مطهرنيا در ابتداي سخنانش به مفهوم «آينده‌پژوهي» و علت گرايش به اين رشته پرداخت و به خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: از آن‌جايي كه يكي از كاركرد‌هاي 8 گانه علم «پيش‌بيني» است، در سال‌هاي تحصيل و تعمق در علم سياست، تصميم به ادامه مطالعات خود در رشته «آينده‌پژوهي» گرفتم. اگرچه حوزه اصلي فعاليتم، دو حوزه كلان علوم سياسي و روابط بين‌الملل است و سال‌هاست كه در اين زمينه‌ها به فعاليت مي‌پردازم. 

اين آینده‌پژوه سیاسی ادامه داد: در مفهومي كه از اين واژه مي‌توان ارایه كرد، اين است كه آينده‌پژوهي (future studies) به دنبال مطالعه آينده‌هاست نه آينده. آينده‌پژوهي كه حوزه‌اي فرارشته‌اي است به دنبال كشف عدم قطعيت‌هايي است كه در آينده ممكن يا محتمل است اتفاق بيافتد و از طرف ديگر در پرتوي اين كشف باید اراده خود را بر «زمان زميني» حاكم سازيم. به اين معنا كه اگر علم به «گذشته زمان» مي‌نگرد، دليل آن، اين است كه از تاريخ عبرت بگيرد و از تارخ زمان از گذشته تا اكنون بتواند به وارخ زمان كه امكان رخ دادن است، برنامه‌ريزي كند و براساس برنامه‌ريزي‌اي كه مي‌كند، بتواند حيات سالم‌تر و مملو از آسايش بيشتري را به ارمغان آورد. از اين جهت، برآن شدم آينده‌پژوهي را در اين کشور گسترش بدهم. 

نويسنده كتاب «قدرت، انسان، حکومت» درباره وضعيت اين رشته در ايران گفت: در ايران حوزه آينده‌پژوهي، با فعاليت و همكاري‌ دانشگاه بين‌المللي امام خميني(ره) با مركز آينده‌پژوهي وزارت دفاع، پشتیبانی و نیروهای مسلح در اواخر 1380 هجري شمسي آغاز شد و منجر به شروع نخستين فعاليت دوره دكتراي اين رشته در دانشگاه بين‌المللي امام خميني شد و اكنون دانشگاه عالي دفاع ملي، دانشگاه تهران، صنعتي شريف و علم و صنعت در اين حوزه كوشش می‌کنند. 

نويسنده كتاب «تبیینی نوین بر مفهوم قدرت در سیاست و روابط بین‌الملل» در ادامه سخنان خود در پاسخ به اين سوال مبني بر اين‌كه چرا بيشتر كتاب‌هاي علوم سياسي در ايران ترجمه‌اند و كتاب‌هاي تاليفي در اين حوزه بسيار نادر منتشر می‌شود، گفت: علت اين امر، به يكي از مهم‌ترين چالش‌هاي انديشه‌ورزي در جامعه ما برمي‌گردد و آن عدم باور و احترام به انديشه‌هاي كثير است. ما بايد بدانيم كه با وجود قرابت‌هاي موجود، نوع انديشه‌ها با هم متفاوت هستند. انديشمندان در جامعه ما بايد اجازه ورود و ظهور انديشه‌هاي متنوع و متفاوت را بدهند تا بتوان به توليد انديشه دست زد. 

وی در ادامه افزود: همان‌طور كه شهید مرتضي مطهري در كتاب خود با عنوان «پيرامون انقلاب اسلامي» آزادي انديشه و آزادي اعتقاد را از هم جدا مي‌كند. بدين معنا كه نه تنها بايد به آزادي انديشه بلكه بايد به اعتقاد آزاد نيز احترام گذاشته شود. اعتقاد به آزادي به معناي اعتقاد در بستر آزادي انديشه است نه به اين معنا كه اقليتي با ترفندهاي سياسي خواهان تسلط غير منصفانه و خارج از قواعد پذيرفته جامعه باشند. 

نويسنده كتاب «درآمدی بر تحلیل پدیده‌های سیاسی» گفت: بنابراين اگر به ايجاد فضاي مثبت در انديشه‌ورزي كمك كنيم، اين مشكل حل خواهد شد. در غير اين‌صورت دچار معضلي به نام «خودسانسوري» در جامعه خواهيم شد. از اين‌رو،‌ مهم‌ترين دليل كمبود آثار تاليفي در حوزه علوم سياسي، فقدان باور به كثرت‌گرايي و انديشه‌هاي كثير است. 

نويسنده كتاب «فرهنگ دفاع و دفاع فرهنگی»، مهم‌ترين ضعف كتاب‌هاي سياسي و اجتماعي در ايران را فقدان اشراف عملياتي نويسندگان در ارتباط با حوزه سياست دانست و تصريح كرد: نويسندگان ما با نداشتن اشراف در اين حوزه وسيع و متنوع، وارد آن مي‌شوند و در باب موضوع‌های گوناگون از دريچه كلان تحليلي برخورد نمي‌كنند. اين موضوع، زماني در حوزه عملياتي تاثير بسزايي مي‌گذارد كه با معضل كلان «انديشه‌ورزي» كه قبلا بدان پرداخته شد، پهلوپديده هم قرار مي‌گيرند و چنين مشكلي را به وجود مي‌آورند. 

نويسنده كتاب «مجاهد هنرمند» در رابطه با وضعيت و كارنامه نشر چند سال اخير كتاب‌هاي سياسي در كشور عنوان كرد: در رابطه با اين موضوع، دلايل عمومي و خاصي را مي‌توان مطرح كرد. دلايل عمومي اين امر به موضوع‌هایی برمي‌گردد كه قبلا مطرح شد اما دليل ويژه آن به مسایل اقتصادي بر مي‌گردد. جامعه ما، دچار سياست‌زدگي و افت انگيزه‌هاي اقتصادي است. امروزه به واسطه فشارهاي سياسي فراملي و تحريم‌هايي كه بر ما وارد شده است، شاهد كم‌شدن بودجه مراكز پژوهشي هستيم. بنابراين طبيعي است كه امروز در سبد خانواده‌هاي اهل قلم و كساني كه در حوزه فكري غير پشتيباني شده قرار دارند، پس‌اندازي براي كتاب قرار نمي‌گيرد. 

اين‌كه‌ چرا فرهنگ كار گروهي در ايران در حوزه كتاب وجود ندارد و بيشتر تك‌نويسي در نگارش كتاب وجود دارد؟ سوال بعدي‌ بود كه مطهرنيا به آن پاسخ داد و گفت: متاسفانه فرهنگ كار گروهي در جامعه ما بسيار ضعيف است و اين فرهنگ در بسياري از حوزه‌ها از جمله فيلم و ورزش و غيره در جامعه ما وجود دارد. به نظر من اگر بخواهيم اين ضعف در حوزه ملي از بين برود، بايد از حوزه انديشه‌ورزي آغاز كنيم. بايد انديشه‌ورزان ما بياموزند به صورت مشاركتي در قالب اتاق‌هاي فكر، ايجاد دلفي‌هاي گوناگون و با استفاده از روش‌‌هاي ديگر در توليد علم وارد شوند و در توليد انديشه ظهور پيدا كنند. 

عضو هيات داوران گروه علوم اجتماعي و سياسي در كتاب فصل و نقد كتاب در رابطه با فاكتورهايي كه براي انتخاب اين كتاب‌ها در نظر گرفته مي‌شود، توضيح داد: من معتقد هستم انتخاب كتاب بايد در چارچوب نظريه چامسكي «سينتكس» براي يك متن باشد. بدين‌معنا كه يك نويسنده بايد در حلقه ارتباطي «آرايش محتوايي» و « آرايش شكلي» متن قرار بگيرد و با توجه به اين قاعده است كه انتخاب كتاب تصميم‌گيري مي‌شود. 

نويسنده كتاب «تحلیلی بر ادبیات گفتمانی انقلاب اسلامی» در اين‌باره توضيح داد: اما چگونه در نظر گرفتن اين قاعده در داوري به اين صورت است كه در هر متني كه نويسنده ارايه مي‌دهد، بايد بتواند اين دو زاويه(آرايش محتوايي و آرايش شكلي) را با هم مرتبط كند. اهميت آرايش شكلي به اين دليل است كه هر چه آرايش شكلي اثر نويسنده بتواند محتواي غني‌تري را برجسته كند از نمره و شانس بيشتري برخوردار است. به دنبال اهميت آرايش شكلي، بيش از هرچيز، آرايش محتوايي اثر هم اهميتي ويژه دارد؛ بدين معنا كه يك كتاب بتواند گزاره‌ها و مطالب جديدي را نسبت به گذشته ارایه دهد و فهم و درك مخاطب را از دانشي كه در آن نهفته داشته، بالا ببرد. بنابراين اگر آرايش محتوايي در اولويت است، آرايش شكلي كتاب در اوليت است. 

مهدی مطهرنيا تحصيل‌كرده دوره دكتراي علوم سياسي دانشگاه هاوايي، دكتراي آينده‌پژوهي از دانشگاه بين‌المللي امام خميني(ره)، عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي، كارشناس و آينده‌پژوه سياسي است.

«قدرت، انسان، حكومت»، «تبييني نوين بر مفهوم قدرت در سياست و روابط بين‌الملل»، «درآمدي بر تحليل پديده‌هاي سياسي»، « فرهنگ دفاع و دفاع فرهنگي»، «مجاهد هنرمند»، «تحليلي بر ادبيات گفتمان انقلاب اسلامي»، «چيستي و كيستي»، «هويت، خشونت و توسعه پايدار در ايران» و «روسيه 2017» كتاب‌هاي وي را تشکیل می‌دهند.