دوشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۳ - ۱۵:۰۴
کتاب‌های دفاع مقدس سخت ترجمه می‌شوند

میسا جبر، مترجم کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد» درباره این کتاب و سختی ترجمه آن گفت: در واقع ترجمه کتاب سخت نبود، سختی در معنی بود، معنای جملات دقیق و دردناک بود و سختی این بود که من چگونه بتوانم این دردناکی را برای مخاطب سوری ترجمه کنم.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا نشست رونمایی از کتاب‌های ترجمه شده به زبان عربی از انتشارات ۲۷ بعثت در مجمع ناشران دفاع مقدس با حضور میسا جبر مترجم و جواد کلاته عربی ناشر و نویسنده برگزار شد.

در ابتدای نشست جواد کلاته درباره چگونگی ورود انتشارات به حوزه ترجمه کتاب‌های دفاع مقدس گفت: انتشارات ۲۷ بعثت از سال‌های ابتدایی شروع به فعالیت در حوزه ترجمه فعالیت داشته، اما از سال ۹۱-۹۲ به بعد در حوزه ترجمه انگلیسی و عربی فعال بوده و بسیاری از آثار مهم این نشر از همان روزها ترجمه کرده‌ایم اما تقریباً در این یک ده که انتشارات بعثت به کار ترجمه مشغول بوده، تغییر و تحولی داشته است.

وی افزود: ما ابتدا از مترجمانی استفاده می‌کردیم که فارسی‌زبان و مسلط به زبان عربی و انگلیسی بودند، آتاری هم به زبان عربی و انگلیسی ترجمه کردیم اما از سال ۹۷ به بعد، اولین ارتباطات را برای ترجمه آثار در کشور مقصد شروع کردیم. از مترجمانی استفاده کردیم که در کشور مقصد بودند و آن زبان، زبان مادریشان بود. در آن زمان آقای وطنی مسئولیت نشر را به عهده داشت. تجربه‌ای با موسسه دایرةالمعارف لبنان داشتیم و چندین کتاب ما توسط موسسه در آن سال‌ها ترجمه شد، البته خود موسسه کتاب‌ها را انتخاب می‌کرد، ما چندین کتاب معرفی می‌کردیم و نهایتاً خود موسسه کتاب را انتخاب می‌کرد، در سال‌های اخیر با توجه به ارتباطی که از طریق مازیار حاتمی با موسسه صبا داشتیم، توانستیم اتفاق خوبی را رقم بزنیم. تیمی به همت مازیار حاتمی و میسا جبر تشکیل شد و از اساتیدی که به ادبیات عرب و فارسی تسلط دارند استفاده کردیم و کتاب‌هایی را در این دو سال ترجمه کردیم.

در ادامه نشست، میسا جبر استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دمشق و مترجم، درباره نحوه ورود خود به دنیای ادبیات فارسی و ترجمه گفت: خواندن فارسی در سوریه در سال ۲۰۰۵ افتتاح شده بود و به ما گفته شد آینده زبان فارسی خوب است، من هم مشغول تحصیل در این رشته شدم، در ابتدا مربی بودم، بعد از طرف دولت سوریه بورسیه شدم و کارشناسی ارشد و دکترا را در دانشگاه تربیت مدرس تهران گذراندم و پس از بازگشت عضو هیئت علمی دانشگاه دمشق شدم. اما در مورد ترجمه، کارهای کوچکی در حوزه ترجمه انجام داده بودم. آنها کتاب‌های مختلفی را به ما برای ترجمه معرفی کردند، در حال حاضر تیم ما متشکل از ۱۱ عضو هیئت علمی دانشگاه است که کار ترجمه این کتاب‌ها را انجام می‌دهیم، هنگامی که مازیار حاتمی کتاب را به من داد، من کتاب را میان دوستان پخش کردم که همه کار کنیم و بتوانیم به نتیجه برسیم. درباره کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد»، در ابتدا خلاصه کتاب را خواندم و متوجه شدم می‌توانم ترجمه خوبی برای آن انجام دهم، با اینکه خودمان در جنگ سوریه زندگی کرده‌ایم و از نزدیک دیده‌ام، این کتاب تصور درست و خوبی از حلب و سوریه برایم ایجاد کرد.

نویسنده کتاب گفت: ما درباره مسئله حضور رزمندگان ایرانی در سوریه دغدغه‌مند و با مسئله وارد ماجرا شدیم، پیش از این کتاب‌هایی در مورد شهدای مدافع حرم نوشته شده بود و هنوز هم نوشته می‌شود، اما این کتاب‌ها فاقد زیست رزمندگان و اطلاعات و خاطرات و وقایع در سوریه بود. ما از روزی که در نشر ۲۷ شروع به نوشتن درباره شهدای مدافع حرم کردیم، بنا بر این بود که وارد پژوهش و نگارش خاطرات شهدای مدافع حرم شویم با این رویکرد که تمام زندگی فرد را، چه در جنگ و غیر از آن را بیاوریم و از تولد تا شهادت را پوشش دهیم. ما در لشکر ۲۷ تقریباً ۱۰ شهید مدافع حرم داریم که برایشان ۱۰۰ ساعت مصاحبه گرفته شده و بخش قابل توجهی از این مصاحبه‌ها نیز مربوط به حضور در سوریه است. کتاب ماجرای عجیب یک جشن تولد اولین کتابی بود که با این نگاه تولید شد و من با همین نگاه این کتاب را نوشتم تا دیگر نویسندگان نیز بتوانند متن معیار داشته باشند. نگارش این کتاب بیش از ۲ سال زمان برد و ارتباط عاطفی شدیدی با شهید داشتم.

میسا جبر درباره ترجمه کتاب «ماجرای عجیب یک جشن تولد» و سختی ترجمه چنین کتابی گفت: در واقع ترجمه کتاب سخت نبود، سختی در معنی بود، معنای جملات دقیق و دردناک بود و سختی این بود که من چگونه بتوانم این دردناکی را برای مخاطب سوری ترجمه کنم. من سعی کردم بدون اینکه معنی جملات عوض شود، جملات به فرهنگ ما نزدیک باشد، به طور مثال در زبان فارسی از افعال بلند و طولانی استفاده می‌شود، من سعی کردم که با فرهنگ ما سازگار باشد، من تنها یکبار حلب رفته بودم اما نویسنده در کتاب فارسی به خوبی توانست حلب را برای من به تصویر بکشد، من نیز سعی کردم همین فضا را برای افرادی که حلب نرفته‌اند، با جملات نشان دهم.

مترجم درباره ترجمه کتاب «سیگاری‌ها را سوریه نمی‌برند» گفت: این کار توسط یکی از دوستان بنده مروه الاسد ترجمه شده است، بعد از ترجمه کل کتاب، برخی از جملات کتاب بود که همه با هم برای ترجمه مشورت می‌کردیم. من این کتاب را زیاد نخواندم اما خانم ایه که ویراستار این کتاب‌ها است، گفتند نتوانسته بخوابد تا ویرایش این کتاب را به اتمام برساند. این کتاب کمی سخت‌تر از کتاب من بود و اصطلاحات پیچیده‌تری داشت ولی با یکدیگر مشورت کردیم و به نتیجه رسیدیم.

جبر در انتهای سخنان خود درباره سه کتاب دیگر ترجمه شده که به دوران جنگ ایران و عراق می‌پردازد، گفت: درباره این کتاب‌ها برای شناخت اسامی مناطقی که در کتاب‌ها ذکر شده، یه اسناد مراجعه کنیم و بدانیم کجاست و چه اتفاقی در انجار افتاده، البته درباره دوران جنگ شما کتاب‌های زیادی به زبان عربی ترجمه شده است، از جمله «التطلعات الامریکیه» که مستند کاملی از جنگ ایران و عراق است و برای ترجمه کتاب‌ها به ما کمک زیادی کرد.

کلاته عربی گفت: اولین شاخص برای ترجمه کتاب‌ها استقبال مخاطبان ایرانی است و دومین شاخص در انتخاب کتاب‌ها، بحث کارشناسی و رتبه کتاب در این مبحث است که قاعدتاً باید رتبه بالایی داشته باشند. ما مصمم به ادامه همکاری با موسسه صبا هستیم و در حال حاضر کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» حمید حسام در حال ترجمه است.

اطلاعات کامل نمایشگاه کتاب ۱۴۰۳ تهران را اینجا بخوانید.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها