منصوره مصطفی‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در پاسخ به این سوال که «چقدر شخصیت‌ها و فضای ادبیات تألیفی کودک و نوجوان را ایرانی می‌بینید؟» گفت: خیلی کم. بخشی از این مسئله به خاطر این است که کتاب‌های ترجمه سهم بیشتری از کتاب‌های تألیفی دارد. نمی‌گویم در تولید؛ شاید در تولید کتاب این نسبت برابر باشد و حتی تألیف بچربد. چون آمارهایی که من از تولید می‌بینم این را نشان نمی‌دهد که ترجمه بیشتر است؛ اما می‌توانم بگویم که حتماً کتاب‌های ترجمه در ویترین کتابفروشیها سهم بیشتری دارد.
او افزود: کتابفروشیها ویترین نهایی هستند که مردم در آن کتاب را انتخاب می‌کنند؛ بنابراین یا کتاب‌های تألیفی مشکل توزیع دارند یا مشکل جذابیت که به دست بچه‌ها نمی‌رسند و توی ویترین قرار نمی‌گیرند. ویترین یک کار کاملاً اقتصادی است و اثری که بدانند به فروش می‌رسد و امکان فروش دارد و دیده می‌شود به ویترین راه پیدا می‌کند. نمی‌شود انتظار داشت مثلاً از پخش یک کتاب‌فروشی که کتاب تألیفی را به کتاب ترجمه اولویت دهد. به هرحال آن‌ها هم به دنبال فروش هستند و حق هم دارند؛ چراکه کتاب‌فروشی یک واحد اقتصادی محسوب می‌شود. کتابفروشیها در همین شرایط هم با سختی سر پا هستند. نباید هیچ انتظاری از کتابفروشیها برای انجام کار فرهنگی داشت؛ هرچند که بسیاری از آن‌ها دارند این کار را انجام می‌دهند.
این مروج کتاب کودک و نوجوان در تکمیل صحبت خود عنوان کرد: این بخشی از ماجراست که کتاب‌های ترجمه آنقدر زیاد شده‌اند که فضایی که ما داریم به بچه‌هایمان نشان می‌دهیم بیش از اینکه فضای بچه ایرانی باشد، فضای کودک و نوجوان خارجی است. البته هیچ ایرادی در این نمی‌بینم که بچه‌های خارجی را به فرزندان‌مان نشان دهیم و آن‌ها را با این مسئله آشنا کنیم؛ ولی زمانی که آن بچه خارجی هم این امکان را داشته باشد که با بچه ایرانی در کتاب همراه شود. فکر می‌کنم ما در کتاب‌های تألیفی‌مان هم مشکل کیفیت داریم، هم مشکل توزیع و هم مشکل کیفیت تصویرگری. کتاب‌های تألیفی زیادی را می‌بینیم که در ویترین شانسی برای فروش پیدا نمی‌کنند؛ به این دلیل که گرافیک‌شان قوی نیست و البته نویسنده قوی‌ای ندارند. همه این‌ها مواردی است که لازم داریم تا بازار تألیف‌مان بهتر و طبیعتاً نقش کودک ایرانی هم در کتاب‌هایمان بیشتر دیده شود. این از آن موضوعاتی است که باید با آن کلان‌تر برخورد شود.
نظر شما