شنبه ۴ خرداد ۱۳۹۲ - ۱۴:۵۲
حسینیان:آلاینده‌های محیطی از آسیب‌های کتابخانه‌های شخصی است

سمانه سادات حسینیان، کارشناس حفاظت و مرمت موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک گفت: مهم‌‌ترین آسیب‌‌های تهدید کننده کتابخانه‌های شخصی آلاینده‌های محیطی، نحوه استفاده از آثار مکتوب، چینش نامناسب و همچنین استفاده غیر صحیح از کتاب‌ها است.-

حسینیان در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، اظهار کرد: پیشگیری از آسیب‌های جدی کتابخانه‌های شخصی و بیان راهکار‌هایی برای حفاظت از آثار مکتوب بسیار مناسب‌تر از مرمت است و در عصر کنونی و با وجود انبوهی از کتابخانه‌های شخصی بهتر است کتاب‌ها را دراتاقی مجزا قرار دهیم.

وی افزود: بهتر است کتاب‌‌ها زاویه‌‌‌دار چیده نشوند و فاصله میان کتاب‌‌ها پر شود و از قرار دادن فاصله زیاد و یا کنار‌هم گذاشتن آثار با سایز‌های متفاوت پرهیز شود زیرا وجودگرد و غبار امکان تمیزی را سخت‌تر می‌کند.

کارشناس حفاظت و مرمت موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک عنوان کرد: محل کتابخانه بهتر است در زیرزمین و پشت‌بام نباشد و دمای هوا و گرمایش و سرمایش زیاد به آثار مکتوب کاغذی آسیب می‌رساند و بهتر است محل کتابخانه در جریان یک هوای معتدل باشد.

وی اظهار کرد: قفسه‌های نگهداری کتاب بهتر است چوبی نباشند و در صورت داشتن کتابخانه از جنس چوب بهتر است روکشی از اکرلیک و لاتس داشته باشند زیرا مواد داخل چوب به شدت دشمن کاغذ هستند.

وی با بیان این‌که ارتباط مستقیم کاغذ با چوب به دلیل وجود موارد مضر موجود در چوب و قرار گرفتن این ماده در گروه مواد عالی، مدام در حال تخریب کاغذ است، اظهار کرد: فلونر موجود چوب به دلیل همپوشانی با مواد کاغذی به سرعت کتاب را تخریب می‌کند.

حسینیان با بیان این‌که موارد آلاینده و گازهای موجود در هوا سرعت تخریب کاغذ را تشدید می‌کند، اظهار کرد: تخریب کتاب‌های کاغذی به صورت سیاه شدن، زردی و شکنندگی آثار جلوه می‌کند به همین دلیل قفسه‌های کتاب نباید در کنار پنجره و جریان زیاد هوا باشد و همچنین از قرار دادن کتابخانه در اتاقی بدون امکان تهویه باید خودداری کرد.

کارشناس حفاظت و مرمت موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک با بیان این‌که قرار نگرفتن کتاب در معرض هوا باعث ایجاد قارچ و کپک در کاغذ می‌شود، اظهار کرد: دمای کتابخانه شخصی در منازل نباید دارای رطوبت و دمای زیاد باشد. 

وی با بیان این‌که عوامل محیطی به شدت بر روی تخریب کتاب تاثیر‌گذارند، عنوان کرد: به عنوان مثال، از قرار دادان گلدان‌های طبیعی در قفسه‌های کتابخانه‌ها باید به شدت خودداری کرد زیرا قطره‌‌های آب گلدان و یا نفوذ حشره از طریق خاک آن به شدت کاغذ و کتاب‌ها را تخریب می‌کند.

حسینیان با بیان این که آرشیو داران شخصی و کسانی که دارای نسخه‌های خطی در کتابخانه‌های شخصی خود هستند، بهتر است با مشورت یک کارشناس حفاظت منابع این آثار را از خطر نابودی محافظت کنند، عنوان کرد: افرادی که دارای آرشیو‌های خطی، تومار‌های خانوادگی و یا دست‌نویس‌های خانوادگی هستند باید مکان مناسبی برای نگهداری آن داشته باشند.

وی با بیان این‌که از قرار دادن نسخه‌های خطی در داخل نایلون‌های پلاستکی باید خودداری شود، اظهار کرد: از قرار دادن نسخه‌های خطی داخل صندوقچه، نایلون پلاستیکی باید به شدت پرهیز شود زیرا به دلیل در جریان نبودن هوا این آثار به شدت تخریب می‌شوند و همچنین از جلد کردن کتاب با روزنامه بهتر است خودداری شود.

حسینیان با بیان این‌که کتابخانه‌ها نباید در عمق بیشتر از 20 سانتیمتر نگهداری شوند، عنوان کرد: کتابخانه نباید به دیوار بچسبد و با دیوار باید حداقل پنج سانت فاصله داشته باشد.

کارشناس حفاظت و مرمت موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک  درباره تاریخچه پیدایش کتابخانه‌های شخصی عنوان کرد: کتابخانه‌های شخصی از دو هزار و 700 سال پیش از میلاد در شهر‌های باستانی سومریان با گردآوری الواح گلی مرسوم شد و معروفت‌ترین آن‌ها، بیش از 30 هزار الواح گلی را در آرشیو خود داشتند. 

وی با بیان این‌که سومریان نخستین کسانی بودند که اقدام به جمع آوری کتابخانه‌های شخصی کردند، عنوان کرد: با اختراع خط میخی، سومریان اقدام به نگارش کردند تا تاریخ باستان را ثبت کنند و این روند در تاریخ بابل دنبال شد اما بعد از این دوره‌ها کتابخانه‌های کاخی، سلطنتی و مذهبی شکل گرفتند. 

حسینیان با اشاره به ایجاد کتابخانه‌های سلطنتی و کاخی عنوان کرد: کتابخانه‌های سلطنتی و کاخی با هدف ثبت خراج‌های سلطنتی ایجاد شد.

کارشناس حفاظت و مرمت موسسه کتابخانه و موزه ملی ملک اظهار کرد: مصریان، هخامنشیان، ساسانیان و رم باستان از تمدن‌هایی بودند که تعداد کتابخانه‌های مذهبی را افزایش دادند و تمدن یونان هم به دلیل علاقه به فرهنگ، کتابخانه‌های شخصی را رونق دادند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط