جمعه ۱۲ خرداد ۱۴۰۲ - ۰۸:۱۴
داستان حماسی باید به یک ژانر و جریان فعال تبدیل شود

برگزیده بحش رمان سومین جایزه ملی داستان حماسی، تاکید دارد که با وجود اینکه در سال‌های اخیر رمان‌ها و داستان‌های کوتاه بسیاری با موضوع معرفی و تبیین حماسه‌های تاریخی کشورمان خلق شده‌اند هنوز در داستان حماسی نتوانسته‌ایم شاید یک ژانر مستقل و جریان فعال به معنای واقعی باشیم.

علیرضا محمودی که با نوشتن رمان «بی‌چهرگان» مقام نخست را در سومین دوره جایزه ملی داستان حماسی کسب کرده، در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره این اثر توضیح داد: «بی‌چهرگان» درباره یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخ ایران است؛ سال ۵۳ قبل از میلاد، زمانی که کراسوس به ایران حمله کرد و اگر در آن زمان ایران شکست می‌خورد، شاید امروز ایرانی وجود نداشت. یکی از شخصیت‌های مهم تاریخ ایران در آن مقطع حساس سورنا بود که نامش را زیاد شنیده‌ایم ولی از وی اطلاع زیادی نداریم. این شخصیت تاریخی از پایه‌های اسطوره رستم است.

نویسنده رمان «بی‌چهرگان» به حساس بودن دوره تاریخی مورداشاره در این اثر اشاره کرد و افزود: من به عنوان نویسنده سعی کردم این دوره جذاب تاریخی را در قالب رمان بازآفرینی کنم. قرن یکم پیش از میلاد مقطع حساسی بوده که دوران نوزایی اسطوره را به خود اختصاص داده و اتفاق‌های مهمی از جمله تولد عیسی مسیح (ع) و تاکید بر مفهوم ایران و ایرانی‌بودن در آن زمان گسترش یافته است. اشکانیان در آن دوره تلاش زیادی انجام دادند که ایران ژس از حمله اسکندر دوباره احیا شود و من نیز در خلق این رمان تاریخی تلاش کردم از شخصیت‌هایی نام ببرم که جوانان امروز بتوانند با آنها ارتباط برقرارکنند و دارای اقتدار باشند.

ایرانمهر با بیان اینکه برای نوشتن این رمان به اسناد تاریخی بسیاری استناد کرده، توضیح داد: سعی کردم تا آنجا که می‌توانم مستندات جمع آوری  کرده و از منابع بسیاری استفاده کنم. همچنین تلاش کردم تا تکنیک‌ها و عناصر نویسندگی که در خلق یک داستان اهمیت بسیاری بالایی دارد ضربه‌ای به مستند بودن روایت نزند؛ بنابراین می‌توانم بگویم این رمان مستند به تاریخ است.

وی با تاکید بر اینکه در حوزه خلق رمان تاریخی ضعف داریم، افزود: نویسندگان امروز بیشتر از نگارش رمان به روایت تاریخ می‌پردازند و از بازآفرینی هنری آن غافلند. رمان تاریخی باید به گونه‌ای نوشته شود که اصل آن با متون استنادی همخوان باشد و در عین حال از عنصر خیال و جذابیت هنری نیز در آن استفاده شود.

این نویسنده همچنین گفت: بیشتر رمان‌‌نویسان معاصر تنها به دوران قاجار و پهلوی می‌پردازند و کمتر درباره تاریخ کهن ایران‌زمین داستان و رمان خلق می‌کنند و تاکنون تنها شاهنامه فردوسی توانسته نقش بی‌بدیل خود را در خلق داستان‌های حماسی ایران باستان ایفا کند.

وی با تاکید بر اهمیت پرداختن به حماسه‌های ایران از دوران باستان تاکنون، توضیح داد: در نیم قرن گذشته رمان‌ها و داستان‌های بسیاری با اشاره به انقلاب اسلامی و دفاع مقدس خلق شده‌اند که کاملا رنگ و بوی حماسی دارند؛ در عین حال هنوز در این حوزه به یک ژانر و جریان نرسیده‌ایم و هر آنچه نوشته شده تلاش فردی و پراکنده بوده است.

این نویسنده افزود: حماسه از مهمترین گونه‌های ادبی است که مطالعه آن در شناخت ما از هستی موثر است و باید هرچه بیشتر به آن بپردازیم تا تبدیل به یک جریان شود.

برگزیده سومین جایزه حماسی همچنین تاکید کرد: جایزه ملی داستان حماسی اتفاق بسیار شگفت‌انگیزی است و می‌تواند در یک جریان ادبی موثر باشد؛ در صورتی که برگزاری این جایزه ملی استمرار یابد و آثار برگزیده و شایسته تقدیر با حمایت دبیرخانه این رویداد چاپ و منتشر شوند مخاطبان خود را می‌یابند. تنها معرفی برگزیدگان کافی نیست بلکه به ثمررسیدن این حرکت نیازمند حمایت‌های جدی است.

وی درباره آینده داستان‌های حماسی ایرانی نیز گفت: با اینکه هنوز تا رسیدن به وضعیت ایده‌‌آل فاصله داریم؛ در عین حال دست‌اندرکاران و داوران جایزه ملی داستان کسانی هستند که واقعا درد ادبیات و فرهنگ ایرانی را دارند و در قلبشان عشق به وطن می‌جوشد. این اهتمام را دردوره‌های مختلف جایزه داستان حماسی دیده‌ایم و می‌توان اطمینان داشت که با وجود موانع و مشکلات موجود دستیابی به چشم‌انداز موردانتظار ممکن است. حوزه هنری انقلاب اسلامی با وجود امکانات محدود توانسته سهم بزرگی را در این زمینه بر عهده بگیرد ولی اگر سایر ارگان‌ها نیز به یاری این ارگان بیایند اجرای موفق‌تری را شاهد خواهیم بود.

این نویسنده که نگارش کتاب‌های «مرد صورتی» و «اسم تمام مردهای تهران علیرضاست» را در کارنامه دارد، عنوان کرد: برای نگارش رمان «بی‌چهرگان» پژوهش وسیعی انجام دادم و از 250 منبع استفاده کردم.

محمودی ایرانمهر اکنون در حال نگارش رمان بلندی به نام «حافظ‌خوانی خصوصی» است که اواخر امسال منتشر خواهد شد.‌
 
 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها