سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): بنیاد ایران‌شناسی در راستای برگزاری آئین «گرامیداشت هفته پژوهش»، با شعار «پژوهش برای ایران» و با هدف تقدیر و تکریم محققان بنیاد، میزبان پیشکسوت ایرانی جواد صفی‌نژاد، پدر قنات و بنه ایران بود. محمدحسین رجبی دوانی، رئیس بنیاد ایران‌شناسی در این مراسم گفت: بنیاد ایران‌شناسی وظیفه دارد از استادان و فرهیختگان ایرانی به عنوان نشانه‌های سعادت فرهنگ ایران، تجلیل و تقدیر به‌عمل آورد، ایران‌پژوهان برجسته‌ای که با تحمل رنج بسیار، تلاش کردند گوشه‌هایی از عظمت و فرهنگ ایران را نشان دهند.
وی با اشاره به تحقیقات برجسته استاد صفی‌نژاد در مورد یکی از بزرگترین شگفتی‌های سرزمین و مردم ایران، کاریز (قنات)؛ افزود: امیدواریم این مراسم نکوداشت، آغازی بر مسیر تجلیل استادانی چون دکتر صفی‌نژاد و سبب افزایش آگاهی جامعه ایرانی از عظمت فرهنگ و تمدن ایرانی باشد.
عزم راسخ و عشق راستین او به تحقیق و پژوهش مثال‌زدنی است
در ادامه این آئین بزرگداشت جلال‌الدین رفیع‌فر، استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، از بنیانگذار برجسته بنیاد، حسن حبیبی یاد کرد و بنیاد ایران‌شناسی را بهترین مکان برای انجام پژوهش‌هایی دقیق در حوزه مطالعات ایرانی برشمرد و گفت: حسن حبیبی دو یادگار مهم از خود به‌جا گذاشت؛ بنیاد ایران‌شناسی و احیاء و بازسازی باغ نگارستان (اولین و قدیمی‌ترین دانشگاه ایران).
وی ضمن اشاره به آشنایی ۳۵ ساله خود با صفی‌نژاد، به زندگی پرمخاطره او و در عین حال صبر و تحمل وی بر مرارت‌ها و از سوی دیگر عزم راسخ و عشق راستین او به تحقیق و پژوهش اشاره کرد و افزود: جواد صفی‌نژاد را جزء معدود محققان علوم اجتماعی می‌توان برشمرد که قدم در مسیر پژوهش میدانی در ایران نهاده و در واقع، با هر تحقیق زندگی به مقتضای آن را تجربه کرده است.
رفیع‌فر بیان کرد: اطلاعات وی در حوزه جغرافیای ایران یکی دیگر از تمایزات علمی او نسبت به سایر محققان حوزه علوم اجتماعی است و وی جزء معدود پژوهشگران ایرانی به شمار می‌رود که در تحقیقات بین‌المللی مورد استناد قرار می‌گیرند.
لحظه لحظه زیست من با جواد صفی‌نژاد درسی بزرگ برایم بود
در ادامه این مراسم امیدعلی مقیمی، مدیر مرکز اسناد آستان حضرت عبدالعظیم حسنی گفت: در حدود ۲۰ سال از آشنایی من با جواد صفی‌نژاد می‌گذرد، تحقیق اخیر او با همکاری مرکز اسناد آستان حضرت عبدالعظیم حسنی در حوزه شهرری در حال انتشار است. لحظه لحظه زیست من با او درسی بزرگ برایم بود. باید بر دقت بی‌بدیل جواد صفی‌نژاد در انجام تحقیق و پژوهش تاکید کنم.
مقیمی بیان کرد: وی بسیار حق‌شناس، نسبت به استاد بزرگ خویش، محمدحسن گنجی و همچنین بسیار متواضع در مسیر تبادل اطلاعات و تجربیات است و خستگی‌ناپذیر در مسیر علم حرکت می‌کند.
باید به اهمیت نهادی اشاره کنم که امثال جواد صفی‌نژاد را پرورش داد
در ادامه این مراسم حسین ایمانی جاجرمی، استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران گفت: باید به اهمیت نهادی اشاره کنم که امثال جواد صفی‌نژاد را پرورش داد. باید به تاریخچه گروه علوم اجتماعی در دانشگاه تهران و تشکیل موسسه مطالعات و تحقیقات علوم اجتماعی اشاره و بر آگاهی دقیق بنیان‌گذاران آن موسسه، از جمله غلامحسین صدیقی، با روش‌های درست تحقیق در حوزه علوم اجتماعی تأکید کنم.
وی افزود: در اساس‌نامه آن مؤسسه، تأکید اصلی تحقیقات بر «ایران» بود. ضمن اینکه باید انتقاد کنم از الگوبرداری غلط حوزه علوم اجتماعی از دانش غربی، ولی در دهه‌های بعد، اهمیت پژوهش‌های صفی‌نژادها بسیار قابل توجه بود. باید بر برجستگی کیفیت علمی «مونوگرافی» انجام شده از سوی او و همچنین پژوهش در مورد «بنه» در تحقیقات وی تاکید کنم.
او به ما آموختن را یاد داد
همچنین کاوه تیموری در این مراسم گفت: «او به ما آموختن را یاد داد». سابقه آشنایی من با جواد صفی‌نژاد به سال ۱۳۶۷ شمسی می‌رسد. باید به شوق او به مطالعه تحقیقات تازه‌ای که منتشر می‌شد و همچنین به نمونه‌هایی از تراوشات قریحه شاعری او مانند «تحقیق که عرصه‌اش چنین تنگ شده / چون برگ گلی که شاخه‌اش سنگ شده / این برگ گلان چگونه پرپر شده‌اند / تاریخ نگر صفحه واهنگ شده» اشاره کنم.
تیموری افزود: دانش جواد صفی‌نژاد بر تمامی سنن و آداب و تمثیل‌های عشایر احاطه دارد. او محققی بومی به معنی دقیق کلمه است که توانسته مفاهیم گوناگون و حتی متضاد را در ذهن خود ترکیب کند و محصول علمی بدیعی ارائه دهد.
در تمامی دقایق به دنبال کشف موضوعات جدید هستم
در پایان مراسم جواد صفی‌نژاد، پدر قنات و بنه ایران از بنیاد ایران‌شناسی قدردانی کرد و گفت: در تمامی دقایق به دنبال کشف موضوعات جدید هستم. باید به تحقیق یکی از دانشجویان خود در دهه ۷۰ شمسی در مورد جشن لنگ‌بندان در روستاهای زابل اشاره کنم. این جشن اعطای بالاترین درجه برزگری (سالاری در سیستان) به بزرگران به شمار می‌رود. کسب این درجه با آزمون‌های مختلفی همراه بوده از انجام صحیح بذرپاشی در زمین گرفته تا تخمین حدسی میزان کاه. در این آزمون‌ها، خبرگان و داوران حضور داشتند و امتیاز را ثبت می‌کردند. سرانجام، چنانچه شخصی از عهده تمامی آزمون‌ها برمی‌آمد، موفق به اخذ بالاترین درجه بزرگری یا سالاری می‌شد و جشن لنگ‌بندان برای وی برگزار می‌شد. این جشن به منزله اعطای آن درجه بوده است.
نظر شما