شنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۱ - ۱۲:۳۸
گل‌محمدی: «ایران بین دو انقلاب» اثری روشمند در حوزه تاریخ است

چاپ هجدهم کتاب «ایران بین دو انقلاب» اثر یرواند آبراهامیان با ترجمه احمد گل‌محمدی و محمدابراهیم فتاحی تا نمایشگاه بین‌المللی کتاب سال 91 منتشر می‌شود. گل‌محمدی این کتاب تاریخی را اثری روشمند، مبتنی بر اسناد معتبر و دارای مفهوم‌بندی معین در تاریخ‌نگاری دانست که به مسایل مختلف نگاهی آسیب‌شناسانه دارد.-

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آبراهامیان تاریخ‌نگار ارمنی ایرانی مدرک دکترای خود را از دانشگاه کلمبیا و در سال 1348 دریافت کرده است. او که سابقه تدريس تاریخ ایران در دانشگاه‌های پرینستون و اکسفورد را دارد، از برجسته‌ترین تاریخ‌نگاران در زمینه تاریخ كشورمان به‌شمار می‌آید.

احمد گل‌محمدی، یکی از مترجمان این اثر، درباره ترجمه این کتاب گفت:‌ نخستین بار در دوران دانشجویی با این کتاب از طریق دوستی آلمانی آشنا شدم و شروع به ترجمه کتاب کردم؛ ترجمه‌ای که سه بار هم بازنویسی شد.

وی اهمیت این کتاب را در چندین نکته دانست: روشمند بودن کتاب، گاه‌شمارگونه نبودن، استوار بودن کتاب بر شواهد معتبر تاریخی و بررسی تحولات کلان تاریخ.

این مترجم در این رابطه چنین توضیح داد: روشمند بودن و پایبندی به روش و مفهوم‌بندی معین در تاریخ‌نگاری سخت است ولی آبراهامیان روش و چارچوب مفهومی خود را در ابتدای کتاب معرفی می‌کند و تا پایان کتاب بدان پایبند می‌ماند.

وی افزود: ویژگی دیگر «ایران بین دو انقلاب» این است که برخلاف اکثر کتا‌ب‌های تاریخی، گاه‌شمارگونه نیست و به نقل رویدادهای منفرد بر اساس توالی زمانی نپرداخته است. بهره‌گیری از شواهد و اسناد معتبر تاریخی هم دلیل دیگری است که سبب شده کتاب «ایران بین دو انقلاب» مورد توجه قرار بگیرد و به یکی از منابع دانشجویان رشته‌های مختلف علوم انسانی تبدیل شود. آبراهامیان در مقدمه کتاب هم نوشته که به اسناد تاریخی مهمی دسترسی داشته و سراغ روزنامه‌ها و مجلات آن دوره رفته است.

به گفته مترجم کتاب، تمرکز بر بازسازی تحولات کلان تاریخی را می‌توان از دیگر امتیازات کتاب دانست، به این معنا که خواننده در لابه‌لای داده‌ها و اطلاعات پرشمار جزیی سرگردان و سردرگم نمی‌شود بلکه به آسانی می‌تواند تصاویر روشنی از تحولات کلان در ایران معاصر به دست آورد؛ مثلا تصویری از فرایند تحول دموکراتیک، تحول دولت، تحول در رابطه دولت و جامعه و از این قبیل.

به گفته گل‌محمدی، البته در برخی تجدیدچاپ‌ها، اطلاعات تاریخی موجود در کتاب چند بار اصلاح و بازبینی شده‌اند.

وی در عین حال که مخاطب اصلی کتاب را دانشجویان تاریخ و علوم سیاسی دانست، گفت: کتاب منحصر به این گروه نیست و ایران‌دوستان فرهیخته علاقه‌مند تاریخ معاصر ایران هم از آن می‌توانند استفاده کنند.

«نگاه آسیب‌شناسانه نویسنده در این اثر از نکات متمایزکننده‌اش نسبت به سایر آثار تاریخی است.» گل‌محمدی با بیان این مطلب افزود: نویسنده نشان می‌دهد که تحولات تاریخی این دوره چگونه شکل گرفتند و چه عواملی در وقوع آن‌ها تاثیر داشتند. نویسنده به فراز و نشیب‌های این دوره و چرایی آن‌ها پاسخ می‌دهد و دوره‌های مختلف تاریخی را با هم مقایسه می‌کند.

این مترجم درباره دوره زمانی خاصی که این کتاب به آن می‌پردازد گفت: ‌روايت کتاب از دوره قاجار آغاز می‌شود و تا انقلاب اسلامی ادامه می‌یابد و نویسنده مسایل را از منظر جامعه‌شناسی و سیاسی بررسی می‌کند.

به ادعای یکی از دو مترجم این اثر، «ایران بین دو انقلاب» از منابع وسیع، گسترده‌ و تازه‌ای بهره گرفته و می‌توان آن را از جنبه اطلاعات جامعه‌شناختی مطرح شده در کتاب تحلیل کرد.

گل‌محمدی افزود: در ابتدای کتاب، یک دوره گذار بررسی می‌شود؛ دوره‌ای که به لحاظ روان‌شناختی و جامعه‌شناختی جامعه را برای رضاشاه آماده کرد. این‌که رضا شاه چطور قدرت را به دست گرفت و... در این کتاب بررسی می‌شود. در ادامه نویسنده به این مساله می‌پردازد که رضاشاه چگونه در پایان دوره پادشاهی‌اش به فردی خودکامه تبدیل شد و علی‌رغم هوشمندی خود و همچنین سیاستمداران و روشنفکران بسیار کاردان و فهیمی که گردآورده بود حكومت را از دست داد. 

در این کتاب، دوره تاریخی بین سال‌های 20 تا 32 هجری شمسی بررسی می‌شود و نویسنده آن را ارزشمندترین دوره از لحاظ تحول دموکراتیک می‌داند. در ادامه آبراهامیان به کودتای 28 مرداد و حکومت محمدرضا شاه می‌پردازد و تا سال 54 می‌رسد که به واسطه کاهش درآمد نفتی با بحران مواجه شد و در نهایت به انقلاب اسلامی ایران می‌رسد و عوامل اقتصادی و اجتماعی این انقلاب را بررسی می‌کند.

کتاب حاضر، از منابع وسیع و گسترده‌ای استفاده کرده است که پيش‌تر، بسیاری از آن‌ها بررسی نشده بود و همچنین از حیث اطلاعات جامعه‌شناسی ارزش تحلیلی بسیار دارد.

کتاب «ایران بین دو انقلاب» با ترجمه کاظم فیروزمند، محسن مدیرشانه‌چی و حسن شمس‌آوری هم منتشر شده است.

چاپ هجدهم «ایران بین دو انقلاب» اثر یرواند آبراهامیان با ترجمه احمد گل‌محمدی و محمدابراهیم فتاحی در 724 صفحه و به بهای 12 هزار تومان از سوی نشر «نی» روانه بازار کتاب ایران می‌شود. چاپ اول این کتاب با این ترجمه در سال 1377 منتشر شده بود.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها