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد.
احمد مسجدجامعی در این مراسم با بیان اینکه جشنواره نشان دهخدا طی زمان کوتاهی جای خود را پیدا کرده است و توانسته به عنوان یک جایزه تاثیرگذار مطرح باشد گفت: البته آماری که از سوی دبیرخانه این جشنواره اعلام شده قابل تامل است بدین معنی که در سال گذشته حدود هزار کتاب در حوزه علوم انسانی منتشر شده که 13 اثر آن منتخب و شایسته تقدیر شناخته شده است. بنابر آمارهای موسسه خانه‌کتاب بیش از 80هزار عنوان کتاب منتشر شده که با نگاهی به آن می‌توان دریافت که یک اثر به مرحله داوری این جشنواره راه پیدا کرده است.
وی ادامه داد: همچنین براساس گزارش‌های این دوره از جشنواره نشان دهخدا در رشته حقوق هیچ‌کتابی حائز رتبه شناخته نشده است در حالی که حقوق رشته متفاوتی است و نخستین انتشارات دانشگاهی ما نیز در این زمینه شکل گرفته است. از سوی دیگر این رشته سابقه طولانی دارد و اساتید بزرگی مانند مرحوم کاتوزیان در آن وجود داشته که هم‌اکنون هم کتاب‌هایش پرفروش است با این وجود در این رشته اثری منتخب و شایسته تقدیر شناخته نشده است.
این عضو شورای شهر با تحلیل این وضعیت ادامه داد: این آمار نشان می‌دهد که ما گرفتار آمار و کمیت‌زدگی شده‌ایم. ما در حوزه نشر حدود 15هزار ناشر داریم که یک دهم آن‌ها فعال هستند بدین معنی که در 5 سال گذشته 5 کتاب عرضه کرده‌اند.
مسجدجامعی با تاکید بر دسترسی آسان کتاب گفت: ما در این حوزه نتوانسته‌ایم چندان موفق باشیم. در حوزه خبرگزاری‌های تخصصی نیز ما 27 خبرگزاری داریم که امروز هم چهاردهمین سال تاسیس خبرگزاری کتاب ایران را جشن گرفته‌ایم. تعداد خبرگزاری اتحادیه اروپا در این زمینه از ما بیشتر است اما شما می‌بینید که ترکیه با دارا بودن دو خبرگزاری توانسته ماجرای خاشقجی را در جهان اداره کند. حال باید ببینیم که ما با 27 خبرگزاری چه کرده‌ایم.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم این وضعیت را بسط و تعمیم دهیم قاعدتا می‌توانیم این شرایط را برای مقالات علمی، تعداد دانشجویان دکترا، پایان‌نامه‌ها و ... قائل باشیم. متاسفانه در جریان کتابگردی از راسته انقلاب نیز بارها مشاهده می‌کنیم که چگونه امکان دریافت رساله، پایان‌نامه و مدارک علمی به راحتی وجود دارد.
این عضو شورای شهر تهران در ادامه سخنانش با طرح این سوال که چقدر کتاب‌های ما ظرفیت جهانی‌شدن پیدا کرده و علم فرهنگی به فرهنگ تبدیل شده گفت: ما باید علم فرهنگی را از انزوا خارج کرده و در عرصه عمومی از آن بهره ببریم. مرحوم قانعی راد که سال گذشته در این جمع بود با نگارش کتابی درباره بحران آب چنین نگاهی را در سطح کشوری و منطقه‌ای دنبال می‌کرد چرا که اکنون معضل کم‌آبی گریبان ما را گرفته است. این همان حلقه مفقوده علوم فرهنگی است و ایشان که از بزرگان علوم اجتماعی بود به این مهم دست زد. یعنی اینکه علم به کاهش درد و رنج مردم منتهی شود یا خیر؟
مسجد جامعی افزود: این که فقط حرف با ارزش بزنیم مهم نیست بلکه باید راهی به کاهش آلام مردم بیابیم و این مهم باید در انتخاب آثار در این جایزه در نظر گرفته شود.
مسجدجامعی در بخش پایانی سخنانش تاکید کرد: جشنواره نشان دهخدا کار خوبی است اما باید متناسب با زمانه، شاخص‌های جدید اثار منتخب مطرح شود بدین معنی که چقدر به این آثار ارجاع داده می‌شود، چقدر به حل مسائل کمک می‌کند و چقدر موجب کاهش آلام و رنج‌های مردم خواهد شد. اینها قابل بررسی است و باید در دانشگاههای ما نیز خلاقیت به وجود بیاید.
منصوری لاریجانی در بخش دیگری از این مراسم با تقسیم‌بندی علم به دو نوع علم مسموع و علم مطبوع تقسیم‌بندی کرد و گفت: انسان اصولا دنبال مجهول مطلق نمی‌رود چراکه مجهول مطلق عدم است. علوم طبیعی و علوم انسانی با همه شاخه‌هایشان در خارج وجود ندارند مگر اینکه زلفشان به علم مطبوع گره خورده باشد. بنابراین تمامی منازعات ما برسر تعارض علم انسانی با شریعت یا علم و دین محمل فلسفی و حکمی ندارد.
وی ادامه داد: هیچ مکتبی به اندازه اسلام انسان را نشناخته و انسان‌شناسی را باید درون مکتب اسلامی و ایرانی جست‌وجو کنیم.
این استاد دانشگاه در بخش پایانی سخنانش با تاکید بر اینکه باید حکمت علوی را به دانشگاهیان معرفی کنیم یادآور شد: نباید ذیل محاسبات سیاسی تعالیم اهل بیت تحت‌الشعاع باشد.
مسعود کوثری، مدیر انتشارات علمی و فرهنگی در اين مراسم طي سخناني گفت: امسال ۹۳۳ عنوان کتاب در حوزه علوم انسانی منتشر شده و بر این اساس آثار را پالایش کردیم. ۵۷۵ اثر وارد دور دوم داوری‌ها شدند. البته همه این آثار توسط اساتید دانشگاه نوشته نشدند بدین شکل که از مجموع ورودی‌های اولیه بیشتر از نیمی از آثار متعلق به اساتید هستند و باقی آن‌ها توسط نویسندگان و محققان علوم انسانی نوشته شده است.
به گفته رئیس انتشارات علمی فرهنگی، در مرحله بعدی داوری 62 اثر انتخاب و به مرحله نهایی راه یافتند. ارزشیابی این آثار بر اساس 100 نمره بود و هر فردی چنانچه حداقل‌های لازم را به دست می‌آورد اثرش واجد شرایط می‌شد بنابراین از میان 62 اثر 16 اثر برگزیده و شایسته‌تقدیر شناخته شدند که 3 اثر برگزیده و 13 اثر شایسته تقدیر هستند.
کوثری در تشریح جزئیات آثار منتخب گفت: در حوزه‌های ادبیات فارسی، مدیریت، روانشناسی و علوم تربیتی سه اثر برگزیده معرفی می‌شوند و 13 اثر دیگر شایسته تقدیر هستند اما در حوزه حقوق امسال با اینکه آثاری به مرحله‌های داوری راه یافتند ولی اثری برگزیده و شایسته تقدیر برگزیده نشد.
به گفته وی، در سایر حوزه‌ها شایستگان تقدیر مشتمل بر حوزه تاریخ دو اثر، علوم اجتماعی دو اثر، علوم سیاسی یک اثر، فناوری اطلاعات و کتابداری یک اثر، مطالعات هنر یک اثر، علوم قرآنی دو اثر، فلسفه و کلام دو اثر، یک اثر هم در حوزه مطالعات انقلاب اسلامی است و در نهایت به 16 اثر جایزه تعلق خواهد گرفت.
وی با بیان اینکه آثار داوری شده در فاصله زمانی مهر 96 تا مهر 97 منتشر شده بودند گفت: 105 داور از اساتید و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها داوری را 192 بار انجام داده و آثار را ارزیابی کردند.
کوثری با اشاره به خريد حمايتي نهادهاي مختلف از اين جشنواره عنوان كرد: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و موسسه خانه‌کتاب امسال حواله‌های خرید از آثار منتخب را برای این جشنواره در نظر گرفته‌اند. همچنین از سوی اداره‌کل ارشاد استان تهران هم قول حمایت داده تا شده تا آثار منتخب خرید حمایتی شده و در کتابخانه‌های مرتبط با ارشاد توزیع شود.
در پایان این مراسم از برگزیدگان چهارمین جشنواره نشان دهخدا تقدیر به‌عمل آمد.
سه‌شنبه ۲۹ آبان ۱۳۹۷ - ۱۸:۱۹
نظر شما