محمد قبادی در گفت‌و گو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، درباره دلیل کمرنگ بودن خاطرات مربوط به شب یلدا در میان آثار حوزه اسارت گفت: گمان می‌کنم که جامعه اسیران ایرانی در عراق بیشتر رویکرد مذهبی داشت و نگاهش به شب یلدا نگاهی متفاوت بود.

نگارنده «پاسیاد پسر خاک» ادامه داد: شب یلدا برآمده از آیینی ملی است. شاید به این دلیل که فضای اردوگاه‌ها بیشتر بر مسایل مذهبی متمرکز شده بود، چیزی از خاطرات شب یلدا بازگو نمی‌شود. البته من در مصاحبه‌هایی که با آزاده‌های جنگ تحمیلی داشته‌ام، وارد فضای ذهنی آن‌ها نشده‌ام. شاید آن‌ها به یلدا هم فکر می‌کردند اما امکان برپایی آن را نیافته‌اند که خاطره‌ای در این زمینه به چشم نمی‌خورد.

قبادی با اشاره به حضور برخی اسیران اقلیت مذهبی در زندان‌های عراق گفت: با توجه به این‌که برخی از اقلیت‌ها زرتشتی بودند امکان تعلق خاطر بیشتر به شب یلدا در آن‌ها وجود داشت. همچنین با توجه به این‌که بیشتر اسیران ایرانی مسلمان هم در فضایی رشد کرده بودند که مفاهیم ملی در ذهنشان پررنگ شده بود، احتمال دارد که با به یاد آوردن خاطراتی شب یلدا را سپری کرده باشند.

این پژوهشگر در پاسخ به این سوال که چه کتابی را در حوزه اسارت برای مطالعه و شبخوانی در شب یلدا پیشنهاد می‌کنید؟ اظهار کرد: می‌توان گفت  «پایی که جا ماند» نوشته سید ناصر حسینی‌پور، کتاب زنده‌ای در حوزه اسارت محسوب می‌شود. خاطراتی که در لحظه‌های اسارت و روی کاغذ‌های سیگار ثبت و سپس کتاب شده‌اند. این کتاب روایت‌های شنیدنی از روز‌های اسارت دارد.


محمد قبادی از پژوهشگران تاریخ شفاهی در مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگ و ادب پایداری است. «خاطرات حجت‌الاسلام و‌المسلمين محمدحسين بهجتي (شفق)» و «پاسياد پسر خاك: زندگی و زمانه حجت‌الاسلام سيدعلی‌اكبر ابوترابی‌فرد» از آثار منتشر شده این پژوهشگر محسوب می‌شوند. وی به تازگی کتاب خاطرات «سید محد صدر» را نیز تحویل ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری داده است.