به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مراسم رونمایی از مجموعه آثار منوچهر شفیانی عصر دوشنبه ۱۳ اردیبهشت‌ماه با حضور دکتر پروانه سلحشور، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، هرمز علی‌پور، هوشنگ چالنگی، قباد آذرآیین، محسن حیدری و علاقه‌مندان حوزه ادبیات در سالن سرای کتاب موسسه خانه کتاب برگزار شد.

محسن حیدری، گردآورنده این مجموعه در ابتدای مراسم اظهار کرد: همه مردم مسجدسلیمان یک غرور خاصی دارند و به گذشته خود افتخار می‌کنند. به دلیل اینکه مادرم اهل مسجدسلیمان است دنبال ریشه‌های این موضوع رفتم و متوجه شدم که شهر مسجدسلیمان به دلیل چاه‌های نفتش به شهر «اولین‌ها» معروف بوده است.

وی افزود: بعد از بررسی‌ به این نتیجه رسیدم که بین گذشته پُر‌غرور و امروز مردم این شهر شکافی وجود دارد. به نظرم این مردم دارای تفکر خاص و منحصر بودند، به دنبالش رفتم و بعد از گذر از چند نام به اسم منوچهر شفیانی رسیدم اما متاسفانه به جز کتابی ۱۰۰ صفحه‌ای که در سال ۵۶ منتشر شده بود، هیچ اثر دیگری از او نیافتم.

بیش از ۱۰۰۰ صفحه مطلب از شفیانی جمع‌آوری کردم

این پژوهشگر جوان در توضیح چگونگی گردآوری این مجموعه گفت:‌ با توجه به ویژگی قلم شفیانی به نظرم رسید که آثار او باید بیشتر از این‌ها باشد، به همین دلیل به تحقیق درباره این موضوع پرداختم و با بهرام داوری مشورت کردم. او گفت که آثار شفیانی در چهار مجله «فردوسی»، «خوشه»، «ترقی» و «کتاب هفته» منتشر شده است.

وی ادامه داد: بر اساس راهنمایی‌های داوری به جمع‌آوری آثار شفیانی پرداختم اما متاسفانه به دلیل نبود آرشیوی مناسب، این کار سه سال زمان برد و در آخر توانستم بیش از ۱۰۰۰ صفحه مطلب جمع‌آوری کنم که این مطالب را بر اساس موضوع تقسیم‌بندی کردم و در نهایت آثار در پنج جلد منتشر شد.

حیدری در تشریح مطالب این پنج جلد اظهار کرد: جلد نخست این مجموعه با عنوان «فرهنگ عامه بختیاری» به ضرب‌المثل‌ها و فرهنگ ایل بختیاری، جلد دوم با عنوان «صدا در تنگه»‌ به داستان‌های روستایی، جلد سوم با عنوان «زندگی خوب جنوبی» به زندگی شهری، جلد چهارم با نام «باشکوه‌تر از عشق» به داستان‌های عاشقانه و جلد پنجم با عنوان «سر کچل نسل امروز» به بیان مقاله‌های شفیانی می‌پردازد.

شفیانی از جامعه‌نگری بالایی برخوردار بود

هوشنگ چالنگی، دیگر سخنران این مراسم با اشاره به انتشار مجموعه آثار منوچهر شفیانی گفت:‌ خوشحالم که مجموعه آثار منوچهر شفیانی، این نویسنده بزرگ مسجدسلیمانی جمع‌آوری و منتشر شده است. از سیزده سالگی با شفیانی دوست و هم بازی بودم و به خاطر دارم که نخستین داستان او در سال ۱۳۳۷ در مجله فردوسی منتشر شد که اگر دوستان آن اثر را مطالعه کنند، متوجه خواهند شد که نوشتن یک داستان، با آن نگارش و ارزش ادبی نمی‌تواند کار یک جوان ۱۸ ساله باشد و او در آن سن شاهکار کرده است.

وی ادامه داد: با اینکه با شفیانی بزرگ شدم اما هرگز فکر نمی‌کردم که او در حد ۵ کتاب داستان و مقاله دارد، به نظرم محسن حیدری با جمع‌آوری این مجموعه کار بزرگی انجام داده و امیدوارم این فعالیت‌ها ادامه داشته باشد.

این شاعر مطرح معاصر در توضیح ویژگی‌های آثار منوچهر شفیانی اظهار کرد: شفیانی اهل نوشتن و فرهنگ بود و خوانندگان با بررسی آثار او متوجه خواهند شد که او از جامعه‌نگری بالایی برخوردار بود. وی تمام اتفاقاتی را که در جامعه آن روزها رخ می‌داد به تحریر درمی‌آورد و در نشریه‌های مختلف منتشر می‌کرد. او نویسنده بسیار بزرگی بود اما به دلیل اینکه در اوج جوانی (۲۷ سالگی) از دنیا رفت، جوانان چندان او را نمی‌شناسند.

شفیانی بنیان‌گذار ادبیات روستایی است

در ادامه این مراسم قباد آذرآیین در تشریح ادبیات روستایی گفت: به نظرم راه‌اندازی «سپاه دانش» یکی از برنامه‌های نمایشی و تبلیغاتی حکومت پهلوی بود و قصد داشتند با راه‌اندازی آن مردم را فریب بدهند اما این طرح خوبی‌هایی نیز داشت چراکه جوانان شهری که اطلاعی از وضعیت زندگی مردم در روستاها نداشتند، با بدبختی و مشکلات زندگی آنها آشنا شدند. در میان این افراد، جوانان هنرمندان نیز وجود داشتند که پس از مشاهده روستا‌ها، به زندگی و مشکلات جامعه روستایی پرداختند.

وی افزود: به نظرم منوچهر شفیانی نخستین کسی بود که دست به قلم شد و از سادگی و مشکلات مردم روستا سخن گفت، به همین دلیل می‌توان او را بنیان‌گذار ادبیات روستایی نامید. او از روستا نوشت و در بیان داستان‌هایش هم به مردم روستا و هم به مردم شهر وفادار بود؛ یعنی اگر از سادگی و بدبختی مردم روستا صحبت کرد، از زرنگی و توانایی‌هایشان نیز گفت. به نظرم شفیانی به شناخت عمیقی از مردم روستا رسیده بود و روای صادق آنها بود.

این منتقد ادبی با اشاره به ویژگی‌های قلم شفیانی اظهار کرد: شفیانی قلم روانی داشت و به قدری در فضاسازی ماهر بود که اگر کسی او را نشناسد و داستان‌هایش را بخواند، فکر خواهد کرد که او این داستان‌ها را ظرف همین یکی دو سال گذشته نوشته است. به نظرم با انتشار این داستان‌ها، نام شفیانی ماندگار خواهد شد چراکه داستانش وابستگی زمانی ندارد.

وی ادامه داد: او اطراف و اتفاقات را با تمام وجود درک می‌کرد و آن را به شکلی که در ذهن مخاطب ثبت شود، می‌نوشت. امیدوارم کتاب‌های او به عنوان کتاب درسی تدریس شود چراکه سرشار از نکات آموزنده است. البته این یک آرزوی بزرگ است اما محال نیست.

شفیانی افتخار مسجدسلیمان و ایل بختیاری است

هرمز علی‌پور که آخرین سخنران این نشست بود در توضیح هنرمندان مسجدسلیمانی گفت: ما بی‌پشت و پناه در هنر و ادبیات رشد کردیم. وقتی دیپلم می‌گرفتیم باید به سربازی می‌رفتیم و بعد از سربازی به زور برایمان زن می‌گرفتند. طبیعتاً در چنین شرایطی رشد کردن بسیار سخت بود و به همین دلیل است که من به شفیانی، چالنگی، آذرآیین، کشوری، رضایی، فدائیان و سایر هنرمندان شهرم (مسجدسلیمان) افتخار می‌کنم.

وی افزود:‌ به نظرم مثلث بهرام داوری، منوچهر شفیانی و هوشنگ چالنگی از مفاخر مسجدسلیمان هستند و نه تنها مردم مسجدسلیمان و ایل بختیاری، بلکه تمام ایران به آنها افتخار می‌کنند، بنابراین باید قدر افرادی مثل چالنگی را بدانیم. اگر قوم بختیاری روزی به سلحشوری مشهور بوده، امروز قوم ما را با اهل قلمش می‌شناسند چراکه جنگ امروز با تفنگ و موشک نیست، بلکه در دنیای امروز با قلم و اندیشه باید به جنگ دشمنان رفت.

این شاعر مطرح کشورمان با اشاره به ویژگی‌های هنرمند و ادیب واقعی اظهار کرد: کار ادبیات و هنر  کار شرف، نجابت و ریاضت است. اگر همه دنیا روبه‌روی هنرمند بایستند نباید خسته شود، چراکه کسی توانایی مقابله با هنرمند را ندارد.

در پایان این مراسم از مجموعه آثار منوچهر شفیانی رونمایی شد.