گلعلی بابایی، پژوهشگر دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در غرفه انتشارات سوره مهر از نگارش تازه‌ترین اثر خود خبر داد و گفت: در حال حاضر، مشغول کار روی مجموعه‌ای هستم که از دوران کودکی تا عملیات فتح خرمشهر را در جلد اول آن روایت کرده‌ایم. جلدهای بعدی شامل سفرنامه حج و روایت‌هایی از سال‌های ۵۹، ۶۰ و ۶۱ است. برای نگارش این مجموعه، علاوه بر مصاحبه مفصل با خود سردار، از منابع متعدد دیگری استفاده کردم؛ چرا که او هر جا مطمئن نبود، اظهار نظری نمی‌کرد و همین باعث شد برای راستی‌آزمایی، به مرکز اسناد مراجعه کنم و اطلاعات را با اسناد رسمی تطبیق بدهم.
او درباره اینکه چرا نسل جوان ارتباط و انس کمتری با تاریخ و خاطرات جنگ دارد، گفت: تاریخ جنگ بسیار گفته شده، اما شاید ما هنر خوب ارائه داشتن آن را نداشته‌ایم. این مسئله باعث شده فاصله و حتی نوعی بیگانگی میان نسل جنگ و نسل‌های بعدی ایجاد شود؛ حتی در خانواده‌هایی که شهید داده‌اند. از سوی دیگر، فضای مجازی با جذابیت‌های ظاهری خود، روایت‌های سطحی و گاه مسموم را به این نسل ارائه می‌دهد و ما از رقابت در این حوزه بازمانده‌ایم.
این مولف و پژوهشگر افزود؛ کتاب مخاطب محدودی دارد؛ حتی اگر بسیار موفق باشد، نهایتاً به صد چاپ دوهزارتایی می‌رسد. اما یک فیلم یا سریال تلویزیونی، میلیون‌ها مخاطب دارد. متأسفانه اقتباس از آثار دفاع مقدس در کشور ما جدی گرفته نشده و اغلب فیلم‌سازان به سراغ سوژه‌های ماورایی یا غیرواقعی می‌روند. این در حالی است که ما منابع بی‌نظیری داریم که قابلیت اقتباس‌های بسیار تأثیرگذار دارند.
بابایی در ادامه تاکید کرد: ما در ابتدا رزمنده را به شکل اسطوره‌ای و دشمن را بسیار ضعیف نشان دادیم؛ بعدتر، برخی آثار به شکل افراطی در جهت تخریب همان تصویر رفتند. در حالی که واقع‌گرایی نه‌تنها مشکلی ندارد، بلکه می‌تواند الهام‌بخش‌تر باشد. در کتاب‌هایی که نوشته‌ام، مثلاً درباره عملیات رمضان که سراسر شکست است، وقتی مخاطب می‌بیند که رزمنده‌ای با یک آرپی‌جی در برابر تانک ایستاده، حتی اگر شکست خورده باشد، احساس صداقت و افتخار می‌کند.
او در ادامه چند کتاب که قابلیت تبدیل به فیلم دارند را مثال زد و افزود: بسیاری از زندگی‌نامه شهدا مثل «پارتیزان» درباره شهید علی‌اکبر حاجی‌پور یا «ماه تمام» درباره شهید همت سرشار از لحظات دراماتیک، تلخ، شیرین، پیروزی، و شکست هستند و قابلیت بالایی برای اقتباس دارند. همچنین کتاب‌های «شراره‌های خورشید»، «مثلث»، و «قلب زمین» که جزو آثار کارنامه عملیاتی هستند. در غرب، هنوز هم از کتاب‌های جنگ جهانی اول و دوم فیلم می‌سازند، اما ما کمتر چنین نگاهی داریم. در فصل اول کتاب «ضربت متقابل» پرسش‌هایی مطرح شده که حتی می‌تواند مبنای ساخت سریال باشد. البته از آن اقتباس‌هایی صورت گرفته اما به‌طور کامل از ظرفیت آن استفاده نشده است.
این پژوهشگر افزود: ما باید با صداقت و هنر در روایت، مخاطب را با خود همراه کنیم. جنگ فقط پیروزی نبود، بلکه مجموعه‌ای از ایثار، درد، امید و واقعیت بود. اگر درست بگوییم، نسل امروز بهتر از هر زمانی آن را می‌پذیرد.
نظر شما