به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اين كتاب براي دانشجويان رشته تاريخ در مقطع كارشناسي به عنوان منبع اصلي قسمتي از درس «تاريخ تحولات سياسي اجتماعي اقتصادي و فرهنگي ايران» در دوره سامانيان، غزنويان و ديلميان به ارزش ٢ واحد تدوين شده است.
كتاب از هشت فصل تشكيل شده است. فصل نخست شامل معرفي و نقد و بررسي منابع اصلي و تحقيقات انجام شده در اين زمينه است. فصل دوم مروري است بر جغرافياي تاريخي و مهم‌ترين تحولات ماوراء‌النهر از دوره پيش از اسلام تا فتح به دست مسلمانان كه هخامنشيان، اسكندر و سلوكيان، پادشاهي يوناني ـ بلخي، كوشانيان، ساسانيان، هياطله، تركان، فرمانروايان محلي و فتح مسلمانان را دربرمي‌گيرد.
فصل سوم درباره چگونگي ظهور و قدرت‌گيري سامانيان است كه خاستگاه طبقاتي سامانيان، آغاز قدرت‌يابي در ماوراء‌النهر، نصربن احمد امير ماوراء‌النهر و شورش امير اسماعيل را شامل مي‌شود.
فصل چهارم درباره دوران اوج اقتدار سامانيان است و دوران سلطنت امير اسماعيل، (فتح طراز، جنگ با عمروليث صفاري، جنگ با علويان)، امير احمد بن اسماعيل (تصرف ري، فتح سيستان) و امير نصربن احمد (مواجهه او با شورش اسحاق، شورش حسين بن علي مرورودي، طغيان احمدبن سهل، فتنه ابويكر خباز و ارتباط يك جانبه و مقتدرانه با علويان طبرستان، آل زيار و اسماعيليه) را دربرمي‌گيرد.
در فصل پنجم دوران ضعف و انحطاط سامانيان بررسي مي‌شود كه شامل دوران سلطنت امير نوح، امير عبدالملك و امير منصور بوده، حوادثي چون طغيان ابوعلي چغاني، ادعاي نبوت متنبي، قدرت‌گيري آل بويه، آشفتگي امور حكومت و شورش عبدالرزاق طوسي ارزيابي مي‌شود.
در فصل ششم با عنوان سامانيان در سراشيبي سقوط دوران سلطنت امير نوح بن منصور، امير منصور بن نوح، امير عبدالملك و سرانجام امير اسماعيل به بحث گذاشته شده مطالب اين بخش با بررسي عوامل دروني و بيروني سقوط سامانيان به پايان مي‌رسد.
موضوع فصل هفتم بررسي روابط سامانيان با ملوك اطراف خود، شامل خوارزمشاهيان (آل عراق و آل مامون)، فريغونيان و آل محتاج است. فصل هشتم نيز توصيفي از اوضاع اجتماعي، اقتصادي، اداري، فرهنگي و هنري در قلمرو سامانيان است كه طبقات اجتماعي، اقتصاد و تجارت، ضرب سكه، نظام اداري، مذاهب حنفي و شافعي، صوفيه، وضعيت ادبي و علمي، و هنر را دربردارد.
يادداشت‌هاي مربوط به مطالب هر فصل در پايان همان فصل آمده و در پايان كتاب، پيوست‌هايي شامل شجره‌نامه سامانيان، نقشه ماوراء‌النهر و تصاويري از آثار مربوط به سامانيان و كتاب‌نامه درج شده است.
چهارشنبه ۳۱ فروردین ۱۳۹۰ - ۱۴:۴۵
نظر شما