«تاريخچهي جنگ جهاني دوم» كتابي از «سايمون آدامز» است كه بهتازگي منتشر شده است. در اين كتاب علاوه بر تاريخچهاي از جنگ جهاني دوم، اطلاعات جالبي از اين دورهي تاريخي ارائه شده است. از پرچمهاي طرفين درگير جنگ كه هر يك معناي خاص خود را داشتند تا نوجواناني كه به حزب نازي پيوستند.
اين كتاب 128 صفحهاي در بيش از پنجاه فصل تدوين شده است؛ فصلهايي كوتاه كه با تصاوير همراه هستند و همين باعث شده تا خواندن كتاب راحت باشد.
«تاريخچهي جنگ جهاني دوم» نمايي كلي از ابتداي قرن بيستم به مخاطب نوجوان ارائه ميدهد: «طی نخستین دهههای سدهي بیستم، دنیا به سه اردوگاه سیاسی اصلی تقسیم شده بود که هر کدام مبتنی بر ایدئولوژی خاص خود بودند.
اردوگاه نخست، کشورهای دارای نظام سرمایهداری با حکومتهای انتخابی و شامل ایالات متحده امریکا و در اروپا؛ بریتانیا، فرانسه و کشورهایی با قدرت کمتر مانند هلند، بلژیک، سوئد،چکسلواکی میشد.
اردوگاه دوم، ایتالیا و اسپانیای فاشیست، آلمان نازی و ژاپن ملیگرا و اردوگاه سوم دولتهای تک حزبی اروپای شرقی از آن جمله اتحاد جماهیر شوروی را در بر میگرفت که نخستین کشور کمونیستی دنیا محسوب میشد و ظاهرا قرار بود در آن کارگران کنترل دولت را به دست داشته باشند، اما در واقع، رهبری خودکامه؛ یعنی ژوزف استالین ادارهي کشور را به دست گرفت.
علت اصلی ستیز و اختلاف بین این اردوگاهها، ریشه در ادعاهای ارضی و منافع اقتصادی آنها داشت که سرانجام در سال 1939 به جنگ جهانی منجر شد.»
در ابتداي بخشهاي ديگر اين كتاب هم مانند بخش نخست، ابتدا كلياتي دربارهي دورهي خاصي از جنگ ارائه داده شده و سپس متنهاي كوتاه همراه با تصاوير اطلاعات تكميلي را به مخاطب ارائه دادهاند.
در فصل «پيش به سوي جنگ» دربارهي آغاز جنگ جهاني دوم اينگونه آمده است: «در سال 1933 در آلمان نازي آدولف هيتلر به قدرت رسيد و شروع به بازسازي قدرت نظامي آلمان كرد. در پايان جنگ جهاني اول، راينلند، ناحيهي صنعتي آلمان نزديك مرز فرانسه و بلژيك، به عنوان منطقهي غيرنظامي تعيين شد. هيتلر در سال 1936 نيروهاي خود را به راينلند گسيل داشت. سپس اتريش و بخشهايي از چكسلواكي را در سال 1938 اشغال كرد. در همين حال ايتاليا سرگرم توسعهي قدرت خود در حوزهي مديترانه و شمال آفريقا بود. ژاپن نيز در سال 1937 به چين تجاوز كرد.
از اين رو روابط بين آلمان، ايتاليا و ژاپن قويتر ميشد. در ابتدا فرانسه و بريتانيا سعي ميكردند از متجاوزان دلجويي كنند اما در پايان دههي 1930 هر دو كشور اقدام به تجهيز نيروهاي مسلح خود كردند. ايالات متحدهي آمريكا در حاشيه بيطرف ماند ولي با نگراني نظارهگر افزايش قدرت ژاپن در اقيانوس آرام بود. بيست سال بعد از جنگ جهاني اول، دنيا در حال آماده شدن براي جنگي ديگر بود.»
به اين ترتيب جنگ جهاني دوم آغاز شد؛ جنگي كه نمادهايي همچون صليب شكسته را به يادگار گذاشت و البته بنابه شرايط بحراني آن دوران اختراعات و اكتشافاتي را نيز به همراه داشت. مثلاً «شركت كداك در آمريكا اقدام به ساخت دوربينهاي كوچك كبريتي براي ماموران انگليسي كرد تا آنها بتوانند بدون جلب توجه دشمن عكسبرداري كنند. برچسب روي دوربين كبريتي، براساس كشوري كه قرار بود در آنجا مورد استفاده قرار گيرد، قابل تغيير بود.»
يا «در سال 1935، دولت بريتانيا از مهندس رابرت واتسون وات درخواست كرد روي پروژهي «اشعهي مرگ» كار كند و با استفاده از امواج راديويي قادر به انهدام هواپيماهاي دشمن شود. ولي به جاي آن، واتسون وات توانست از امواج راديويي براي شناسايي هواپيماها استفاده كند، بدين ترتيب رادار يا شناسايي و رديابي راديويي متولد شد.»
تبديل ماهيتابه به هواپيما
طي جنگ جهاني دوم كه تقريباً همهي كشورها حتي ايران را درگير خود كرد، كمبودهاي بسياري وجود داشت. در اين دوره، نه تنها كمبود مواد غذايي بلكه كمبود آهن هم به يكي از معضلات دولتمردان تبديل شده بود: «در زمان جنگ به دليل كمبود آهن، قلع و آلومينيوم، دولت با چاپ و پخش پوسترهايي از زنان خانهدار درخواست كرد كه وسايل خانگي بدون استفادهي خود را به دولت واگذار كنند. قابلمهها و ماهيتابههاي قديمي ذوب ميشدند و از آنها هواپيما ساخته ميشد. ميلههاي آهني از پاركها، باغها، خودروهاي قديمي و هرنوع آهن قراضه از نقاط مختلف جمعآوري شده و براي ساخت كشتيها مورد استفاده قرار ميگرفت. حتي لباسهاي پشمي قديمي شكافته ميشد و براي بافتن جوراب و شالگردن نيروهاي نظامي مورد استفاده قرار ميگرفت.»
در نهايت جنگ جهاني دوم در سال 1945 و با تسليم آلمان نازي پايان يافت: «مراسم تسليم بيقيد و شرط نيروهاي آلماني در ساعت 2:41 دقيقهي بامداد 7 مه 1945 در مدرسهي كوچك ريمز، در شمال فرانسه انجام شد. سفيراني از چهار كشور متحد انگلستان، فرانسه، امريكا و شوروي شاهد اين واقعه بودند.»
اما پايان جنگ به معناي بازگشت به زندگي عادي نبود. جنگ ويرانههاي بسياري از خود به جاي گذاشته بود بهگونهاي كه بازسازي آن تا سالها ادامه داشت و حتي تا زماني كه كشاورزي و صنعت بتواند به وضعيت عادي توليد برگردد، غذا و نيازهاي اساسي با كمبودهاي نااميدكنندهاي روبهرو بود: «در همه جا مردم محلي بايد زندگي خود را از سر ميگرفتند و خسارات ناشي از جنگ را در ميان ويرانههاي منازل خود محاسبه ميكردند...»
«تاريخچهي جنگ جهاني دوم» در آخرين بخشهاي خود يعني «آيا ميدانيد؟»، «بيشتر بدانيد» و «پرسش و پاسخ» اطلاعات بيشتر و جالب ديگري را دربارهي اين جنگ به مخاطبان ارائه داده است.
اين كتاب را «انتشارات آمه» با ترجمهي «پرويز دليرپور» و قيمت 3800 تومان منتشر كرده است.
نظر شما