به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، بیستوپنجمین جشنواره ملی صنعت چاپ خراسان رضوی در حاشیه سیزدهمین نمایشگاه چاپ و بستهبندی مشهد، پنجشنبه (یکم آبانماه) با حضور ایوب دهقانکار، مشاور اجرایی معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، عباس زارع، مدیرکل دفتر چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمعی از فعالان صنعت چاپ استانی و کشوری برگزار شد.
در این مراسم ایوب دهقانکار، طی سخنانی با اشاره به برگزاری سیزدهمین نمایشگاه چاپ و بستهبندی مشهد و اهمیت توجه به بحث تولید در این نمایشگاه، گفت: در این نمایشگاه تولیداتی که برپایه دانش بومی فرزندان این سرزمین تولید شده است بسیار پُررنگ و امیدبخش بود. در یک کلام میتوان گفت که نمایشگاه تحقق جلوه شعار مقام معظم رهبری در حمایت از تولید داخلی است.
وی با بیان اینکه همه به ظرفیت صنعت چاپ واقف هستیم و نگاه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به حوزه چاپ نگاهی متفاوت است، ادامه داد: بهطور تام و تمام معتقدیم که چاپ، صنعتی راهبردی و استراتژیک است و اگر آن را به جایگاه واقعی برسانیم، یکی از آرزوهای کشور محقق خواهد شد. مثل خیلی از کشورهای دیگر اگر روزی بخواهیم چاههای نفت را ببندیم و منابع درآمدی را به سمت دیگر سوق بدهیم یکی از ستونهای ما صنعت چاپ است.
دهقانکار، با بیان اینکه چاپ، صرفاً جنبه اقتصادی ندارد، گفت: بهنظر ما بخش فرهنگی چاپ، نسبت به بخش صنعتی پُررنگتر است و این نگاه وزارت فرهنگ به صنعت است. امیدواریم با همت فعالان این حوزه به اهداف مورد نظر دست پیدا کنیم.

وی در ادامه پیام محسن جوادی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را قرائت کرد. متن این پیام به شرح زیر است؛
«بسمالله الرحمن الرحیم
اساتید بزرگوار، فعالان صنعت چاپ و بستهبندی، مدیران و کارآفرینان گرامی، پیشکسوتان عزیز، اصحاب رسانه و هنر و همه علاقهمندان فرهنگ و تولید ملی
با سلام و احترام
ابتدا عذر خواهی می کنم که امروز توفیق نیافتم حضوری در جمع شما بزرگواران، مردان و زنانی که ستونهای پنهان اما استوار فرهنگ مکتوب کشور هستید، حضور داشته باشم.
صنعت چاپ در ایران پیشینهای بیش از یک قرن دارد. صنعتی که با ورود نخستین دستگاههای چاپ سربی آغاز شد و امروز در قالب چاپ دیجیتال، افست، فلکسو، و فناوریهای نوین بستهبندی به حیات پویای خود ادامه میدهد. این مسیر طولانی، حاصل تلاش نسلی از اندیشمندان، کارآفرینان، و هنرمندانی است که باور داشتند چاپ، تنها یک صنعت نیست؛ بلکه ابزار حفظ و انتقال فرهنگ و اندیشه است.
امروز، جهان چاپ در حال تجربهی دگرگونی عمیقی است.
تحولات دیجیتال، فناوریهای هوش مصنوعی، چاپ سهبعدی، و روند روبهگسترش بستهبندیهای هوشمند، سیمای این صنعت را دگرگون کردهاند. در چنین شرایطی، اگر صنعت چاپ و بستهبندی ما بخواهد در رقابت منطقهای و جهانی جایگاهی درخور بیابد، باید با نگاه آیندهنگر و سیاستگذاری هوشمندانه، به استقبال این تحولات برود.
در این مسیر، چند اصل راهبردی را ضروری میدانم:
نخست، دانشمحوری و نوسازی فناوری؛
باید از شیوههای سنتی فاصله بگیریم و با حمایت از شرکتهای دانشبنیان، به سمت فناوریهای روز حرکت کنیم. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آماده است با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت، معاونت علمی ریاست جمهوری و دانشگاهها، بستر این تحول فناورانه را فراهم کند.
دوم، ارتقای آموزش و مهارت تخصصی؛
صنعت چاپ بدون نیروی انسانی خلاق و آموزشدیده، پیشرفتی نخواهد داشت. لازم است آموزشگاههای تخصصی چاپ و بستهبندی تقویت شوند و پیوند میان دانشگاه و صنعت مستحکمتر گردد.
سوم، گسترش بازارهای صادراتی؛
امروز در کشورهای منطقه، تقاضای فزایندهای برای خدمات چاپ و بستهبندی باکیفیت وجود دارد. ایران میتواند با سرمایهگذاری در کیفیت، طراحی و نوآوری، سهم قابل توجهی از این بازار را به دست آورد. صادرات خدمات چاپ، بستهبندی و طراحی گرافیک، میتواند یکی از منابع جدید درآمد ارزی کشور باشد.
چهارم، چاپ سبز و بستهبندیهای پایدار؛
در دنیای امروز، مسئولیت اجتماعی صنایع نسبت به محیط زیست جایگاهی اساسی دارد. استفاده از مواد بازیافتی، مرکبهای زیستپذیر، و فناوریهای کممصرف، آیندهای سالمتر و پاکتر را رقم میزند.
پنجم، نوآوری در طراحی و هویت ایرانی در بستهبندی؛
بستهبندی تنها پوشش یک کالا نیست؛ روایتگر فرهنگ، زیباییشناسی و هویت تولیدکننده است. باید طراحان ایرانی را تشویق کنیم تا در آثارشان روح فرهنگ ایرانی، زیباییهای سنتی و خلاقیت معاصر را بازتاب دهند.
در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ما باور داریم که صنعت چاپ و بستهبندی تنها یک بخش صنعتی نیست، بلکه بخشی از اقتصاد خلاق کشور است. این صنعت در پیوند مستقیم با نشر کتاب، مطبوعات، تبلیغات فرهنگی، صنایع دستی و حتی گردشگری فرهنگی قرار دارد. رشد این بخش، به معنای رشد همه این حوزههاست.
در سالهای اخیر، اقدامات متعددی برای حمایت از این حوزه صورت گرفته است؛ از برگزاری نمایشگاههای تخصصی چاپ و بستهبندی در تهران و استانها، تا تسهیل در مجوزها، حمایت از چاپخانههای نوآور، و فراهمسازی بستر حضور فعالان ایرانی در نمایشگاههای بینالمللی. اما میدانیم که این مسیر هنوز به نقطه مطلوب نرسیده و نیازمند عزم مشترک دولت، بخش خصوصی، انجمنها و دانشگاههاست.
جشنواره ملی چاپ و بستهبندی ایران، فرصتی ارزشمند است برای گردهمایی نخبگان، تبادل دانش و تجربه، و معرفی ظرفیتهای تازه این صنعت. این جشنواره میتواند به سکوی ارتباط میان ایده و عمل، فناوری و بازار، هنر و صنعت تبدیل شود.
در پایان، لازم میدانم از همه پیشکسوتان و فعالان این عرصه که سالها با عشق، دانش و تعهد، چراغ چاپ ایران را روشن نگه داشتهاند، صمیمانه سپاسگزاری کنم. یقین دارم با تکیه بر ظرفیتهای بومی، روحیه خلاق ایرانی و نگاه جهانی، آینده این صنعت درخشانتر از گذشته خواهد بود.
به امید روزی که چاپ و بستهبندی ایرانی، با فناوری نو و هویت فرهنگی غنی، به عنوان یکی از برندهای معتبر منطقه و جهان شناخته شود.
از همه برگزارکنندگان و دستاندرکاران این جشنواره ملی نیز صمیمانه قدردانی میکنم.
والسلام علیکم و رحمهالله و برکاته»

نقش پررنگ خراسان رضوی در صادرات صنعت چاپ
در بخش دیگر این مراسم، عباس زارع، مدیرکل دفتر چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در سخنانی گفت: امروز ایران در گردش مالی ۸۰۰ میلیارد دلاری صنعت چاپ دنیا سهم خوبی ندارد اما با صدای بلند اعلام میکنم در دولت چهاردهم در خدمت شما هستیم و هیچ وقفهای در کار و روند اداری ایجاد نمیکنیم و مسئولیت چاپ را میپذیریم، دراین میان به استناد قوانین وزارت فرهنگ نیز از ظرفیت سایر وزارتخانهها در کار خود استفاده میکنیم.
وی با بیان اینکه در وزارت فرهنگ برنامههای زیادی برای حوزه چاپ تدارک دیدیم، افزود: یکی از برنامههای ما در وزارت فرهنگ کاهش واردات محصولات چاپی و تمرکز بر توسعه صادرات در این حوزه است، سال گذشته ۴۶ هزار تن واردات داشتیم، اما با کارشناسی این حوزه توانستیم طی شش ماه نخست این موضوع را کاهش داده و صادرات را افزایش دهیم.
زارع ادامه داد: در کشور ما در دو بخش درگیر واردات هستیم و لازم است که سرمایهگذاری فعالان صنعت در این حوزهها تقویت شود؛ نخست اینکه در حوزه افست و لیبل نیاز کشور را مرتفع کردیم ولی در دو حوزه قوطی فلزی و پاکت چند لایه ضعف داریم و باید اقدامات جدی برای آن انجام شود.
به گفته وی، در خراسان رضوی تقریباً ۱۲ شرکت و چاپخانه در حوزه صادرات فعالیت دارند، طبق آمار ۲۵ درصد صادرات محصولات چاپی کشور از خراسان رضوی بوده و ما این استان را پایتخت صادرات محصولات چاپی میشناسیم.
زارع همچنین گفت: ۴۰ درصد چاپخانههای کشور در تهران قرار دارد دارد ولی سهم کمتر از ۲ درصدی در صادرات دارند، در این حوزه ما برنامه زیادی تدارک دیدیم، وزارت فرهنگ در دولت چهاردهم مسولیت این حوزه را میپذیرد و امیدوار است با کمک تشکلهای صنعت چاپ مشکلات و موانع را از پیش پای فعالان صنعت چاپ بردارد.
لزوم توجه به ارتقای آموزش و مهارت تخصصی
در بخش دیگر این مراسم، محمدرضا مشرقی، به نمایندگی از اتحادیه چاپخانه داران خراسان رضوی در سخنانی گفت: صنعت چاپ در ایران پیشینهای بیش از یک قرن دارد، صنعتی که با ورود نخستین دستگاههای چاپ سربی آغاز شد و امروز در قالب چاپ دیجیتال، افست، فلکسو و فناوریهای نوین بستهبندی به حیات پویای خود ادامه میدهد. این مسیر طولانی، حاصل تلاش نسلی از اندیشمندان، کارآفرینان، و هنرمندانی است که باور داشتند چاپ، تنها یک صنعت نیست؛ بلکه ابزار حفظ و انتقال فرهنگ و اندیشه است.
وی با بیان اینکه امروز، جهان چاپ در حال تجربهی دگرگونی عمیقی است، افزود: تحولات دیجیتال، فناوریهای هوش مصنوعی، چاپ سهبعدی، و روند روبهگسترش بستهبندیهای هوشمند، سیمای این صنعت را دگرگون کردهاند و در چنین شرایطی، اگر صنعت چاپ و بستهبندی ما بخواهد در رقابت منطقهای و جهانی جایگاهی درخور بیابد، باید با نگاه آیندهنگر و سیاستگذاری هوشمندانه، به استقبال این تحولات برود.
مشرقی ادامه داد: در این مسیر، چند اصل راهبردی را ضروری میدانم؛ نخست، دانشمحوری و نوسازی فناوری که در این اصل باید از شیوههای سنتی فاصله بگیریم و با حمایت از شرکتهای دانشبنیان، به سمت فناوریهای روز حرکت کنیم. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آماده است با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت، معاونت علمی ریاست جمهوری و دانشگاهها، بستر این تحول فناورانه را فراهم کند.
وی با بیان اینکه ارتقای آموزش و مهارت تخصصی، اصل دوم است، افزود: صنعت چاپ بدون نیروی انسانی خلاق و آموزشدیده، پیشرفتی نخواهد داشت. لازم است آموزشگاههای تخصصی چاپ و بستهبندی تقویت شوند و پیوند میان دانشگاه و صنعت مستحکمتر شود.
مشرقی گسترش بازارهای صادراتی را سومین اصل دانست و گفت: امروز در کشورهای منطقه، تقاضای فزایندهای برای خدمات چاپ و بستهبندی باکیفیت وجود دارد. ایران میتواند با سرمایهگذاری در کیفیت، طراحی و نوآوری، سهم قابل توجهی از این بازار را به دست آورد. صادرات خدمات چاپ، بستهبندی و طراحی گرافیک، میتواند یکی از منابع جدید درآمد ارزی کشور باشد.
وی با طرح این موضوع که چاپ سبز و بستهبندیهای پایدار چهارمین اصل راهبردی است، تاکید کرد: در دنیای امروز، مسئولیت اجتماعی صنایع نسبت به محیط زیست جایگاهی اساسی دارد. استفاده از مواد بازیافتی، مرکبهای زیستپذیر، و فناوریهای کممصرف، آیندهای سالمتر و پاکتر را رقم میزند.
به گفته وی، نوآوری در طراحی و هویت ایرانی در بستهبندی، پنجمین اصل راهبردی است، زیرا بستهبندی تنها پوشش یک کالا نیست؛ روایتگر فرهنگ، زیباییشناسی و هویت تولیدکننده است. باید طراحان ایرانی را تشویق کنیم تا در آثارشان روح فرهنگ ایرانی، زیباییهای سنتی و خلاقیت معاصر را بازتاب دهند.
این فعال و پیشکسوت صنعت چاپ با بیان اینکه صنعت چاپ و بستهبندی تنها یک بخش صنعتی نیست، بلکه بخشی از اقتصاد خلاق کشور است، گفت: این صنعت در پیوند مستقیم با نشر کتاب، مطبوعات، تبلیغات فرهنگی، صنایع دستی و حتی گردشگری فرهنگی قرار دارد و رشد این بخش، به معنای رشد همه این حوزههاست.
وی همچنین گفت: در سالهای اخیر، اقدامات متعددی برای حمایت از این حوزه صورت گرفته است؛ از برگزاری نمایشگاههای تخصصی چاپ و بستهبندی در تهران و استانها، تا تسهیل در مجوزها، حمایت از چاپخانههای نوآور، و فراهمسازی بستر حضور فعالان ایرانی در نمایشگاههای بینالمللی. اما میدانیم که این مسیر هنوز به نقطه مطلوب نرسیده و نیازمند عزم مشترک دولت، بخش خصوصی، انجمنها و دانشگاههاست.
وی با بیان اینکه جشنواره ملی چاپ و بستهبندی ایران، فرصتی ارزشمند است برای گردهمایی نخبگان، تبادل دانش و تجربه، و معرفی ظرفیتهای تازه این صنعت، افزود: این جشنواره میتواند به سکوی ارتباط میان ایده و عمل، فناوری و بازار، هنر و صنعت تبدیل شود، اتحادیه چاپ خراسان رضوی نیز با نظارت بر فعالیت واحدهای تحت پوشش، پیشگیری از رقابت ناسالم و تعیین تعرفه های صنفی به ایجاد نظم و استاندارد سازی در صنعت چاپ استان کمک می کند.

به گزارش ایبنا؛ در پایان این مراسم از تولیدکننده، صادرکننده و کارآفرین برتر مرتضی یزدانی تقدیر شد، در بخش پیشکسوت نیز از علی سرابیان تبریزی تقدیر شد. در حوزه تولیدکننده ماشینآلات چاپ و شرکت دانش بنیان نیز از سعید خسروپور تهرانی تجلیل شد. در حوزه کارآفرین و تولیدکننده برتر نیز از رضا لطفی، وحید خفاف واحدی، سیدمصطفی فرشچی و محمدرضا حاجیزاده تقدیر شد.
تقدیر از ۳۲ سال تلاش و خدمت امیر پیشان، کارمند بازنشسته اداره کل دفتر چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و ابوالحسن ایزدی، از دفتر چاپ استان خراسان رضوی نیز از دیگر بخشهای این مراسم بود.
نظر شما