سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- محمدکاظم کاظمی، نویسنده و شاعر سرشناس افغانستان: وقتی به یکی از دوستان ایرانی گفتم که زنده‌جان در این زلزله ویران شده است، گفت این محل چه اسم زیبایی دارد. بله، این در واقع زیبایی زبان فارسی است. و دریغ که در «زنده‌جان»، بسیار زنده‌ها بودند که اکنون یا زیر خاک‌اند، یا زیر آوار.

و من به آن دوست گفتم که این زنده‌جان محلی تاریخی بوده است، همان پوشنگ قدیم که بعداً معرّب شد و «فوشنج» نامیده شد؛ زادگاه طاهر فوشنجی سردار بزرگ خراسان که چون با دو دست شمشیر می‌زد به «ذوالیمینین» نیز معروف شده بود. سرسلسلهٔ خاندان طاهران.

زنده‌جان در عصر حاضر نیز نقش تاریخی مهمی داشته است. کوه‌های رباط پی در جنوب زنده‌جان از قدیم‌ترین پایگاه‌های جنگ و جهاد مردم هرات علیه حکومت کمونیستی بود و در آن دوران زنده‌جان جنگ‌ها و محاصره‌های بسیاری را سپری کرد.
 باری یکی از آن محاصره‌ها ده ماه طول کشید و مردم و مجاهدین آن مجاهدت بسیاری کردند تا این محاصره شکسته شده و همین، یکی از مقدمات پیروزی مجاهدین شد. کتابی از خاطرات جنگ زنده‌جان تدوین شد و منتشر شد سال‌ها پیش.

و اینک زلزله‌ای مهیب، در آن منطقه‌ای که بناها هم عمدتاً استحکام چندانی ندارند. خانه‌ها دست‌ساز و خشت و گلی‌اند و مردمی بسیار اکنون در زیر آن خشت و گل‌ها خفته‌اند.

زلزلهٔ هرات در روز حملهٔ‌ حماس به اسرائیل رخ داد و موج خبری بزرگ آن رویداد که جهان را فراگرفته بود، زلزله و آسیب‌دیدگان آن را در محاق بی‌خبری فروبرد. اما با این حال مردم پای کار آمدند. تلاش‌های مؤسسات خیریه و اشخاصی که پا به میدان گذاشتند چشمگیر بود. هم در میان مهاجرین افغانستان یک موج همیاری ایجاد شد و هم در میان مردم و نهادهای کمک‌رسانی و رسانه‌های ایرانی. در وضعی که متأسفانه به دلایل و عواملی، غباری بر آینهٔ مناسبات نیک دو ملت نشسته است، این‌مایه از همدلی و همراهی، نشان می‌دهد که مناسبات مردم این دو کشور، عمیق است و ریشه‌دار.

مواجهه با این بحران، یک عزم ملی می‌طلبد. در اینجاست که ما به وفاق نیاز داریم. کسانی که اکنون زیر آوار خفته‌اند، از اقوام و مذاهب متعددی بودند. زلزله این قوم و مذهب را نادیده گرفت. ما هم باید نادیده بگیریم.